ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ

Οι επιστήμονες που ασχολούνται με την αναστήλωση της Ακρόπολης, ανυπομονούν να συμβεί ο επόμενος ισχυρός σεισμός! Οχι βέβαια για να προκληθούν ζημιές στο σημαντικότερο μνημείο της χώρας, αλλά για να καταγράψουν με σύγχρονα μηχανήματα τον τρόπο που η δόνηση θα επιδράσει στον Ιερό Βράχο και τα μνημεία του. Στόχος είναι να αποκρυπτογραφηθεί η σεισμική συμπεριφορά της Ακρόπολης, ώστε οι αναστηλωτικές επεμβάσεις να γίνουν όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερες.

Ευνοϊκή συμπεριφορά

Η εξαιρετική αντοχή των μνημείων της Ακρόπολης στο χρόνο είναι αποτέλεσμα της ευνοϊκής σεισμικής συμπεριφοράς του Ιερού Βράχου ή της άριστης κατασκευής των χτισμάτων πάνω σ’ αυτόν; «Η απάντηση είναι εξαιρετικά δύσκολη», εξήγησε η κ. Μαρία Ιωαννίδου, προϊσταμένη της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης του υπουργείου Πολιτισμού, μιλώντας σε συνέδριο που διοργάνωσε χθες ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Πρόγνωσης Σεισμών, με θέμα τις στρατηγικές για την αντισεισμική προστασία των μνημείων. «Η δομή των μνημείων της Ακρόπολης, η επιλογή των υλικών, η υψηλή ποιότητα κατασκευής και οι κατασκευαστικές λεπτομέρειες αποδεικνύουν ότι είχε ληφθεί υπόψη από τους δημιουργούς τους το ενδεχόμενο της σεισμικής καταπόνησης», προσθέτει.

Οπως εκτιμούν οι επιστήμονες, οι ανθρώπινες επεμβάσεις ανά τους αιώνες ευθύνονται πολύ περισσότερο από τους σεισμούς για τις φθορές του μνημείου. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ακρόπολη δεν έχει υποστεί ζημιές από σεισμούς: όπως είχε διαπιστώσει ο Μ. Κορρές στην περίφημη μελέτη του για τον Παρθενώνα, ο σεισμός του 426 π.Χ. προκάλεσε ζημιές στη βορειοανατολική γωνία του ναού, που επισκευάστηκε εκείνη την εποχή. Ρωγμές προκλήθηκαν ή επιδεινώθηκαν στο μνημείο από τους σεισμούς του 1785, 1981 και του 1999.

Μέχρι σήμερα, όμως, γνωρίζουμε για τις ζημιές των σεισμών στην Ακρόπολη, αλλά όχι με ποιο τρόπο προκλήθηκαν. Απάντηση θα κληθεί να δώσει η σύγχρονη τεχνολογία. Οπως ανέφερε η κ. Ιωαννίδου, η παρακολούθηση γίνεται σε δύο επίπεδα: στα μνημεία, για να προσδιορίσει μικρομετακινήσεις τμημάτων και παραμορφώσεις και στο Βράχο της Ακρόπολης, για να καταγράψει τις κινήσεις και τη σεισμική επιτάχυνση.

Επτά επιταχυνσιογράφοι

Τη λεπτομερή παρακολούθηση της δομικής συμπεριφοράς των μνημείων «ανέλαβαν» συστήματα οπτικών ινών με αισθητήρες παραμόρφωσης (στο τείχος της Ακρόπολης και στην πινακοθήκη των Προπυλαίων), 18 μηχανικά ρωγμόμετρα σε υφιστάμενες ρωγμές (στη νοτιοανατολική πλευρά του τείχους) και ένα εκτιασιόμετρο (για να παρακολουθήσει τυχόν μετακινήσεις στο μέσο του νότιου τείχους).

Για δε τη μελέτη της σεισμικής δραστηριότητας, τοποθετήθηκαν στον Ιερό Βράχο 7 επιταχυνσιογράφοι, με τη βοήθεια του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου. «Δυστυχώς, παρ’ ότι επιταχυνσιογράφοι υπήρχαν στην Ακρόπολη ήδη από το 1987, δεν λειτούργησαν όπως έπρεπε στο σεισμό του 1999» αναφέρει στην «Κ» η κ. Ιωαννίδου. «Επομένως, δεν έχουμε πολλές καταγραφές. Μετά την εγκατάσταση των μηχανημάτων έγιναν δύο αξιόλογοι σεισμοί, στην Ανδραβίδα (Ιούνιος 2008) και στο Μαντούδι (Οκτώβριος 2008). Περιμένουμε λοιπόν με ανυπομονησία τον επόμενο ισχυρό σεισμό!». Επίσης, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Αντισεισμικής Τεχνολογίας του ΕΜΠ βρίσκεται σε εξέλιξη διερεύνηση των αναστηλωτικών προτάσεων των τοίχων του σηκού του Παρθενώνα.