Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Η δίκαια κούπα του Πυθαγόρα

Ο Πυθαγόρας, κατά την τοπική παράδοση της Σάμου, είχε φτιάξει μια κούπα εφαρμόζοντας τους νόμους της Φυσικής για να πίνει με μέτρο το κρασί. Εσωτερικά, είχε μία γραμμή που όριζε ως που έπρεπε να γεμίσει κανείς. Μια στάλα παραπάνω και η κούπα άδειαζε όλο το κρασί της από μία κρυφή οπή στη βάση. Πως όμως γίνεται αυτό; Στο κέντρο της κούπας βρίσκεται μια στήλη τοποθετημένη ακριβώς πάνω από έναν σωλήνα, ο οποίος οδηγεί στο κάτω μέρος της. Εκεί βρίσκεται η κρυφή οπή. Ενώ γεμίζουμε την κούπα, η στάθμη του κρασιού ανεβαίνει και στο εσωτερικό της κεντρικής στήλης, ακολουθώντας το νόμο του Pascal για τα συγκοινωνούντα δοχεία. Όσο η στάθμη του κρασιού δεν ξεπερνά τη γραμμή που είναι χαραγμένη στο εσωτερικό της κούπας, «δεν τρέχει τίποτα». Εάν όμως την ξεπεράσει, ταυτόχρονα φτάνει και στην κορυφή της εσωτερικής στήλης, έτσι μέσω του σωλήνα το παραπανίσιο κρασί χύνεται κάτω από την κούπα. Τότε η υδροστατική πίεση δημιουργεί ένα σιφόνι στον εσωτερικό σωλήνα, το οποίο αδειάζει όλο το περιεχόμενο της κούπας από την οπή που υπάρχει. Έτσι, ο άπληστος τιμωρείται. Καλείται επίσης "κούπα του δικαίου" διότι πλην της υδραυλικής, αντανακλά και μία από τις βασικές αρχές του δικαίου, αυτήν της Ύβρεως και Νεμέσεως. Όταν το όριο ξεπερνιέται (ύβρις), δεν χάνονται μόνον όσα έχουν ξεπεράσει το όριο, αλλά και όλα τα προηγούμενα που είχαν αποκτηθεί (νέμεσις). Με μια απλή εφαρμογή της υδραυλικής, ο Πυθαγόρας μας διδάσκει απ' τα βάθη του χρόνου, να δεχόμαστε το άριστο μέτρο και να απολαμβάνουμε τον οίνο που ήδη έχουμε στην κούπα μας αντλώντας την μέγιστη ωφέλεια!




Read more »

Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

Οι Εγκαταστάσεις Υγιεινής στον Προϊστορικό Οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας

Στο Ακρωτήρι της Θήρας ανασκάπτεται μια εντυπωσιακά διατηρημένη πόλη της εποχής του Χαλκού (~1500 π.Χ.). Χάρις στις στάχτες του ηφαιστείου που κάλυψαν τα ερείπια του οικισμού, σώθηκαν  σχεδόν ανέπαφα τα διώροφα και τριώροφα κτήρια της πλούσιας αυτής πόλης, οι κάτοικοι της οποίας απολάμβαναν πολλές από τις ανέσεις της σημερινής εποχής. Aνάμεσα σ’ αυτές και οι εγκαταστάσεις υγιεινής.
Στο ομοίωμα απεικονίζεται σε κλίμακα 1:4 η νοτιοδυτική γωνία της λεγόμενης ‘Δυτικής Οικίας’, ενός μάλλον τυπικού σπιτιού του κέντρου της πόλης. Στον άνω όροφο, όπου βρίσκονται οι χώροι κατοικίας, υπάρχει εγκατάσταση υγιεινής απομονωμένη από το υπόλοιπο σπίτι με πλινθότοιχο. Σε εσοχή του εξωτερικού τοίχου έχουν κτιστεί δύο πεζούλια, ύψους 0,43μ., ανάμεσα στα οποία υπάρχει κενό πλάτους 8-10εκ. Το κενό αντιστοιχεί σε οπή στο πάτωμα, η οποία αποτελεί το στόμιο αγωγού. O αγωγός, που απαρτίζεται από κατακόρυφους πήλινους σωλήνες εντοιχισμένους στη λιθοδομή του ισογείου, καταλήγει σ’ ένα άνοιγμα του τοίχου προς την εξωτερική πλευρά του κτηρίου. Aπό το άνοιγμα αυτό, τα απόβλητα χύνονταν σε φρεάτιο το οποίο συνδέεται με το κεντρικό δίκτυο του οικισμού. Το "φρεάτιο επισκέψεως" για τον καθαρισμό και την συντήρηση των εγκαταστάσεων, λειτουργεί επίσης ως σημείο αλλαγής στάθμης και κατεύθυνσης του κεντρικού δικτύου.
Μέσα στο φρεάτιο βρέθηκαν πλάκες τοποθετημένες έτσι ώστε η ροή των αποβλήτων να επιταχύνεται, διατηρώντας το δίκτυο καθαρό. Επιπλέον, οι πλάκες αυτές απομονώνουν σε μεγάλο βαθμό το φρεάτιο από το σπίτι - σχηματίζουν δηλαδή ένα είδος ‘οσμοπαγίδας’.
Στο ομοίωμα διακρίνονται επίσης πολλές από τις οικοδομικές λεπτομέρειες της εποχής εκείνης: ο τρόπος κατασκευής του πατώματος (δοκοί-κλαδιά-πλάκες-χώμα), οι περίτεχνες ξυλοκατασκευές των παραθύρων που λειτουργούσαν ως φέροντα στοιχεία του κτηρίου, οι λαξευτοί γωνιόλιθοι και τα λαξευτά πλαίσια των παραθύρων με τα έντονα χρώματα των ηφαιστειακών πετρωμάτων, κ.ά. Τέλος, όπως όλα τα σπίτια του οικισμού, έτσι και η Δυτική Οικία κοσμείται με εκπληκτικές τοιχογραφίες, οι οποίες εδώ καλύπτουν ακόμη και τις παραστάδες ενός παραθύρου. 



