Παρασκευή 7 Ιανουαρίου 2011

Αιθέριες Ψευδαισθήσεις

ΣΤΟΥΣ ΕΞΑΙΣΙΟΥΣ ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΚΟΥΣ ΜΥΘΟΥΣ των αρχαίων Ελλήνων ο αιθέρας αναφέρεται συχνά ως θεϊκή οντότητα. Η ύπαρξη του όμως αποτέλεσε και βεβαιότητα της κλασικής φυσικής για μια μεγάλη περίοδο της ιστορίας της. Ο λόγος ήταν απλός: Η πειραματική ανακάλυψη ότι το φως είχε κυματικές ιδιότητες απαιτούσε -σε αναλογία με τον ήχο- ένα μέσο για τη διάδοση του. Πολύ περισσότερο όταν το φως χρειάζεται να διανύσει το μεσοαστρικό κενό, για να φτάσει σε εμάς από τα μακρινά αστέρια.

Το συγκεκριμένο «κενό», λοιπόν, δεν έπρεπε να είναι ακριβώς κενό, αλλά να πληρούται από κάποια ουσία υλική όσο και αόρατη, που να επιτρέπει τη διάδοση του φωτός. Η ίδια αυτή υλική ουσία έπρεπε να εμπεριέχεται στα διαφανή σώματα ή την ατμόσφαιρα της Γης, που επίσης διαπερνώνται από το φως. Με τις απαιτήσεις αυτές ο αιθέρας αποκτούσε διαρκώς καινούργιες αλλά και αντιφατικές ιδιότητες. Στην αρχή θεωρούνταν ένα αέριο εξαιρετικά αραιό, στη συνέχεια όμως του προσδόθηκε ακαμψία μεγαλύτερη από αυτήν του χάλυβα! Όλοι όμως -φυσικοί, μαθηματικοί και φιλόσοφοι- θεωρούσαν ότι ο αιθέρας υπήρχε ως υλική οντότητα. Από την εποχή του Γαλιλαίου, ωστόσο, η φυσική εξελίσσεται σε πειραματική επιστήμη. Αυτό αποτελεί το μεγαλείο όσο και τη δυσκολία της. Ενώ, λοιπόν, η ύπαρξη του αιθέρα εμφανιζόταν ως θεωρητική ανάγκη, απέμενε η πειραματική της επιβεβαίωση. Η αναζήτηση του αιθέρα ήταν συστηματική από πολυάριθμα εργαστήρια της Ευρώπης και της επιστημονικά αναπτυσσόμενης Αμερικής. Εις μάτην. Η ύπαρξη του φαινόταν αδύνατον να ανιχνευθεί.
Στα τέλη του 19ου αιώνα δύο προικισμένοι Αμερικανοί φυσικοί, ο Α. Μίτσελον , πολωνικής καταγωγής, και ο Ε. Μόρλεϊ, που είχε σπουδάσει αρχικά θεολογία, ένωσαν τις δυνάμεις τους για τη διερεύνηση του φευγαλέου αιθέρα. Το πείραμα που σχεδίασαν και έκαναν με πολλή επιμέλεια προκάλεσε έκπληξη και ζωηρές συζητήσεις για πολλά χρόνια. Ο λόγος όμως του ενδιαφέροντος δεν ήταν η επιτυχία, αλλά η αναπάντεχη αποτυχία του! Το πείραμα επιδίωκε, πολύ απλά, να μετρήσει την ταχύτητα κίνησης της Γης μέσα στον αιθέρα.Ετσι, δέσμες φωτός στέλνονταν παράλληλα ή αντίθετα προς την κατεύθυνση που κινούνταν η Γη.

Σύμφωνα με την κλασική φυσική -αλλά και την κοινή λογική-, ένας παρατηρητής θα έπρεπε τότε να μετρά διαφορετική ταχύτητα για την κάθε φωτεινή δέσμη. Από τη διαφορά θα μπορούσε να υπολογιστεί η ταχύτητα της Γης ως προς τον αιθέρα, και έμμεσα να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη του. Ας σημειωθεί ότι η συσκευή που είχαν κατασκευάσει οι Αμερικανοί φυσικοί -το περίφημο συμβολόμετρο- ήταν εξαιρετικά ευαίσθητη και ικανή να μετρήσει ακόμα και μικρές αποκλίσεις. Ωστόσο,οποιαδήποτε κατεύθυνση και αν ακολουθούσαν οι φωτεινές ακτίνες, ή ακόμα και αν η συσκευή στρεφόταν, η ταχύτητα της φωτεινής δέσμης δεν παρουσίαζε διαφορές.Ήταν φανερό: Κάτι σάπιο υπήρχε στο βασίλειο της Δανίας. Μόνο που κανείς δεν ήξερε ποιο ήταν στην πραγματικότητα το βασίλειο και ποια η Δανία. Να ήταν άραγε ο ένοχος η ταχύτητα του φωτός, οι μετρήσεις με το συμβολόμετρο ή μήπως η ίδια η κίνηση της Γης; Επιφανείς φυσικοί έφτασαν μάλιστα να μιλούν για μια «συνωμοσία των φυσικών νόμων», που παρεμπόδιζαν την ανίχνευση του αιθέρα. Η ερμηνεία της «συνωμοσίας» δόθηκε από τον Αϊνστάιν και την Ειδική θεωρία της Σχετικότητας το 1905 και ήταν αναπάντεχη: Η παρουσία του αιθέρα έπαψε να αποτελεί ανάγκη. Ήταν μάλιστα ασυμβίβαστη με τα βασικά αξιώματα της νέας θεωρίας. Το συμπέρασμα όμως αυτό δεν στηρίχθηκε στο πείραμα, που είχε προβληματίσει τη φυσική, Ο Αϊνστάιν ενδιαφερόταν για τα θεμέλια του οικοδομήματος και όχι για τις ρωγμές στους τοίχους. Το σάπιο, λοιπόν, υπήρχε στην αντίληψη μας για το χώρο και το χρόνο. Όσο για την ταχύτητα του φωτός, αυτή παρέμενε πάντοτε αναλλοίωτη, ανεξάρτητα από την κίνηση της φωτεινής πηγής ή του παρατηρητή.

Σήμερα, εκατό χρόνια μετά, οι διαπιστώσεις αυτές μοιάζουν κρυστάλλινες· Τόσο που δύσκολα κατανοεί κανείς την ολέθρια επιμονή στην έννοια του αιθέρα, θα ήταν εύκολο να υποστηριχτεί ότι το πείραμα δεν άξιζε καν να γίνει και με τόση μάλιστα φροντίδα. Ο κοσμολόγος όμως Χέρμαν Μπόντι τονίζει: «Το πείραμα αυτό είχε τεράστια σημασία εκείνη την εποχή και η εκ των υστέρων σοφία μας είναι άχρηστη στην επιστήμη. Αυτό που έκανε τόσο περίφημο ίο πείραμα είναι ότι απέδειξε ως λανθασμένο κάτι που είχε εισχωρήσει στη σκέψη μας τόσο βαθιά, ώστε να μοιάζει πια προφανές».Πολύτιμη ρήση, που η ισχύς της ξεπερνά κατά πολύ την επιστήμη. Πολλά «προφανή» και στερεότυπα κυριαρχούν στη σκέψη μας και μερικές φορές ρυθμίζουν τη ζωή μας. Είναι καιρός να διερωτηθούμε για την αξία τους και να αποκαλύψουμε τις βαθύτερες αλήθειες που ίσως κρύβουν.
Read more »

Επιστήμονες στοχεύουν να αντιγράψουν τον ήλιο

Επιστήμονες στην Καλιφόρνια λένε ότι προσπαθούν να αντιγράψουν την ισχύ του ηλίου πυροδοτώντας ακτίνες λέιζερ πάνω σε ένα μικροσκοπικό σφαιρίδιο υδρογόνου σε μέγεθος μπιζελιού, το οποίο περιέχει 150 μικρογραμμάρια δευτέριου και τρίτιου, τα δύο ισότοπα του υδρογόνου με τα οποία γίνεται η σύντηξη προς ήλιον.

Φυσικοί στο Εθνικό Εργαστήριο Ανάφλεξης (ΝΙF) στο Livermore της Καλιφόρνιας υποστηρίζουν ότι τα πειράματα πυρηνικής σύντηξης ίσως προσφέρουν στον κόσμο μια καθαρή πηγή ενέργειας. Για να το πετύχουν στo εργαστήριο ΝΙF υπάρχει το ισχυρότερο λέιζερ στον κόσμο και γι αυτό οι επιστήμονες θα προσπαθήσουν να αναπαραγάγουν τις συνθήκες που επικρατούν στον πυρήνα του Ηλίου.

Το εργαστήριο ΝΙF δημιουργήθηκε για να δοκιμάζει πυρηνικά όπλα, μπορεί όμως να ερευνήσει και τις πιθανότητες να χρησιμοποιηθεί η σύντηξη ως πηγή ενέργειας. Κι ενώ στην πυρηνική σχάση τα άτομα διασπώνται, η σύντηξη μιμείται τις αντιδράσεις που συμβαίνουν στο εσωτερικό του Ήλιου, στις οποίες ενώνονται μαζί (συντήκονται) πυρήνες οι οποίοι δέχονται μεγάλες πιέσεις σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Όταν ενώνονται, προς δημιουργία ενός νέου πυρήνα, απελευθερώνουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας.

Το σφαιρίδιο του υδρογόνου θα το κτυπήσουν από όλες τις πλευρές 192 ακτίνες λέιζερ με δυνατότητα παραγωγής 500 τρισεκατομμυρίων βατ – ή 1.000 φορές την ποσότητα του αμερικανικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας για 1 δευτερόλεπτο, σημειώνουν οι επιστήμονες. Τα 192 υπεριώδη λέιζερ – που σχηματίζουν την ισχυρότερη συστοιχία λέιζερ του κόσμου – θα πυροδοτούνται σε παλμούς διάρκειας 20 νανοδευτερολέπτων.

Τα λέιζερ αποτελούνται από κάτοπτρα, κρύσταλλα, οπτικές ίνες και ενισχυτές φωτός, συνολικού μήκους 90 χιλιόμετρα.

Έτσι με την διαδικασία αυτή θα αναπτυχθούν θερμοκρασίες της τάξης των 100 εκατομμυρίων βαθμών και πιέσεις δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερες από την ατμοσφαιρική πίεση στη Γη. Οπότε οι συνθήκες αυτές θα αναγκάσουν τους πυρήνες υδρογόνου να συντηχθούν και να απελευθερώσουν πολλαπλάσια ποσότητα ενέργειας, σε σχέση με την ενέργεια που χρειάζονται τα λέιζερ για να ξεκινήσουν την αντίδραση.
Αυτή δε η διαδικασία θα επαναληφθεί πολλές φορές με σκοπό την βελτίωση της σύμφωνα με τα αποτελέσματα που θα έχουν πάρει προηγουμένως οι επιστήμονες. Οπότε σε ένα χρόνο πιστεύουν ότι ίσως να καταφέρουν να προκαλέσουν μια πυρηνική αντίδραση ικανή να παραγάγει μεγάλες ποσότητες ενέργειας.

"Ελπίζουμε να δείξουμε με τα πειράματα ανάφλεξης ότι μπορούμε να παράγουμε περισσότερη ενέργεια από αυτή που χρησιμοποιούμε για την παραγωγή της ενέργειας και ότι η σύντηξη μπορεί να μας δώσει ενέργεια απαλλαγμένη από διοξείδιο του άνθρακα", αναφέρει ο Ed Moses, διευθυντής του εργαστηρίου.

Η επιστήμη βρίσκεται περίπου 25 χρόνια μακριά από το να κατασκευάσει σταθμούς σύντηξης, οι οποίοι θα αποτελέσουν μια καθαρότερη εναλλακτική πηγή ενέργειας σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα. Αυτοί οι ηλεκτρικοί σταθμοί θα χρησιμοποιούν ισότοπα υδρογόνου (δευτέριο και τρίτιο), που θα έχουν ληφθεί από το θαλασσινό νερό, ως καύσιμο για να παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα χωρίς να ελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα, και με ελάχιστα ραδιενεργά απόβλητα, συμπλήρωσε ο Moses.

Η πυρηνική σύντηξη μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει εφικτό να αναπαραχθεί εξαιτίας της τρομερής ενέργειας που απαιτείται. Για να φθάσουν το δευτέριο και το τρίτιο στη λεγόμενη κατάσταση πλάσματος απαιτείται θερμοκρασία εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου. Τα άστρα λύνουν αυτό το πρόβλημα με τη βαρύτητά τους, η οποία προσφέρει την αναγκαία συμπίεση στο εσωτερικό τους.

Οι επιστήμονες θα χρειαστούν τουλάχιστον έναν χρόνο πειραμάτων για να διαπιστώσουν αν μπορούν να φτάσουν στη σύντηξη. Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν αμφιβολίες. αν θα μπορεί το πείραμα να πετύχει. Είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο σύστημα και η σωστή λειτουργία του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

Βέβαια ούτε ο Moses μπορεί να εγγυηθεί την επιτυχία του πειράματος, αλλά τονίζει όμως πως κάθε σημαντικό εγχείρημα στην ιστορία της επιστήμης έκρυβε κινδύνους και ότι η αξία του αποτελέσματος των πειραμάτων θα είναι ανυπέρβλητη.

“Σε μία δεκαετία, κανείς δεν θα θυμάται το κόστος. Το εργαστήριο θα ανοίξει νέους ορίζοντες για την ανθρωπότητα και θα αποδειχθεί εξίσου σημαντικό με το ταξίδι στη Σελήνη, την κατασκευή της ατομικής βόμβας και την εφεύρεση του αεροπλάνου. Τα μεγάλα εγχειρήματα που προκαλούν τη φαντασία, είναι αυτά που μας καθορίζουν ως είδος”.