Μελέτη – επίβλεψη: Κ. Παλυβού
Κατασκευή: Β. Αντωνόπουλος - Σ. Καμενόπουλος – Γ. Κανέλλος

Πηγές 

  • Marinatos, S., Thera VI, Athens 1974, 27-29, fig.3, pl 60b, 61°, 61b.
  • Παλυβού, Κ., ‘Αποχετευτικά δίκτυα και εγκαταστάσεις υγιεινής της 2ης χιλιετίας π.Χ. στο Αιγαίο’, Πρακτικά 1ου Διεθνούς Συνεδρίου Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία, Θεσσαλονίκη 1997, 381-390.
  • Παλυβού, Κ., Ακρωτήρι Θήρας. Η Οικοδομική Τέχνη, Αθήνα 1999.
Read more »

Παρασκευή 7 Οκτωβρίου 2011

ΑΕΡΑ

ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ: : Ευζωνικό τσαρούχι και λόγχη επί όπλου. Η παράσταση αυτή σε συνδυασμό με το λογότυπο "ΑΕΡΑ" που είναι πολεμική ιαχή των Ελλήνων στρατιωτών, συμβολίζουν την ορμή του Έλληνα στρατιώτη. Η παραδοσιακή και συμβολική αξία του τσαρουχιού, ήταν μεγαλύτερη της πρακτικής, δηλαδή, το αδούλωτο πνεύμα των υπό τουρκικό ζυγό Ελλήνων ήθελε το 
τσαρούχι δυνατό και κατάλληλο για κλωτσιές κατά του κατακτητή. Για το λόγο αυτό η μύτη 
του τσαρουχιού καταλήγει σε αιχμηρή προεξοχή, η οποία αποκρύπτεται με πονηριά από μια όμορφη μαύρη φούντα, που επικάθεται με χάρη στο πάνω μέρος αυτής.

ΡΗΤΟ:"ΑΕΡΑ".
Πολεμική ιαχή των Ελλήνων στρατιωτών (Ευζώνων), που αναφωνήθηκε από τους στρατιώτες του Πεζικού κατά τις εφόδους, αμέσως μετά το παράγγελμα "Εμπρός δια της λόγχης".

(1ΜΠ)
Read more »

Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 2011

Η ανάδυση του Ερμή


Tο μαρμάρινο άγαλμα, μεγέθους ελαφρώς μεγαλύτερου του φυσικού, είναι ακέφαλο, σώζεται ώς τις γάμπες και φέρει ιμάτιο στον αριστερό ώμο, τυλιγμένο γύρω από το βραχίονα.

Είναι ένα έργο πολύ καλής ποιότητας, ρωμαϊκό αντίγραφο έργου του 4ου αιώνα π.Χ., εμπνευσμένο από την παράδοση του μεγάλου Αργείου γλύπτη Πολύκλειτου, του λεγόμενου «Φειδία του Αργους», από τη Σικυώνα (γεν. 480 π.Χ.). Παριστάνει το θεό Ερμή σε νεαρή ηλικία. Ο τύπος αυτός αποτελεί ένα από τα πιο αγαπητά πρότυπα για μεταγενέστερες αντιγραφές ή μεταπλάσεις, όπως μας είπε ο επικεφαλής της ανασκαφικής έρευνας και πρόεδρος της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου, καθηγητής Βασίλειος Λαμπρινουδάκης.
«Με βάση τη μαλακή διάπλαση του σώματός του, αλλά και με την υπερβολή στην καθαρή δομή και το φούσκωμα των μυών» εκτιμάται από τον έμπειρο αρχαιολόγο ότι «κατασκευάστηκε στους αυτοκρατορικούς ρωμαϊκούς χρόνους, ενδεχομένως τον 2ο αι. μ.Χ., δηλαδή την εποχή που η επίσκεψη του αυτοκράτορα Αδριανού στην Επίδαυρο δημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες στην πόλη».
Στα έργα αυτά συνήθιζαν να προσαρμόζουν, αντί της όψης του θεού, το πορτρέτο ενός σημαντικού αξιωματούχου της εποχής. Γι' αυτό θα έχει ενδιαφέρον αν στην πορεία της ανασκαφής βρεθεί το κεφάλι και ταυτιστεί με τον Ερμή ή κάποια άλλη προσωπικότητα της εποχής.
Το γλυπτό πάντως βρέθηκε εντοιχισμένο, ως κοινό οικοδομικό υλικό, σε πρόχειρο κτίσμα που χρονολογείται στην όψιμη αρχαιότητα (4ος αι. μ.Χ.). Ηταν τοποθετημένο σε όρθια θέση. Η ανακάλυψη κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν. Από το 2009 ερευνάται το χωράφι που βρίσκεται ακριβώς πλάι στο θέατρο της παλιάς Επιδαύρου με στόχο την υλοποίηση μιας μελέτης ανάδειξης του περιβάλλοντος χώρου του μνημείου.
Αρχαία Αγορά
Στο ίδιο χωράφι άλλωστε έχει αποκαλυφθεί το αριστερό άκρο του θεάτρου, η μία πάροδός του και ένα τμήμα του κοίλου του. Ο χώρος είναι περιφραγμένος και ερευνάται γιατί εκεί θεωρείται ότι ήταν η αρχαία Αγορά της πόλης. Η ανασκαφική ομάδα περίμενε να βρει τη στοά της Αγοράς γιατί το θέατρο στην αρχαιότητα βρισκόταν μέσα στον ιστό της αρχαίας πόλης, στην Αγορά. Εκεί πρέπει να αναζητηθεί και ο ναός της πόλης, καθώς στο θέατρο τελούνταν θρησκευτικού χαρακτήρα τελετουργίες, όπως μαρτυρεί ο βωμός στο προσκήνιο αλλά και ο χαλκάς στο δάπεδο όπου δένονταν τα προς θυσία ζώα.
Το μαρμάρινο άγαλμα είναι εμπνευσμένο από την παράδοση του Αργείου γλύπτη Πολύκλειτου


Το άγαλμα φυλάσσεται από προχθές στο Μουσείο του Ασκληπιείου Επιδαύρου, όπου αναμένεται να δεχτεί τις φροντίδες των συντηρητών.