Η λειτουργία του εργαστηρίου θα στοιχίζει 140 εκατ. δολάρια τον χρόνο, και σε περίοδο μεγάλης οικονομικής κρίσης υπάρχουν φυσικά πολλές αντιρρήσεις. Αλλά αν πετύχουν τα πειράματα, δεν θα χρειάζονται υπόγειες δοκιμές για τα πυρηνικά οπλικά συστήματα, τα αστέρια θα αποκαλύψουν τα μυστικά της κρυφής ζωής τους και τέλος θα ανοίξει ο δρόμος για τη δημιουργία εργοστασίων παραγωγής ενέργειας νέας μορφής.

«Αν επιτύχουμε την παραγωγή ενέργειας από σύντηξη, θα έχουμε στη διάθεσή μας απεριόριστα αποθέματα ενέργειας χωρίς άνθρακα, που θα μπορεί να παραχθεί οπουδήποτε στη Γη. Θα αλλάξουν τα πάντα», τονίζει ο Moses.

Η μέθοδος στο Εργαστήριο ΝΙF του Livermore που ονομάζεται «fast ignition» χρειάζεται πολύ μικρότερη εγκατάσταση από εκείνη του προγράμματος ΙΤΕR, αυτής που θα εγκατασταθεί στη Γαλλία. Η μέθοδος του ΝΙF χρησιμοποιεί για την επίτευξη της σύντηξης παλμούς, ενώ το ΙΤΕR χρησιμοποιεί μαγνητικούς δακτυλίους, κάτι που ανεβάζει τρομερά το κόστος. Έτσι ενώ το κόστος του ΝΙF είναι 800 εκατομμύρια ευρώ και τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών αναμένονται ως το 2011, το κόστος του ΙΤΕR υπολογίζεται ότι θα αγγίξει τα 10 δισ. ευρώ και η κατασκευή του θα ολοκληρωθεί το 2017.

Επίσης στη Βρετανία βρίσκεται σε διαδικασία ανάπτυξης ένα άλλο αντίστοιχο πρόγραμμα, το HiPER, με ένα επίσης πολύ ισχυρό λέιζερ, με το οποίο θα γίνει προσπάθεια πρόκλησης πυρηνικής σύντηξης. Στο πρόγραμμα HiPER λαμβάνουν μέρος περισσότερες από δέκα χώρες, αναμένεται να ξεκινήσει σε περίπου πέντε χρόνια και το κόστος του υπολογίζεται σε 750 εκατ. ευρώ.

Τέλος τα πειράματα στο NIF θα αρχίσουν το 2009, με τα πρώτα αποτελέσματα να αναμένονται το διάστημα 2010-2012. Πάντως, οι ειδικοί υπολογίζουν πως θα απαιτηθούν άλλα 25 χρόνια για την κατασκευή των πρώτων σταθμών παραγωγής καθαρής ενέργειας από σύντηξη. Οι σταθμοί αυτοί θα χρησιμοποιούν άτομα υδρογόνου από θαλασσινό νερό ως καύσιμο για να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια χωρίς άνθρακα με ελάχιστα ραδιενεργά απόβλητα.

Πηγή: UPI-New York Times
Read more »

Πέμπτη 6 Ιανουαρίου 2011

Μουσικά όργανα της αρχαίας Ελλάδας

Παράσταση ἀθλητῶν ποὺ ἀσκοῦνται μὲ τὴν συνοδεία αὐλοῦ.
Τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς τους οἱ νέοι τῆς Ἀθήνας
τὸ περνοῦσαν στὰ γυμνάσια· ἐκεῖ ἀσκοῦνταν στὸ ἅλμα, στὸν
δίσκο, στὸ ἀκόντιο. Ὁ αὐλητὴς συνώδευε τὶς κινήσεις τῶν ἀθλητῶν
μὲ τὸν αὐλό,γιὰ νὰγίνουν ἁρμονικὲς καὶ ρυθμικές.
(Κοπεγχάγη, Nationalmuseem)
Η αρχαία ελληνική μουσική μας λείπει σχεδόν ολοκληρωτικά ως ήχος, ρυθμός ή μελωδία. Η ιδέα που έχουμε γι’ αυτήν προέρχεται από λίγα μεταγενέστερα μουσικά κείμενα που έχουν σωθεί και κυρίως από έμμεσες πληροφορίες που μας έρχονται από δύο διευθύνσεις: από τα γραπτά κείμενα και από τις παραστάσεις σε μνημεία.

Τα γραπτά κείμενα αρχίζουν ουσιαστικά με τα ομηρικά έπη, ενώ τα θεωρητικά κείμενα για τη μουσική προέρχονται από πολύ όψιμες εποχές. Οι πρώτες παραστάσεις μουσικών ή μουσικών οργάνων στον ελληνικό χώρο προέρχονται από την εποχή της Χαλκοκρατίας (2800-1100 π.Χ.)

Τα πιο γνωστά μουσικά όργανα είναι η λύρα και ο αυλός. Οι κυριότερες μορφές οργάνων τύπου λύρας στην αρχαία Ελλάδα ήταν η φόρμιγξ, η λύρα, η βάρβιτος και η κιθάρα.

Το πρώτο από τα παραπάνω όργανα που αναφέρουν οι θεωρητικές πηγές είναι η φόρμιγξ. Αναφέρεται στον Όμηρο και είναι απλούστερο σε μορφή από αυτήν την ομάδα οργάνων. Έχει τα χαρακτηριστικά της αρχαίας κιθάρας, δηλαδή σχετικά μεγάλο ηχείο με χοντρούς βραχίονες (πήχεις) οι οποίοι είναι είτε προσαρμοσμένοι στο ηχείο είτε σχηματίζουν μ’ αυτό ένα ενιαίο σώμα. Έχει συνήθως 4, αλλά επίσης 2, 3, 5 ή και 6 χορδές.

Η λύρα και η βάρβιτος εμφανίζονται στις φιλολογικές πηγές αργότερα. Η λύρα έχει σχετικά με μικρό ηχείο από καύκαλο χελώνας και δύο ξεχωριστούς, προσαρμοσμένους στο ηχείο βραχίονες. Λόγω του υλικού (ή του σχήματος) του ηχείου της ονομάζεται επίσης χέλυς ή χελώνη.

Αρχαία Ελληνική Λύρα Βάρβιτος Δωδεκάχορδη
Η βάρβιτος ήταν είδος λύρας, οι βραχίονες της οποίας ήταν μακρύτεροι και στο ανώτερο τμήμα σχημάτιζαν καμπύλη προς τα μέσα. Ο ήχος της λόγω του μεγαλύτερου μήκους χορδών, ήταν ιδιαίτερα βαθύς.

Η κιθάρα ήταν σε σχέση με τα προηγούμενα όργανα μεγαλύτερη και είχε πιο περίτεχνη κατασκευή του ηχείου και των πήχεων. Ήταν γνωστό τουλάχιστον από τον 7ο αιώνα π.χ. όμως τη μεγαλύτερη διάδοση γνώρισε από τον 5ο αιώνα και ύστερα, επειδή χάρη στην κατασκευή της είχε πιο δυνατό ήχο και προσφερόταν ιδιαίτερα για δεξιοτεχνικό παίξιμο μπροστά σε μεγάλο ακροατήριο. Ο αριθμός των χορδών της ήταν αρχικά 7, αργότερα όμως μαρτυρούνται και κιθάρες με περισσότερες χορδές. Και τα τέσσερα παραπάνω όργανα παίζονταν με πλήκτρο (όχι με δάχτυλα).