(enet.gr)

Read more »

Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2011

Ηρόστρατος


O Κροίσος υπήρξε ο τελευταίος βασιλέας της Λυδίας, ενός τμήματος της Μικράς Ασίας. Ήταν περίφημος για τα πολλά πλούτη του και το 560 π.Χ. πρόσταξε να οικοδομήσουν ένα μεγαλοπρεπή ναό στην Έφεσο. Ο Κροίσος αποφάσισε να χτίσει το ναό προς τιμή της Άρτεμης, της μεγάλης θεάς της Σελήνης και προστάτριας των άγριων ζώων και των κοριτσιών. Ο ναός οικοδομήθηκε από ασβεστόλιθο και μάρμαρο, υλικά που μεταφέρθηκαν από τους γειτονικούς λόφους. Στο μέσο του ναού βρισκόταν το άγαλμα της Άρτεμης. Ο ναός υπήρξε από τους μεγαλύτερους του κλασικού κόσμου, πολύ μεγαλύτερος από τον Παρθενώνα που οικοδομήθηκε αργότερα στην Αθήνα. Η βάση των θεμελίων του είχε μήκος 131 μέτρα και πλάτος 79.
- Διακόσια χρόνια αργότερα, το 356 π.Χ. ο ναός καταστράφηκε από πυρκαγιά. Τη φωτιά την έβαλε κάποιος Ηρόστρατος που θέλησε με τον τρόπο αυτό να γίνει διάσημος . Για να τον θυμούνται οι μεταγενέστεροι , όπως είπε (ισχυρίσθηκε ότι με την πράξη του αυτή φιλοδοξούσε να κερδίσει την αθανασία). Ένας από αυτούς ήταν κι ο Θερβάντες που βάζει τον Δον Κιχώτη ν’ αφηγηθεί στον Σάντσο Πάντσα την ιστορία της πυρπόλησης του ναού. Tην ίδια νύχτα όμως γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος. Ο θρύλος θέλει την Άρτεμη, αυτή την βραδιά να βρίσκεται βοηθός στην γέννα της Ολυμπιάδος στην Πέλλα της Μακεδονίας. Ο ιστορικός Θεόπομπος κράτησε τον Ηρόστρατο στην Ιστορία παρά την απαγόρευση του ονόματός του από τους Εφεσίους . Αργότερα ο Αλέξανδρος επισκέφθηκε την Έφεσο και πρόσταξε να οικοδομηθεί και πάλι ο ναός στην ίδια θέση .


Read more »

Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2011

ΖΈΑ-Το δημητριακό των αρχαίων Ελλήνων

Η Ζέα ή ζειά (Triticum dicoccum ή Emmer wheat στα αγγλικά) είναι ένα από τα αρχαιότερα δημητριακά που είναι γνωστά στον άνθρωπο. Δείγματά του έχουν βρεθεί σε ανασκαφές προϊστορικών οικισμών σε όλο τον ελλαδικό χώρο με παλαιότερο αυτό της Μικράς Ασίας που χρονολογείται 12.000 χρόνια π.χ. Ήταν ένα από τα πρώτα δημητριακά που “εξημέρωσε” ο άνθρωπος και βασικό καλλιεργήσιμο είδος της πρώιμης γεωργίας της Εύφορης Ημισελήνου (Fertile Crescent), δηλαδή της Παλαιστίνης, της Συρίας, του Ευφράτη και του Τίγρη ως τον Περσικό κόλπο. Δείγματα της εκμετάλλευσης του που χρονολογούνται 10.000 χρόνια πριν, έχουν βρεθεί και στην Βόρεια Αφρική.



Ο Όμηρος αναφέρεται στην καλλιέργεια της ζέας στην Λακωνική πεδιάδα
« πυροί τε ζειαί τʼ ήδ΄ ευρυφανές κρί λευκόν .»
Δέσποζε μέχρι τις αρχές των ιστορικών χρόνων μεταξύ των δημητριακών . Με το πέρασμα του χρόνου επιλέχθηκαν πιο αποδοτικές και πιο εύκολες καλλιέργειες δημητριακών , όπως το σιτάρι και το ρύζι . Έτσι η καλλιέργεια της Ζέας είχε σχεδόν εξαφανισθεί . Προς τό τέλος του 1928 ό "Εθνάρχης" μας Βενιζέλος, προφανώς μετά άπό κάποια εντολή, έκήρυξε τόν πόλεμο κατά της Ζειάς και εντός 4 ετών δεν υπήρχε εις την Ελλάδα ούτε ένα σπυρί Ζειάς γιά σπόρο. Είπαν εις τόν λαό ότι ή Ζειά είναι ζωοτροφή, δι' αυτό τά λεξικά την γράφουν έκτοτε ζωοτροφή και ότι είναι βλαβερή στην υγεία. Αυτό τό πρόβαλαν έντονα τά ΜΜΕ καί σέ 4 χρόνια έξηφανίσθη η Ζειά. Όλοι οί Έλληνες εγκατέλειψαν τήν Ζειά μόνον ένας άπό όλους κράτησε σπόρο Ζειάς. Έτσι μέχρι το 1932 κατηργήθη τελείως η καλλιέργεια της Ζιάς στήν Ελλάδα και ακολούθησε η καλλιέργεια τού μεταλλαγμένου σίτου! Ενδιαφέρον αποτελούν τα εξής:


1)      Ό Μέγας Αλέξανδρος έτρε­φε την στρατιά του μόνο μέ Ζειά, διά νά είναι οι άνδρες του υγιείς και πνευματικά ανεπτυγμένοι.

2)      Η πόλη των Αθηνών ονομαζόταν και ζείδωρος, διότι επί του εδάφους της καλλιεργείτο εκτός από την ελαία και το δημητριακό ζειά. Το ζειά με το ζήτα δηλώνει την ζωή με το έψιλον γιώτα την μακρά πορεία και με το άλφα που είναι το πρώτο στοιχείο το άριστον την παρουσία του Αιθέρα (το στοιχείο που βρίσκεται παντού και δομεί τα πάντα είναι ο Αιθέρας), άρα ζειά σημαίνει μακροζωία. Χαρακτηριστική απόδειξη ότι  η μαρίνα του Πειραιά αποκαλείται μέχρι και σήμερα Ζέα!

3)      Αυτό πού κρατά η Θεά Δήμητρα στά αγάλματα καί γλυπτά – προς λάθος πολλών – δεν είναι στάχια σιταριού αλλά Ζέας.

Πως φτάσαμε ως εδώ όμως; Όμάδα επιστημόνων έφθασε εις τήν Θεσσαλονίκην, όπου εύρισκες τότε ανθρώπους άπό όλες τις φυλές. Ήρεύνησε προσε­κτικά και έδημοσίευσε τό 1922...τό πρώτο σύγγραμμα διά τις ομάδες αίματος και τις ιδιαιτερότητες εκάστης. Οί Έλληνες είναι κατά πλει­οψηφία "0" ομάδος και οί υπόλοιποι "Α" ομάδος, οί Χάζαροι είναι "Β" ομάδος κ.λπ. 

Αρχές του 1923 στέλνουν εις τήν Θεσσαλονίκη ένα ζευγάρι ιατρών διά νά εξετάσει τήν διατροφήν τών Ελλήνων, επηρε­ασμένη άπό τόν Ιπποκράτη, ό όποιος έλεγε εις τους ασθενείς "φάρ­μακο σου είναι ή τροφή σου". Άρα αυτοί έσκέφθησαν, έχει καθιερώ­σει εις τόν Έλληνα υγιεινή διατροφή, ποια είναι όμως ή βασική τροφή; Οί ερευνηταί κατέληξαν, σύντομα, ότι βασική τροφή τών Ελλήνων είναι τό ψωμί. 

Τό ψωμί όμως τών Ελλήνων ήταν από Ζειά και όχι άπό σιτάρι. Είς τά χημικά εργαστήρια συνέκριναν γρήγορα αλεύρι άπό Ζειά και Σιτάρι καί μέχρι τό 1926 διαπιστώνουν ότι: Είς τόν εγκέφαλο του ανθρώπου υπάρχει ένας αδένας μεγέθους διδράχμου τόν όποιον ονόμασαν "Αμυγδαλή" ή "Αμύγδαλα". Αυτός ό άδήν δημιουργεί τήν μνήμην καί τήν φαντασίαν είς τους ανθρώπους με 300 διαφορετικές πρωτεΐνες (Αμινοξέα). Αυτές οί πρωτεΐνες διά νά συνδεθούν μεταξύ των καί νά δημιουργήσουν τά συμπλέγματα της μνήμης καί νά διατηρηθούν αυτά είς τόν χρόνον, χρειάζονται μίαν δύναμιν, μίαν κόλλα, διά νά κολλήσουν (λεπτομέρειες περί μνήμης είς τό "Αφύπνισις"). Αυτήν τήν κόλλα τήν προσφέρουν οί τροφές μας καί τήν ονομάζουμε πρωτεΐνη στηρίξεως, πού σημαίνει συγκόλλησις καί σταθεροποίησις τής μνήμης. 



Τό ψωμί πού τρώμε άπό τό Σιτάρι έχει τελείως διαφορετικές πρωτεΐνες στηρίξεως άπό τό ψωμί άπό τη Ζειά. Εδώ ακριβώς έγκειται καί ή διαφορά τους. Είς τό Σιτάρι υπάρχει άφθονη ή γλουτένη. Ή γλουτένη είναι μία ισχυρή κόλλα καί χρησιμοποιείται ώς φυσική κόλλα ύπό τών ανθρώπων στην καθημερινή ζωή των. Ή γλουτένη όμως ώς πρωτείνη - στη­ρίξεως- (συγκόλλησις) τών πρωτεϊνών του εγκεφάλου διά τήν δημιουργίαν τής μνήμης είναι καλή μέν, διότι δημιουργεί ίσχυράν μνήμην, αλλά περιορισμένην, διότι συγκολλά περισσότερες πρωτεΐνες των απαιτουμένων και περιορίζει τό απόθεμα αυτών. Αποτέλεσμα είναι να περιορίζει την μνήμην εις πολύ λίγες εικόνες. Έτσι καταστρέφει τήν φαντασίαν και τό δημιουργικό πνεύμα.  
Οι πρόγονοι μας λοιπόν γνώριζαν τις σπουδαίες ιδιότητες του . Οι Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν σαν τροφή εκστρατείας .
Η επιστήμη το έχει ανακαλύψει ξανά μετά από έρευνες σαν δημητριακό που περιέχει 40% μαγνήσιο επιπλέον των άλλων δημητριακών .Η ζέα είναι σημαντική όχι μόνο για τις ίνες και τα μέταλλα που περιέχει αλλά κυρίως για το μαγνήσιο που ενεργοποιεί τις ενζυματικές διαδικασίες του μεταβολισμού .Αποκαλείται μαγνήτης της Ζωής .Το ποσοστό του αμινοξέος λυσίνη που περιέχει είναι το συστατικό των πρωτεϊνών που αυξάνει την πεπτικότητα τους ( δημητριακά ζέας)