Μία άλλη κατηγορία εγχόρδων αποτελούσαν τα ψαλτικά όργανα που παίζονταν με τα δάχτυλα. Σ’ αυτά ανήκουν το τρίγωνον (=άρπα) και η μάγαδις (=πολύχορδο όργανο τύπου άρπας). Η σαμβύκη ήταν επίσης είδος άρπας με ύψος πάνω από ένα μέτρο, παίζονταν όμως με πλήκτρο.

Από τα λαουτοειδή όργανα το πιο γνωστό ήταν η πανδούρα η οποία παιζόταν με πλήκτρο. Τα έγχορδα με δοξάρι ήταν άγνωστα σε όλους τους αρχαίους μουσικούς πολιτισμούς.

Από τα πνευστά όργανα το πιο γνωστό και διαδεδομένο ήταν ο αυλός. Ήταν πνευστό με διπλή (ίσως μερικές φορές και με απλή) γλωττίδα, δηλαδή όργανο τύπου σύγχρονου όμποε ή ζουρνά, ή, όταν είχε μονή γλωττίδα, κλαρινέτου ή μαντούρας. Κατασκευαζόταν σε διάφορα μεγέθη και χρησιμοποιούταν συνήθως σε ζευγάρι ως διπλός αυλός (δίαυλος, δίδυμοι αυλοί κτλ.) οι δύο αυλοί του ζευγαριού μπορεί να είχαν το ίδιο ή διαφορετικό μήκος σωλήνα. Άλλα πνευστά όργανα ήταν η σύριγξ, όργανο τύπου φλάουτου αποτελούμενο από παράλληλους κολλημένους μεταξύ τους καλαμένιους σωλήνες (συνήθως 7, αλλά επίσης 5 ή 9), και η σάλπιγξ που τη χρησιμοποιούσαν στον πόλεμο και στην αναγγελία διαφόρων τελετών.

Εκτός από τα έγχορδα (χορδόφωνα) και τα πνευστά (αερόφωνα) υπήρχαν επίσης πολλά κρουστά, όπως τα κρόταλα, τα κύμβαλα, το τύμπανο, η κρούπεζα ή το κρουπέζιον το οποίο ήταν ξύλινο παπούτσι που το φορούσε συνήθως ο κορυφαίος του χορού για να κρατά το χρόνο, και το χαλκόφωνο της Κάτω Ιταλίας.


Read more »

Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2011

Ο Δίσκος της Φαιστού

Ο Δίσκος της Φαιστού ανακαλύφθηκε το 1908 στη Φαιστό της Κρήτης, από μια ιταλική αρχαιολογική αποστολή. Πρόκειται για ένα πύλινο δισκοειδές αντικείμενο με δύο όψεις, που έχει χαραγμένα διάφορα σύμβολα σε σπειροειδή μορφή, ηλικίας 4.000 χρόνων.

Παρά τις πολύχρονες προσπάθειες των ειδικών, δεν έγινε κατορθωτή η αποκρυπτογράφηση των συμβόλων. Σήμερα, ο Δίσκος της Φαιστού φυλάγεται στο μουσείο της Κρήτης. Αποτελεί σημείο αναφοράς για χιλιάδες τουρίστες και ερευνητές απ’ όλο τον κόσμο. Ωστόσο, τι σημαίνουν στα αλήθεια τα παράξενα ιερογλυφικά; Ασφαλώς, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι το σύστημα γραφής του Δίσκου συνιστά ένα πρότυπο είδος γραφικών παραστάσεων, η αρχή του γραπτού λόγου.
Ο Τσαρλς Μπέρλιτς, στο βιβλίο του «Μυστήρια από ξεχασμένους κόσμους», σημειώνει ότι «ο Δίσκος της Φαιστού της Κρήτης είναι ένας δίσκος με σχέδια που μοιάζουν να είναι ιερογλυφικές φιγούρες, χαραγμένες σπειροειδώς και στις δύο όψεις του. Αυτός ο δίσκος θα μπορούσε να είναι ένα διασωσμένο παράδειγμα της εξέλιξης του αλφαβήτου διαμέσου του ζωδιακού κύκλου, αν είναι αλήθεια -καθώς έχει υποτεθεί- ότι χρησιμοποιεί ζωδιακά σημεία για φωνητικά σύμβολα (...) ένα πρόσθετο στοιχείο μυστηρίου είναι το γεγονός πως τα σχέδια τυπώθηκαν ανεξάρτητα, το καθένα μόνο του, πάνω στον πηλό με ειδικές σφραγίδες. Με άλλα λόγια, δηλαδή, μια αρχαία μορφή τυπογραφίας».

Ουράνιο μήνυμα
Ο συγγραφέας ερευνητής Θεόδωρος Αξιώτης, στο αξιόλογο βιβλίο του «Η Αποκρυπτογράφηση του Δίσκου της Φαιστού», ισχυρίζεται ότι οι Έλληνες κατάγονται από το άστρο του Σείριου. Μέσα από τις μελέτες του συνέδεσε την ελληνική μυθολογία με τον ζωδιακό κύκλο, προτείνοντας μια εναλλακτική ερμηνεία των συμβόλων του Δίσκου. Γράφει χαρακτηριστικά στον πρόλογό του: «Ο Δίσκος της Φαιστού περιλαμβάνει στις δυο όψεις του δυο Ζωδιακούς και δύο σπείρες. Ο Ζωδιακός της πρώτης όψης ανήκει στο Ρόδακα, ένα σύμβολο του Λόγου Πατέρα και του Ήλιου-Υπερίωνα (Σύρειου) του Υιού. Ο Ζωδιακός της δεύτερης όψης ανήκει στον άνθρωπο-Ηρακλή, τον παρθενογεννημένο από γήινη μήτρα και σπέρμα ουράνιας μήτρας. Ο Ρόδακας, το Απόλυτο, με το σφυρί του Ηφαίστου και το πουλί-περιστέρι, δημιουργεί με δώδεκα εκπορεύσεις το Σύμπαν. Οι δημιουργικές πράξεις συνεχίζονται στη δεύτερη όψη με την τριπλή σπείρα, που μετασχηματίζεται σε τρεις ομόκεντρους κύκλους, σύμβολο των τριών κοσμικών κλιμάκων». Ίσως ένα ουράνιο μήνυμα, αποτυπωμένο στις πύλινες όψεις. Πέρα από την αρχαιολογική αξία και έρευνα, θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει τη σπειροειδή άγνωστη γραφή της Φαιστού ως... ένα μικρό αντίγραφο του Γαλαξία. Τα παράξενα σχήματα που αναπαραστούν ανθρώπους, φυτά, εργαλεία, πουλιά κ.λπ. προσδίδουν μια συμπαντική εικόνα, ένα ημερολόγιο στο χώρο και το χρόνο.

Σχέδιο Δημιουργίας
ΑΝ ΑΥΤΗ η πανάρχαια ελληνική γραφή έχει να μας μεταφέρει ένα κοσμικό μήνυμα, εναπόκειται στον ίδιο τον άνθρωπο να αποκρυπτογραφήσει τα αινιγματικά σύμβολα του Δίσκου. Καθόλου εύκολη υπόθεση. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα μελέτες, έγιναν αρκετά βήματα. Ωστόσο, η οριστική ερμηνεία παραμένει ακόμα πολύ μακριά. «Ο Θεός», γράφει ο Θεόδωρος Αξιώτης, «έχει χαράξει το σχέδιο της δημιουργίας και της εξέλιξης του ανθρώπου στον ουρανό, κι αυτό το σχέδιο ο αρχαίος τυπογράφος το μετέφερε στο Δίσκο της Φαιστού». Ο Τσαρλς Μπέρλιτς διερωτάται: «Είναι δυνατόν να υπήρξαν άλλοι πολιτισμοί στη μακραίωνη ιστορία του ανθρώπου, για τους οποίους δεν ξέρουμε τίποτα;» Ασφαλώς ένα βαρυσήμαντο ερώτημα. Προς το παρόν πρέπει να συνεχίσουμε την εξερεύνηση. Μπροστά μας απλώνεται η μεγάλη πρόκληση. Η κατανόηση της ιστορίας του πολιτισμού είναι και κατανόηση του βαθύτερου εαυτού μας απέναντι στο αέναο κοσμικό γίγνεσθαι.
Read more »

Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2011

Μετρήθηκε το μαγνητικό πεδίο μέσα στον πυρήνα της Γης

Σύμφωνα με μια νέα σειρά μετρήσεων, φαίνεται ότι το μαγνητικό πεδίο μέσα στον πυρήνα του πλανήτη μας είναι περίπου 50 φορές ισχυρότερο από εκείνο που μπορούμε να μετρήσουμε στην επιφάνειά του. Είναι η πρώτη φορά που έχει διεξαχθεί μια τέτοια έρευνα .

Τα σέλη σχηματίζονται όταν σωματίδια από τις ηλιακές εκλάμψεις κτυπούν την μαγνητόσφαιρα της Γης
Μια ομάδα ειδικών μέτρησε το πλανητικό αυτό χαρακτηριστικό σε βάθος όχι λιγότερο από 2.90 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Γης, και επομένως ήταν σε θέση να λάβει ακριβείς μετρήσεις.
Με βάση αυτή την ανακάλυψη, οι ειδικοί λένε ότι μπορεί τώρα να είναι πιο εύκολο σε αυτούς να εξηγήσουν τις πηγές της θερμότητας που παίζουν σημαντικό ρόλο σε ένα ευρύ φάσμα διαδικασιών, που διεξάγονται στον πλανητικό πυρήνα.

Ως επί το πλείστον, οι πλανητικοί οι επιστήμονες πιστεύουν ότι υπάρχουν τρεις κύριες πηγές θερμότητας στο εσωτερικό της Γης, αλλά η νέα ανακάλυψη μπορεί να βοηθήσει στην αναμόρφωση ή και να αλλάξουν αυτήν την πεποίθηση.

Μελέτες έχουν μέχρι σήμερα δείξει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προέρχονται από τις υψηλές θερμοκρασίες που έμειναν από την πλανητική διαδικασία σχηματισμού της Γης, η οποία ξεκίνησε κάπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.

Η δεύτερη πηγή οφείλεται στην απελευθέρωση της βαρυτικής ενέργειας. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό συμβαίνει όταν τα βαρέα χημικά στοιχεία κινηθούν πιο μέσα στο εσωτερικό της Γης, πιέζοντας έτσι τα ελαφρύτερα στοιχεία προς την άκρη του πυρήνα.

Η τρίτη και τελευταία πηγή πιστεύεται ότι οφείλεται στην ραδιενεργό διάσπαση των στοιχείων. Μερικές από τις χημικές ουσίες μακράς διάρκειας ζωής ελευθερώνουν θερμότητα, όταν η διάσπαση περιλαμβάνει το θόριο, το ουράνιο και το κάλιο. Όμως η νέα μελέτη δείχνει ότι τα πιο πάνω δεν μπορεί να είναι η συνολική εικόνα.

"Μια μέτρηση του μαγνητικού πεδίου μας λέει ποιες είναι οι ενεργειακές απαιτήσεις και ποιες είναι οι πηγές θερμότητας”, εξηγεί ο επικεφαλής της έρευνας, ο Bruce A. Buffett.

Ο εμπειρογνώμονας αυτός είναι καθηγητή της Γης και των πλανητικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Berkeley (UCB). Ο ίδιος άφησε έκπληκτους τους πάντες όταν ανακοίνωσε ότι χρησιμοποίησε τη Σελήνη και τους πολύ μακρινούς πυρήνες των ενεργών γαλαξιών, ονομάζονται κβάζαρ, για τη διεξαγωγή της έρευνας του.

Ακόμη και οι μικρότερες μεταβολές στον άξονα περιστροφής της Γης μπορεί να ανιχνευθούν με ραδιοτηλεσκόπια, καθώς αυτοί παρατηρούν τις κινήσεις του πλανήτη μας, με βάση το σταθερό υπόβαθρο των ραδιοκυμάτων που εκπέμπουν οι κβάζαρ.

Την ίδια ώρα, τα δεδομένα εξετάστηκαν σε σχέση με το πώς η Σελήνη ασκεί βαρυτική έλξη πάνω στον πλανήτη μας, ενώ ο Buffett εξηγεί ότι η προσέγγιση αυτή λειτουργεί πολύ καλά.

"Εξακολουθώ να βρίσκω αξιοσημείωτο το γεγονός ότι μπορούμε να κοιτάξουμε στα απόμακρα κβάζαρ για να πάρουμε ιδέες στο βαθύ εσωτερικό του πλανήτη μας”, εξηγεί, προσθέτοντας ότι οι μελέτες αυτές θα μπορούσαν να μας επιτρέψουν ώστε να δημιουργήσουμε καλύτερα υπολογιστικά μοντέλα και προσομοιώσεις για το πώς λειτουργούν τα σωθικά του πλανήτη μας.

Η έρευνα πάνω στο μαγνητικό πεδίο του πυρήνα της Γης είναι επίσης σημαντική για την κατανόηση πώς λειτουργεί η μαγνητόσφαιρα. Ως γνωστόν το ανώτερο αυτό στρώμα της ατμόσφαιρας, λειτουργεί ως μηχανισμός άμυνας κατά των επιπτώσεων από τις βίαιες ηλιακές εκλάμψεις και άλλη ηλιακή ακτινοβολία.
Read more »

Βρείτε την ηλικία του σώματός σας!

Ο ερχομός του Νέου Έτους συχνά φέρνει μαζί του υποσχέσεις και στόχους που βάζουμε στον εαυτό μας, για να βελτιώσουμε τη φυσική μας κατάσταση. Για να ανακαλύψετε την «πραγματική» ηλικία του σώματός σας, κάντε μερικά απλά τεστ:

Εγκέφαλος

Μετρήστε ανάποδα από το 100 ανά επτάδες. Κρατήστε το χρόνο που χρειάζεστε για να ολοκληρώσετε το μέτρημα. Αν είστε κάτω από 40 ετών, δεν πρέπει να κάνετε περισσότερο από 20 δευτερόλεπτα. Αν η ηλικία σας είναι ανάμεσα στα 40 και τα 60, ο ιδανικός χρόνος ανεβαίνει στα 40 δευτερόλεπτα.