Για χιλιάδες χρόνια παρέμενε το κυριότερο δημητριακό της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Μετέπειτα αντικαταστάθηκε από το Triticum turgidum (Durum) το οποίο πιθανά να δημιουργήθηκε από το Triticum dicoccum με μετάλλαξη. Οι αγρότες προτίμησαν το νέο αυτό δημητριακό λόγο του ότι ο σπόρος αποχωριζόταν από το φλοιό με μεγαλύτερη ευκολία. Το δημητριακό Triticum dicoccum ή αλλιώς Emmer ή aja όπως ονομάζεται στην Αφρική, έφτασε στην Αιθιοπία πριν από 5.000 ή και περισσότερα χρόνια και έχει επιζήσει μέχρι τις μέρες μας. (Έχει επιζήσει επίσεις σε μικρής κλίμακας παραγωγή και στην πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία, Ινδία, Τουρκία, Γερμανία (Βαυαρία), Γαλλία και αλλού (σύμφωνα με τον J. Harlan)).
O Θεόφραστος τον 4ο αι. π.Χ, διακρίνει την ζειά σαφώς από την όλυρα (ασπρόσιτος) χαρακτηριζοντάς ως το πλέον αποδοτικότερο από όλα τα είδη των δημητριακών.
Η θρεπτική του αξία είναι αδιαμφισβήτητη, άλλωστε δεν είναι τυχαίο που η ετυμολογία της λέξης “ζείδωρος” (αυτός που δωρίζει ζωή) προέρχεται από αυτό το δημητριακό.
Σύμφωνα, με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο και τον Διονύσιο τον Αλικαρνασσέα, η ζειά είχε καλλιεργηθεί αποκλειστικά ως το μοναδικό δημητριακό από τους πρώτους Ρωμαίους στην αρχή της ιστορίας τους και αυτό αποδεικνύεται από τη χρησιμοποιησή του σε όλες τις θρησκευτικές τελετές τους. Ο γιατρός Γαληνός (2ος αι. π.Χ.) αναφέρει την όλυρα(ασπρόσιτο) ως το τρίτο σε θρεπτική αξία δημητριακό μετά το κριθάρι και το σιτάρι, ενώ όπως μας πληροφορεί ο Διοσκουρίδης (1ος αι. μ.Χ.) στην εποχή του ήταν διαδεδομένη μια πανάρχαια συνήθεια των Ελλήνων και των Ρωμαίων: η μίξη χονδροαλεσμένων κόκκων ζέας και σιταριού, που λεγόταν “κρίμνον”, και το οποίο ήταν ένα παχύρρευστο θρεπτικό ρόφημα που ονομαζόταν “πολτός” (χυλός).

Οι έρευνες αυτές έδειξαν ότι η Ζέα περιέχει 40% περισσότερο μαγνήσιο από τα άλλα δημητριακά. Το μαγνήσιο επιπλέον ενεργοποιεί τις ενζυματικές διαδικασίες του μεταβολισμού. Περιέχει δε υψηλά ποσοστά του αμινοξέος λυσίνη. Τα δημητριακά Ζέας συμβάλλουν στη διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους. Είναι πλούσια σε υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη. Αυτό σημαίνει ότι απορροφώνται αργά και απελευθερώνουν μικρή ποσότητα γλυκόζης στο αίμα.
Ετσι, μαζί με τις φυτικές ίνες, αυξάνουν το αίσθημα του κορεσμού και διατηρούν το αίσθημα της πληρότητας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ρυθμίζουν καλύτερα τη γλυκόζη στο αίμα, με αποτέλεσμα να αποτελούν όπλο στην πρόληψη αλλά και αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη.


Γ. Γ. Αυφαντής, «Ο Ιστορικός Εμπαιγμός»,
Ευχαριστώ προσωπικά τον Στρατηγό Γ.Αυφαντή για τις πολύτιμες πληροφορίες που μου έδωσε και όποιος χρειάζεται περισσότερες εξηγήσεις  για την αγορά του δημητριακού ή να έρθει σε επαφή με τον κ.Αυφαντή μπορεί να στείλει  στο EMAIL
Read more »

Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2011

Οι 700 Θεσπιείς

Πριν 2487 χρόνια, το έτος 480 π.Χ, οι Έλληνες αντιστάθηκαν στους Πέρσες του Ξέρξη. Στη μάχη στα στενά των Θερμοπυλών αντιτάχτηκαν ηρωϊκά και θυσιάστηκαν 700 παλικάρια από τις  Αρχαίες Θεσπιές μαζί με  300 παλικάρια από τη Λακεδαίμονα και 200 Θηβαίοι.
Η Ελληνική πολιτεία, η παγκόσμια κοινότητα, οι ιστορικοί που με πρώτο τον Σιμωνίδη που έγραψε στο επίγραμμα, «Ω ξείν, αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ότι τήδε  κείμεθα τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι»,... οι σύγχρονοι (2007) εκπρόσωποι της τέχνης, όπως ο Zack Snyder με το νέο του έργο «300», προβάλλουν μόνο τους Λακεδαιμονίους και αγνοούν ή αποσιωπούν την εθελοθυσία των 700 Θεσπιέων. Ακόμη και το μνημείο που ανήγειραν στο τόπο της μάχης είναι αφιερωμένο στους Λακεδαιμόνιους και τον αρχηγό τους Λεωνίδα. Για τους 700 Θεσπιείς του Δημόφιλου (Demophilus), χάραξαν μόνο ένα απλό επίγραμμα. Σχετικά με την αποσιώπηση της θυσίας των Θεσπιέων, χαρακτηριστικά  είναι τα παρακάτω λόγια του πρώην (1997) Σπαρτιάτη δημάρχου κ. Δ.Π. Ματάλα κατά τη τελετή (5 Απριλίου, 1997) των αποκαλυπτηρίων του μνημείου των Θεσπιέων, παρουσία του πρώην Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας  κ. Κ. Στεφανόπουλου.
«Ήμουν μαθητής του Δημοτικού σχολείου, όταν για πρώτη φορά άκουσα το δάσκαλο μου, τον καλό μου δάσκαλο, αναφερόμενο στη μάχη των Θερμοπυλών, να κάνει λόγο για το Δημόφιλο και τους 700 Θεσπιείς. Και ομολογώ πως η έκπληξη μου υπήρξε μεγάλη.
Μέχρι τότε πίστευα πως το 480 π.Χ. στις Θερμοπύλες έπεσαν υπερασπιζόμενοι τα αιώνια ιδανικά τούτου του τόπου ο Λεωνίδας και οι 300 Αρχαίοι συμπολίτες μου. Αργότερα διαπίστωσα ότι ένα σημαντικό μέρος των Ελλήνων αλλά και των ξένων συνέδεαν κάθε  αναφορά τους στις Θερμοπύλες με τον ηρωικό θάνατο των Λακεδαιμονίων και μόνο. Είναι προφανές ότι η ιστορική πρακτική στο θέμα αυτό έχει διαμορφώσει στη λαϊκή αντίληψη ένα τεράστιο κενό, παραβλέποντας τον ηρωισμό και τη θυσία των 700 ανδρών από τις Θεσπιές.»
Την άνοιξη του 1997, μετά από 2477 χρόνια από τη μάχη στις Θερμοπύλες, με  την ανέγερση του απλού συμβολικού αγάλματος  του φτερωτού νεανία, δίπλα στο άγαλμα του Σπαρτιάτη Λεωνίδα και των συντρόφων του στις Θερμοπύλες,  έγινε το πρώτο βήμα για την αποκατάσταση τις μνήμης των 700 παλικαριών από τις Θεσπιές. Το ανεγερθέν μνημείο χαρακτηρίζεται από τον παρακάτω συμβολισμό:
• Ακέφαλη ανδρική κεφαλή: Ανώνυμη εθελουσία εισφορά των 700 Θεσπιεών για την ελευθερία.
• Προτεταμένα στήθη:  Αγώνα,  ανδρεία,  δύναμη,  γενναιότητα  θάρρος. 