Αν ο χρόνος σας είναι καλύτερος, αφαιρέστε δύο χρόνια από την ηλικία σας. Αν είναι χειρότερος προσθέστε δύο, για να βρείτε την «ηλικία» του εγκεφάλου σας. (Professor Dave Moore, Πανεπιστήμιο του Nottingham).

Δέρμα

Ακουμπήστε την παλάμη σας στο τραπέζι και τσιμπήστε το δέρμα σας, κρατώντας το για ένα λεπτό. Αφήστε το και χρονομετρήστε πόση ώρα χρειάζεται για να επανέλθει στην αρχική του θέση.

Για χρόνο μικρότερο των 30 δευτερολέπτων αφαιρέστε τρία χρόνια από την ηλικία σας. Για 1-2 δευτερόλεπτα η ηλικία η δική σας και του δέρματός σας ταυτίζονται. Αν χρειάζεστε 11-30 δευτερόλεπτα προσθέστε τρία χρόνια. (Dr Andrew Wright, Πανεπιστήμιο του Bradford).

Πνεύμονες

Πάρτε μια βαθιά ανάσα και προσπαθήστε να φουσκώσετε ένα μπαλόνι μεσαίου μεγέθους. Δέστε το μπαλόνι στο σημείο που έφτασε με τον αέρα της μιας ανάσας σας. Με ένα χάρακα μετρήστε το πλάτος του μπαλονιού. Τα 7-9 εκατοστά αντιστοιχούν σε 0,5 λίτρα αέρα, τα 10-11 εκ. σε 1 λίτρο, τα 12-13 εκ. σε 1,5 λίτρα, τα 14-16 εκ. σε 2-3 λίτρα και τα 20-22 σε 4-5 λίτρα αέρα.

Αν βρίσκεστε στην πρώτη κατηγορία προσθέστε πέντε χρόνια στην ηλικία σας. Αν γεμίσατε το μπαλόνι με 1-1,5 λίτρα αέρα, προσθέστε τρία χρόνια. Για 2-3 λίτρα προσθέστε ένα χρόνο. Τέλος, αν ο αέρας έφτασε τα 4-5 λίτρα, αφαιρέστε τρία χρόνια. (Dr Keith Prowse, μέλος του British Lung Foundation).

(newsbomb.gr)
Read more »

Δευτέρα 3 Ιανουαρίου 2011

Ρήσεις του ΡΗΓΑ ΒΕΛΕΣΤΙΛΝΗ

Μπορεί να υποστηριχθεί ότι ο Ρήγας Βελεστινλής είναι  μία από τις μοναδικές φυσιογνωμίες του Νεώτερου Ελληνισμού και του Βαλκανικού χώρου :
Διαφωτιστής-Επαναστάτης-Μάρτυρας-Πολιτικός-στρατιωτικός νούς


Οραματιστής μιας δημοκρατικής πολιτείας των Βαλκανικών λαών, μετά την αποτίναξη της οθωμανικής τυραννίας.
Δεν ευτύχησε λόγω της προδοσίας να δει ελεύθερους από τη σουλτανική τυραννία τους βαλκανικούς λαούς. Το επαναστατικό του ωστόσο μήνυμα ατσάλωσε τους σκλαβωμένους στην απόφασή τους για επανάσταση και λίγα χρόνια αργότερα ο σπόρος της λευθεριάς βλάστησε στα Βαλκάνια. 

Σε μία καλαίσθητη έκδοση προσφέρονται πενήντα χαρακτηριστικές ρήσεις του Ρήγα  που συλλέχθηκαν από τα έργα του και οι οποίες αναφέρονται στα μεγάλα θέματα του ανθρώπου :
την ελευθερία, την παιδεία, τη δικαιοσύνη, τη φιλία, τη δημοκρατία, την πατρίδα, την ισονομία, την ανεξιθρησκία, τη γλώσσα, το καθήκον. 

1.    "Οποιος ελεύθερα συλλογάται συλλογάται καλά".
       
Φυσικής απάνθισμα, σελ. 24
2.    "Κάλλιο  ’ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή".           
        Θούριος, στιχ. 7-8
3.    "Ολοι χωρίς εξαίρεσιν έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα".
        Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 22
4.    "Εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή με την οποίαν λάμπουν τα ελεύθερα έθνη".
        Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 22
5.    "Ο ιερός τη πατρίδος έρως εμφωλεύει εις την καρδίαν, και η καρδία δεν γηράσκει ποτέ".
        Ηθικός Τρίπους, σελ. 118
6.    "Η Πατρίς έχει να καταστήση σχολεία εις όλα τα χωρία δια τα αρσενικά και θηλυκά παιδία".
        Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 22
7.    "Κάλλιο για την πατρίδα κανένας να χαθή  ή να κρεμάση φούντα για ξένον στο σπαθί".
        Θούριος, στίχ. 57-58
8.    "Για την Πατρίδα όλοι νά ’χωμεν μιά καρδιά".
        Θούριος, στίχ. 42
9.     "Καιρός είν’ της Πατρίδος ν’ ακούστε τη λαλιά".
        
Θούριος, στίχ. 80
10.   "Ας καταβάλουν ευμενώς έκαστος έρανον ό,τι βούλεται, οπού,  βοηθούμενονπανταχόθεν, να αναλάβη
          το πεπτωκός Ελληνικόν Γένος".
         
Φυσικής Απάνθισμα, σελ. θ’, "Προς τους αναγνώστας"
11.    "Στην πίστιν του καθένας ελεύθερος να ζη".         
          
Θούριος, στίχ. 43
12.    "Οι άνθρωποι δεν αμαρτάνουν, αν ερευνούν το αποτέλεσμα και τον λόγον Του (του Δημιουργού)".
          
Φυσικής απάνθισμα, σελ. 40
13.    "Πάντοτε επισφαλείς αι επίνοιαι και των πλέον σοφών ανθρώπων".
          
Φυσικής Απάνθισμα, σελ. 64
14.    "Υπό την τυραννίαν του Οθωμανικού δεσποτισμού κανένας, οποιασδήποτε τάξεως και θρησκείας, δεν
            είναι σίγουρος μήτε δια την ζωήν του, μήτε δια την τιμήν του, μήτε δια τα υποστατικά του".
           
Επαναστατική Προκήρυξις
15.    "Να μήν αφεθώσιν ουδέποτε να καταπατώνται ως σκλάβοι εις το εξής από την απάνθρωπον
           τυραννίαν".
           
Επαναστατική Προκήρυξις
16.    "Ολοι οι άνθρωποι, Χριστιανοί και Τούρκοι, κατά φυσικόν λόγον είναι ίσοι".
          
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 3
17.    "Οι Νόμοι νάν’ ο πρώτος και μόνος οδηγός".
          