  • Ανασηκωμένο φτερό: Νίκη, δόξα, ψυχή, πνεύμα και την ελευθερία.
  • Φτερό τσακισμένο: Εκούσια θυσία και θάνατος.
• Γυμνό κορμί: Έρωτας,  που ήταν  Θεός των  Θεσπιών, Θεός την δημιουργίας, της ομορφιάς και της ζωής.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
istoria700.jpgΘα πρέπει να τονίσουμε  ότι οι Θεσπιείς  παρέμειναν στις Θερμοπύλες γνωρίζοντας ότι θα θυσιαστούν για την ελευθερία της πατρίδος ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΤΟ ΕΠΙΤΑΣΣΟΥΝ  ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΩΝ ΘΕΣΠΙΩΝ. Η  εθελοθυσία τους ήταν απλά ένδειξη αγάπης προς την πατρίδα τους.
«ΜΟΛΩΝ  ΛΑΒΕ»
Για την εθελοθυσία των Θεσπιέων  πληροφορούμαστε από τον πατέρα της ιστορίας Ηρόδοτο (484-430/20 π.Χ) από την Αλικαρνασσό της Μ. Ασίας. Συγκεκριμένα στο έργο του περί «ΙΣΤΟΡΙΩΝ» και ειδικά στο  κεφάλαιο Η, παράγραφο 222  αναφέρει, «ΟΙ ΜΕΝ  ΜΥΝ  ΣΥΜΜΑΧΟΙ  ΟΙ   ΑΠΟΜΠΕΜΠΟΜΕΝΟΙ  ΟΙΧΟΝΤΟ ΤΕ  ΑΠΙΟΝΤΕΣ ΚΑΙ  ΕΠΙΘΟΝΤΟ  ΛΕΩΝΙΔΗ, ΘΕΣΠΙΕΕΣ ΔΕ ΚΑΙ  ΘΗΒΑΙΟΙ  ΚΑΤΕΜΕΙΝΑΝ  ΜΟΥΝΟΙ  ΠΑΡΑ  ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΙΣΙ. ΤΟΥΤΩΝ ΔΕ ΘΗΒΑΙΟΙ ΜΕΝ  ΑΕΚΟΥΝΤΕΣ  ΕΜΕΝΟΝ  ΚΑΙ ΟΥ  ΒΟΥΛΟΜΕΝΟΙ ( ΚΑΤΕΙΧΕ ΓΑΡ  ΣΦΕΑΣ  ΛΕΩΝΙΔΗΣ ΕΝ  ΟΜΗΡΩΝ ΛΟΓΩ  ΠΟΙΕΥΜΕΝΟΣ), ΘΕΣΠΙΕΕΣ ΣΕ ΕΚΟΝΤΕΣ  ΜΑΛΙΣΤΑ, ΟΙ ΟΥΚ  ΕΦΑΣΑΝ  ΑΠΟΛΙΠΟΝΤΕΣ ΛΕΩΝΙΔΗΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ  ΜΕΤ'  ΑΥΤΟΥ  ΑΠΑΛΑΞΕΣΘΑΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΤΑΜΕΙΝΑΝΤΕΣ  ΣΥΝΑΠΕΘΑΝΟΝ. ΕΣΤΡΑΤΗΓΕΕ  ΔΕ ΑΥΤΩΝ  ΔΗΜΟΦΙΛΟΣ  ΔΙΑΔΡΟΜΕΩ»
«Οι σύμμαχοι έφυγαν  υπακούοντας στις διαταγές του Λεωνίδα αλλά  παρέμειναν στο πλευρό των Λακεδαιμονίων  μόνο οι  Θεσπιείς και οι Θηβαίοι. Από αυτούς οι Θηβαίοι "αεκούντες έμενον".  Οι Θεσπιείς δεν θέλησαν να αφήσουν τον Λεωνίδα και τους συντρόφους του μόνους. Παρέμειναν, με αρχηγό τον Δημόφιλο τον Διαδρομέα,  και θυσιάστηκαν μαζί τους για την ελευθερία».
Το γεγονός της παραμονής των Θεσπιέων στη μάχη των Θερμοπυλών αναφέρεται επίσης και από τον γεωγράφο - περιηγητή  Παυσανία στα Φωκικά, ως ακολούθως: «ΠΛΗΝ ΓΑΡ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΤΕ ΑΥΤΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΠΙΕΩΝ ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ ΠΡΟΕΛΙΠΟΝ ΤΟ ΠΕΡΑΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΟΙ ΛΟΙΠΟΙ».
Ο Ηρόδοτος (Η,225,3) συνεχίζει για τον ηρωισμό και τους πρώτους ήρωες-μαχητές των Θεσπιέων και  Λακεδαιμονίων.
«ΕΝ ΤΟΥΤΟ ΣΦΕΑΣ ΤΩ ΧΩΡΩ ΑΛΕΧΟΜΕΝΟΣ ΜΑΧΑΙΡΗΣΙ, ΤΟΙΣΙ ΑΥΤΩΝ ΑΤΥΓΧΑΝΟΝ ΑΤΙ ΠΕΡΙΟΥΣΑΙ, ΚΑΙ ΧΕΡΣΙ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΣΙ ΚΑΤΑΧΩΣΑΝ  ΟΙ   ΒΑΡΒΑΡΟΙ ΒΑΛΛΟΝΤΕΣ, ΟΙ ΜΕΝ ΕΞ ΕΝΑΝΤΙΗΣ ΕΠΙΣΠΟΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΥΜΑ ΤΟΥ ΤΕΙΧΕΟΣ ΣΥΓΧΩΣΑΝΤΕΣ, ΟΙ ΔΕ ΠΕΡΙΕΛΘΟΝΤΕΣ   ΠΑΝΤΟΕΘΕΝ ΠΕΡΙΣΤΡΑΤΟΝ».
«Εκεί οι, ηρωικά αντιταχθέντες, Έλληνες με σπασμένα δόρατα και με χέρια και δόντια υπεράσπιζαν τον εαυτόν τους από τους βαρβάρους μέχρι που περικυκλώθηκαν ολοκληρωτικά και λόγω της αριθμητικής υπεροχής των αντιπάλων  καταβληθήθηκαν και υποχώρησαν».
«ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΔΕ ΚΑΙ ΘΕΣΠΙΕΩΝ ΤΟΙΟΥΤΩΝ ΓΕΝΟΜΕΝΩΝ ΟΜΩΣ ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΝΗΡ ΑΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΕΣΘΑΙ ΣΠΑΡΤΙΑΤΗΣ ΔΙΗΝΕΚΗΣ .........  ΘΕΣΠΙΕΩΝ ΔΕ ΕΥΔΟΚΙΜΕΕ ΜΑΛΙΣΤΑ ΤΩ ΟΥΝΟΜΑ ΗΝ ΔΙΘΥΡΑΜΒΟΣ ΑΡΜΑΤΙΔΕΩ»
«Οι Λακεδαιμόνιοι και οι Θεσπιείς πολέμησαν με ανδρεία. Ξεχώρισαν ο Σπαρτιάτης Διηνέκης ...και ο Θεσπιεύς Διθύραμβος Αρματίδης»
Τέλος, ο Ηρόδοτος (Θ,25,2)  γράφει για τη προσπάθεια των Περσών του Ξέρξη να καλύψουν το πραγματικό αριθμό των νεκρών τους,
«ΔΙΑΠΕΡΑΙΩΘΕΝΤΕΣ ΔΕ ΑΘΗΕΥΟΝΤΟ ΔΙΕΧΙΟΝΤΕΣ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ. ΠΑΝΤΕΣ ΔΕ ΗΠΙΣΤΕΑΤΟ ΤΟΥΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΕΣ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΥΣ ΚΑΙ ΘΕΣΠΙΕΑΣ, ΟΡΩΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΙΛΩΤΑΣ. ΟΥ ΜΕΝ ΟΥΔ' ΕΛΑΝΘΑΝΕ ΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΚΟΤΑΣ ΞΕΡΞΗΣ ΤΑΥΤΑ ΠΡΗΞΑΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΩΥΤΟ,  ΚΑΙ ΓΑΡ ΔΗ ΚΑΙ ΓΕΛΟΙΟΝ ΗΝ, ΤΩΝ ΜΕΝ ΧΙΛΙΟΙ ΕΦΑΙΝΟΝΤΟ ΝΕΚΡΟΙ ΚΕΙΜΕΝΟΙ, ΟΙ ΣΕ ΠΑΝΤΕΣ ΕΚΕΑΤΟ ΑΛΕΕΣ  ΣΥΓΚΕΚΟΜΙΣΜΕΝΟΙ ΕΣ ΤΩΟΤΟ ΧΩΡΙΟΝ, ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ  ΧΙΛΙΑΔΕΣ»
Μετά την μάχη στις Θερμοπύλες οι Πέρσες κατεβαίνοντας στην Νότια Ελλάδα, πριν από την μάχη των Πλαταιών, έκαψαν και την αρχαία πόλη των Θεσπιών αναγκάζοντας  τους κατοίκους να καταφύγουν στην Πελοπόννησο, όπως ο Ηρόδοτος (Θ,50,2) περιγράφει, «Ο ΓΑΡ ΔΙΑ ΒΟΙΩΤΩΝ ΤΡΑΠΟΜΕΝΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΑΜΑ ΞΕΡΞΗ,  ΕΜΠΡΗΣΑΣ ΘΕΣΠΙΕΩΝ ΤΗΝ ΠΟΛΙΝ ΑΥΤΩΝ ΕΚΛΕΛΟΙΠΟΝΤΩΝ ΕΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΝ   ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΛΑΤΑΙΩΝ ΩΣΑΥΤΩΣ, ΗΚΕ ΤΕ ΑΣ ΤΑΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ  ΕΚΕΙΝΑ ΕΔΗΙΟΥ. ΕΝΕΠΡΗΣΕ ΔΕ ΘΕΣΠΕΙΑΝ ΤΕ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΙΑΝ ΠΥΘΟΜΕΝΟΣ ΘΗΒΑΙΩΝ ΟΤΙ ΟΥΚ ΕΜΗΔΙΖΟΝ»
Σήμερα, 2487 χρόνια μετά την θυσία των 700 Θεσπιέων, η Ελληνική πολιτεία, και κατ' επέκταση η διεθνής επιστημονική κοινότητα, θα έπρεπε να είχαν αποκαταστήσει και τους Θερμοπυλομάχους Θεσπιείς. 
Κλείνω αυτή την σύντομη αναφορά, με τα λόγια του Σπαρτιάτη Δημάρχου και με τους λίγους στίχους που έγραψαν οι απόγονοι των πρώτο-ηρώων  του Ελληνισμού: «Η Σπάρτη αποτίοντας οφειλόμενο φόρο τιμής, κλίνει ευλαβικά το γόνυ και υποκλίνεται με σεβασμό στον τόπο θυσίας των 700 ηρωικών παιδιών από τις Θεσπιές, που μαζί με τους 300 από την Λακεδαίμονα έστειλαν με το θάνατό τους ένα διαχρονικό και πάντοτε επίκαιρο μήνυμα που στέλνει ο Ελληνισμός, ένα μήνυμα που λέει ότι σε τούτο τον άγονο και κακοτράχαλο τόπο έζησαν και ζουν άνθρωποι που  πριν από πάνω απ΄όλα, πάνω ακόμη και από τη ζωή τους τοποθετούν την πατρίδα, την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Παυσανίας, Ελλάδος Περιηγήσεις,  «Φωκικά», Κάκτος, 1992.
Ηρόδοτος,  «Ιστοριών»
«ΘΕΣΠΙΑΚΑ», Εφημερίδα των Θεσπιών, 14, Ιούνιος, 1995.
«ΘΕΣΠΙΕΣ»,  Πολιτιστική και ιστορική επιθεώρηση, 2, Ιούνιος, 1997.
«ΤΑ ΛΕΥΚΤΡΑ», Εφημερίδα των Λεύκτρων, 37, Απρίλιος, 1997.


Του Γιώργου Ε. Αντωνίου, PhD (Καθηγητής Πληροφορικής, Montclair State University, New Jersey, USA)
Read more »

Οι Νέμεοι Αγώνες. .Ελάτε να τρέξετε στους Νέμεους Αγώνες του 2012.

Νεαρός (ως Αρχαίος) Έλληνας Αθλητής ανεβαίνει τις βαθμίδες του Ναού του Διός του 330 π.Χ

23 Ιουνίου 2012

Εάν επιθυμείτε να λάβετε μέρος στους αγώνες της επόμενης (5ης) Νεμεάδας και στην αναβίωση του Ολυμπιακού Πνεύματος, πρέπει να δηλώσετε τη συμμετοχή σας πριν από τις 15 Μαΐου 2012.
Έμβλημα του Συλλόγου για την Αναβίωση των Νεμέων Αγώνων




Η συμμετοχή στους αγώνες είναι δωρεάν.
Ζήστε τη χαρά της αναβίωσης των Νεμέων Αγώνων.
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε στην ακόλουθη διεύθυνση:

June 23, 2012

If you would like to participate in the next Nemean Games, and in a revival of the Olympic Spirit, you mustregister before May 15, 2012.
There are no registration fees.
Click on the following adress to learn more about ancient Nemea, Nemean Games, the Revival and much more:

«Πεποίθησή μας είναι ότι οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, παρά την προφανή, από πολλές απόψεις, επιτυχία τους, όλο και απομακρύνονται από το μέσο άνθρωπο. Δική μας επιδίωξη είναι η δυνατότητα καθολικής συμμετοχής των ανθρώπων σε αγώνες που θα λαμβάνουν χώρα στην ιερή αρχαία γη της Ελλάδας και θα αναβιώνουν το Πνεύμα του Ολυμπισμού. Και θα πετύχουμε το σκοπό μας ζωντανεύοντας αυθεντικές αρχαίες αθλητικές συνήθειες, στο αρχαίο Στάδιο της Νεμέας».
Από την ιδρυτική διακήρυξη του Συλλόγου, 30 Δεκεμβρίου 1994.
(EMAIL)
Read more »

Share