Θούριος, στίχ. 25
18.    "Ο Νόμος είναι ο αυτός δια το πταίσμα και αμετάβλητος, ήγουν δεν παιδεύεται ο πλούσιος
           ολιγώτερον και ο πτωχός περισσότερον δια το αυτό σφάλμα, αλλ’ ίσια-ίσια".
          
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 3
19.    "Ο Νόμος είναι εκείνη η ελευθέρα απόφασις, οπού με την συγκατάθεσιν όλου του λαού έγινεν".
           
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 4
20.    "Η Ελευθερία είναι εκείνη η δύναμις οπού έχει ο άνθρωπος εις το κάμη όλον εκείνο, οπού δεν βλάπτει
           εις τα δίκαια των γειτόνων του".
          
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 6
21.    "Το ηθικόν σύνορον της Ελευθερίας είναι τούτο το ρητόν: Μη κάμης εις τον άλλον εκείνο οπού δεν
            θέλεις να σε κάμουν".
           
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 6
22.    "Το δίκαιον του να φανερώνωμεν την γνώμην μας και τους συλλογισμούς μας, τόσον με την
           τυπογραφίαν, όσον και μέ άλλον τρόπον δεν είναι εμποδισμένον".
          
Τα Δίκαια του Ανθρωπου, άρθρο 7
23.    "Ο Νόμος έχει χρέος να διαφεντεύη την κοινήν ελευθερίαν όλου του έθνους και εκείνην του κάθε
           ανθρώπο"..
          
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 9
24.   "Ολον το έθνος αδικείται, όταν αδικείται ένας μόνος πολίτης".
         
Τα Δίκαια του ανθρώπου, άρθρο 23
25.    "Κανένας δεν έχει το δίκαιον να στοχάζεται τον εαυτόν του απαραβίαστον περισσότερον από τους
           άλλους".
          
Τα Δίκαια του ανθρώπου, άρθρο 31
26.    "Κανένας δεν αντιστέκεται, όταν ηξεύρη πως θέ να λάβη το δίκαιόν του με την συνδρομήν του Νόμου".
          
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 33
27.    "Οταν η διοίκησις βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια του λαού και δεν εισακούη τα παράπονά του, το
           να κάμη ο λαός ή κάθε μέρος του λαού επανάστασιν, να αρπάζη τα άρματα και να τιμωρή τους
           τυράννους του, είναι το πλέον ιερόν από όλα τα δίκαιά του και το πλέον απαραίτητον από όλα τα χρέη
           του".
           
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 35
28.    "Παρασταίνει όλον το ’Εθνος το πλήθος του λαού, το οποίον είναι ως θεμέλιον της εθνικής
            παραστήσεως και όχι μόνον οι πλούσιοι και οι προεστοί".
           
Το Σύνταγμα, άρθρο 21
29.    "Κανένας πολίτης δεν εξαιρείται από την τιμίαν υποχρέωσιν του να συνεισφέρη κατά την δύναμιν και τα
           πλούτη του  τα εις δημοσίας ανάγκας δοσίματα".
          
Το Σύνταγμα άρθρο 101
30.    "Η γενική δύναμις της Δημοκρατίας συνίσταται εις ολόκληρον το έθνος".
        
   Το Σύνταγμα, άρθρο 107
31.    "Ως πότ’ οφικιάλιος (αξιωματούχος) σε ξένους βασιλείς; έλα να γίνης στύλος δικής σου της φυλής".
          
Θούριος,  στίχ. 55-56
32.    "Οι ’Ελληνες…δέχονται όλους τους αδικημένους ξένους και όλους τους εξωρισμένους από την
           πατρίδα των δι’ αιτίαν της Ελευθερίας".
          
Το Σύνταγμα, άρθρο 120
33.    "Για την Ελευθερίαν να ζώσωμεν σπαθί, πως είμασθ’ αντρειωμένοι, παντού να ξακουσθή".
          
Θούριος, στίχ. 47-48
34.    "Οι ’Ελληνες…απαρνούνται και δεν δίδουν υποδοχήν και περιποίησιν εις τους Τυράννους".
          
Το Σύνταγμα, άρθρο 120
35.    "Οι ’Ελληνες…δεν κάνουν ποτέ ειρήνην με ένα εχθρόν, οπού κατακρατεί τον ελληνικόν τόπον".
          
Το Σύνταγμα, άρθρο 121
36.    "Ως πότε παλληκάρια, να ζώμεν στα στενά μονάχοι, σαν λιοντάρια, στες ράχες, στα βουνά;".
          
Θούριος, στίχ. 1-2
37.    "Τι σ’ ωφελεί αν ζήσης και είσαι στη σκλαβιά; στοχάσου πως σε ψένουν  καθ’ ώραν στη
           φωτιά".           
          
Θούριος, στίχ. 9-10
38.    "Συμβούλους προκομένους, με πατριωτισμό, να βάλωμεν εις όλα να δίνουν ορισμόν".                
          
Θούριος, στίχ. 23-24
39.    "Σταυρός, η πίστις και καρδιά, δουφέκια και καλά σπαθιά, γκρεμίζουν Τυραννίαν, τιμούν
           Ελευθερίαν".
          
Υμνος Πατριωτικός, στροφή 14
40.    "Κ’ η αναρχία ομοιάζει την σκλαβιά"
          
Θούριος, στίχ. 27.
41.    "Στην γνώμη των τυράννων να μην ελθώ ποτέ, μήτε να τους δουλεύω, μήτε να πλανηθώ.
          
Εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ.             
       
    Θούριος, στίχ. 33-35
42.    "Σας κράζη η Ελλάδα, σας θέλει, σας πονεί ζητά την συνδρομήν σας με μητρικήν φωνή".
          
Θούριος, στίχ. 85-86
43.    "Με μια καρδίαν όλοι, μια γνώμην, μια ψυχή, κτυπάτε του Τυράννου την ρίζαν, να χαθή".
          
Θούριος, στίχ. 105-106
44.    "Να λάμψη πάλιν Λευθεριά, ως ήτον τότε μια φορά".
          
Υμνος Πατριωτικός, στροφή 20
45.    "Πως οι προπάτορές μας ωρμούσαν σαν θεριά για την ελευθερίαν πηδούσαν στη φωτιά".
          
Θούριος στίχ. 117-118
46.    "Να σφάξωμεν τους λύκους, που τον ζυγόν βαστούν και Χριστιανούς και Τούρκους σκληρά τους
           τυραννούν".
     
      Θούριος, στίχ. 121-122
47.    "Εις την δικαιοσύνην να σκύψη ο εχθρός".
          
Θούριος, στίχ. 124
48.    "Αυτοί (οι καπετανέοι) Τυράννους δεν ψηφούν, κ’ ελεύθεροι στον κόσμον ζουν, πλούτος, ζωή, τιμή
           τους,
είν’ μόνο το σπαθί τους".
          
Υμνος Πατριωτικός, στροφή 32
49.    "Πάντοτε η σταθερότης είναι πράγμα επαινετόν αυτή έχει τα πρωτεία πολλών άλλων αρετών".
          
Ηθικός Τρίπους σελ.187
50.    "Σταθερός ας διαμένη στην φιλίαν του τινάς, για να έχη της ζωής του τας ημέρας του τερπνάς".
          
Ηθικός Τρίπους, σελ. 187
Read more »

Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2011

Αρχαιοελληνική ...κουζίνα!

"Αρχή και ρίζα παντός αγαθού η της γάστρος ηδονή" (Επίκουρος 341-270 π.Χ.)
Μπορείτε να φανταστείτε τη ζωή χωρίς πατάτες ή μακαρόνια; Και όμως, στο αρχαιοελληνικό τραπέζι δεν υπήρχαν πολλά γνωστά μας τρόφιμα, χωρίς να υστερεί σε σχέση με το σημερινό -το αντίθετο μάλιστα!

Ο Πλάτωνας δεν έφαγε ποτέ πατάτες. Ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο πριν προλάβει να δοκιμάσει ποτέ μακαρόνια, τομάτες, ζάχαρη, πορτοκάλια ή λεμόνι. Οι αρχαίοι Έλληνες γευόταν πολύ διαφορετικά φαγητά από τους μοντέρνους, όμως υπάρχει κάτι που δεν έχει αλλάξει εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια: η αγάπη τους για το κρασί.

Αντίθετα με τους κατοίκους των σύγχρονων μεγάλων αστικών κέντρων, των αντιστοίχων του κλεινού άστεως της εποχής εκείνης, οι αρχαίοι Αθηναίοι είχαν όλο το χρόνο να ασχοληθούν –εκτός των άλλων- και με την υγιεινή διατροφή αλλά και τη φυσική άσκηση, δεδομένου ότι τουλάχιστον στα σπίτια των αστών, υπήρχαν δούλοι για τις καθημερινές εργασίες –ανάμεσα στις οποίες βέβαια και το μαγείρεμα.

Για τους αθλητές, η δίαιτα περιελάμβανε καρύδια και γαλακτοκομικά. Μετά τον πέμπτο προ Χριστού αιώνα, προστέθηκε επίσης στη δίαιτα των αθλητών και το κρέας, συνήθως κατσίκας.

Η οινοποσία ξεκινούσε από το πρωινό γεύμα και συνεχιζόταν καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Πριν απορήσετε για τη δυνατότητα αντίστασης στη μέθη, θα πρέπει να ξέρετε ότι οι αρχαίοι Έλληνες δεν έπιναν ποτέ σκέτο κρασί – το νέρωναν και μάλιστα αρκετά (στον Όμηρο αναφέρεται ότι το συνηθέστερο ήταν δύο μέρη νερό ένα κρασί).

Ο Τρυπτόλεμος ξεκινά από την Αττική για να διδάξει σε όλη τη γη την καλλιέργεια του σιταριού. Η Δήμητρα του προσφέρει το ποτό του αποχωρισμού. Από αγγείο του 5ου αι. π.Χ. (arxaion.gr)
Μια από τις πληρέστερες πηγές πληροφοριών για την αρχαιοελληνική κουζίνα είναι τα γραπτά του Αθήναιου, συγγραφέα των «Δειπνοσοφιστών». Ο Αθήναιος έζησε τον 3ο μ.Χ. αιώνα και στο έργο του περιγράφει ένα δείπνο που δόθηκε από τον πλούσιο Κάρανο, με την ευκαιρία του γάμου του.

Διαβάζοντας το έργο του Αθήναιου μπορεί κανείς να μεταφερθεί στην ατμόσφαιρα ενός επίσημου δείπνου της εποχής. Σύμφωνα με το κείμενο, αρχικά προσφέρθηκε ένα ασημένιο ποτήρι και ένα χρυσό διάδημα σε κάθε παρευρισκόμενο. Ακολούθησε η … «προσέλευση» ασημένιων και χάλκινων δίσκων με τα εδέσματα: Κοτόπουλα, πάπιες και χήνες ψητές, κατσικάκια, λαγοί, περιστέρια, τρυγόνια και πέρδικες.

Ενδιαμέσως των φαγητών υπήρξε ένα διάλειμμα με μουσικούς και αυλητρίδες (νέες γυναίκες που έπαιζαν αυλούς, γνωστές από απεικονίσεις σε αγγεία).

Στο δεύτερο μέρους του δείπνου ακολούθησε το ψητό γουρουνόπουλο σε ασημένιο δίσκο, γεμιστό με ψητές τσίχλες και συκοφάγους, στρείδια και χτένια σκεπασμένα με κρόκους αβγών. Δεν θα είναι εύκολο για κάποιον να κατηγορήσει τον Κάρανο ότι παρέθεσε ένα φτωχό δείπνο!

Όμως ο Αθήναιος δεν αποτελεί το μοναδικό μάρτυρα των διατροφικών συνηθειών των προγόνων μας. Ο Πλάτωνας, ο Ησίοδος, ο Πλούταρχος αλλά και άλλοι συγγραφείς μας έχουν μεταλαμπαδεύσει πολλές γαστρονομικές γνώσεις!

Οι αρχαίοι Ελληνες κατέγραψαν από πολύ νωρίς (5ος αιώνας π.Χ) τους τρόπους παρασκευής των φαγητών. Τα κείμενα που έχουν διασωθεί, αποτελούν ένα από τα αρχαιότερα γαστρονομικά αρχεία.

Για παράδειγμα, σήμερα γνωρίζουμε ότι οι πρόγονοί μας (κυριότερα οι Μακεδόνες και οι Θεσσαλοί) ...έτρωγαν καλά!
Καθημερινή σκηνή σε κρεοπωλείο των Αθηνών. Ο κρεοπώλης τεμαχίζει κομμάτι κρέατος ενώ τον διευκολύνει ο βοηθός του. Από αγγείο του 6ου αι. π.Χ.(arxaion.gr)

Οι Μυκηναΐοι, από τον 15ο και 14ο αιώνα π.Χ., είχαν ως βασική τροφή τα δημητριακά και χρησιμοποιούσαν τις λέξεις «σίτος» και «κριθή». Επίσης, έτρωγαν πολλά σύκα, μέλι και τυριά.
Μάλιστα, στο αρχαιοελληνικό τραπέζι θα μπορούσε κανείς να συναντήσει ακόμα και γλυκόξινες γεύσεις, πατρίδα των οποίων σήμερα θεωρούμε την Κίνα!

Επίσης, γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιούσαν μια μεγάλη ποικιλία από καρυκεύματα για το κυνήγι, πολλά κρεμμύδια, αγουρέλαιο αρωματισμένο με μέντα ή θυμάρι, ενώ έφτιαχναν γλυκίσματα από ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι και μελωμένο κρασί!

Ο Θεόφραστος αναφέρει 5 ποικιλίες ραπανιών, διευκρινίζοντας ότι εκείνο της Βοιωτίας ήταν το πιο γλυκό. Επίσης είναι γνωστό ότι έτρωγαν τα ραπανάκια μαζί με το ψωμί για πρωινό!

Η αρχαία ελληνική κουζίνα περιλαμβάνει τις περισσότερες από τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες που έχουν υιοθετηθεί από το σύγχρονο πολιτισμό στις περισσότερες περιοχές του κόσμου. Πόσοι, όμως, το γνωρίζουν αυτό;
Read more »

Share