Τρίτη 5 Απριλίου 2011

Eντομοαπωθητικά στην αρχαιότητα


Το αιθέριο έλαιο του ευκαλύπτου θεωρείται σπουδαίο αντισηπτικό και ισχυρό αντιβιοτικό
Ο άνθρωπος δεν είχε πάντα τις καλύτερες σχέσεις με όλα τα έντομα και προσπαθούσε να τα κρατήσει όσο το δυνατόν μακριά του. Παρατηρήθηκε ότι κοντά σε κάποια δέντρα όπως ευκαλύπτους δεν υπήρχαν μύγες, κουνούπια κλπ. και τα δένδρα των ευκαλύπτων φυτεύτηκαν σε αρκετές περιοχές παρέχοντας σχετική προστασία. Ο βασιλικός επίσης έχει παρόμοιες ιδιότητες, αλλά πιο περιορισμένες λόγω μεγέθους φυσικά, και βρήκε ευρεία χρήση σαν εντομοαπωθητικό. Το ίδιο κάνει και η γαριφαλιά, ενώ το αγγούρι και ιδιαίτερα η φλούδα του απωθεί τις κατσαρίδες.

Όποτε οι αρχαίοι χρειαζόταν πρόσθετη προστασία από έντομα αρκούσε να βρέξουν την επιδερμίδα τους με ξύδι! Αν όμως το δοκιμάσετε και δεν δουλέψει και τόσο αποτελεσματικά, θυμηθείτε ότι οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν φυσικό ξύδι σταφυλιού και όχι τα βιομηχανικά υποκατάστατα τα οποία χρησιμοποιούμε συνήθως... Όποιος είχε την τύχη να δοκιμάσει πραγματικό ξύδι δεν ξεχνάει την τεράστια διαφορά τόσο στην οξύτητα όσο και στο άρωμα.
Read more »

Δευτέρα 4 Απριλίου 2011

Προτεινόμενο για το ΝΟΜΠΕΛ Λογοτεχνίας 2011 το νέο βιβλίο του Παύλου Πισσάνου

Με την Ακαδημαϊκή υποστήριξη του «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ» στο οποίο προεδρεύει ο Ακαδημαϊκός κ. Ευάγγελος Μουτσόπουλος, ο Παύλος Πισσάνος, προτάθηκε ως υποψήφιος για το βραβείο ΝΟΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2011 με το τελευταίο του βιβλίο «ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΟΥΡΑΝΙΑ ΖΩΗ».

Η Ακαδημία για το Νόμπελ Λογοτεχνίας στην Στοκχόλμη θα δεχθεί μεγάλο αριθμό από υποψηφιότητες από όλα τα κράτη του κόσμου.

Η αρχική επιλογή θα γίνει τον Απρίλιο, η επόμενη τον Μάιο και τον Δεκέμβριο του 2011, θα ορισθεί ο πρώτος νικητής στην Λογοτεχνία. Η Ακαδημία θα εξετάσει και τις γενικότερες συγγραφικές και λογοτεχνικές δραστηριότητες των υποψηφίων. Στην περίπτωση αυτή, το πλούσιο βιογραφικό του Παύλου Πισσάνου περιλαμβάνει 90 περίπου βιβλία και σενάρια Αρχαιολογικά, Ιστορικά, Θρησκειολογικά και Φιλοσοφικά, 250 δοκίμια, άρθρα και συγγράμματα φιλοσοφικά, πολιτικά και κοινωνικά, 110 εκπομπές στην Ελληνική τηλεόραση, περισσότερες από 150 διαλέξεις Ακαδημαϊκού χαρακτήρα, οργάνωση 6 Παγκοσμίων Συνεδρίων και περίπου 50 ντοκιμαντέρ εκπαιδευτικών, αρχαιολογικών και ιστορικών θεμάτων που προβάλλονται στην Διεθνή Τηλεόραση, των οποίων παραγωγός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος είναι ο ίδιος.

Ένα μεγάλο μέρος από το έργο του Παύλου Πισσάνου εστάλλει στην Ακαδημία της Στοκχόλμης για να ελεγχθεί από τις Αρμόδιες Επιτροπές κρίσεως.

Εν τω μεταξύ, στις προσθήκες των μεγάλων βιβλιοπωλείων σ’ ολόκληρη την Ελλάδα, έκανε την εμφάνισή του το νέο πολυτελές βιβλίο, το εξώφυλλο του οποίου κοσμεί ένα απίστευτα εντυπωσιακό φράκταλ.


Με πρόθεση να κηρύξει “ανένδοτο πόλεμο” εναντίον του Επιστημονικού κατεστημένου, ο συγγραφεύς καλύπτει με απόλυτη επιστημονική και φιλοσοφική τεκμηρίωση την υπόθεση των χαμένων κειμένων του Αριστοτέλη για το «Ακίνητον κινούν» και το «αεί Θείν» τα οποία συγκροτούσαν, την σήμερα προδομένη θεωρία του Αιθέρα.

Το έτος 1887 δύο Αμερικανοί επιστήμονες, ο Albert Michelson και Edward Morley, πραγματοποίησαν ένα πείραμα και «απέδειξαν» ότι ο Αιθήρ δεν υπάρχει στον κοσμοχώρο, διαδραματίζοντας το ρόλο «Πεδίου Σταθερού Υποβάθρου» πάνω στο οποίο πατά και μεταδίδεται το φως. Ο Αϊνστάιν, υποστήριξε με την σειρά του την μη ύπαρξη του Αιθέρα και έκτοτε το απαύγασμα της Αρχαίας Ελληνικής σκέψης, ο Αιθήρ, που αποτελούσε το πρωτογενές υλικό της οργάνωσης και γέννησης της Δημιουργίας, μπήκε στο χρονοντούλαπο της κατευθυνόμενης Επιστήμης.

Ο Παύλος Πισσάνος ανέσυρε από τη σκόνη και τις αράχνες των οργανωμένων συμφερόντων την θεωρία του Αιθέρα και με την βοήθεια κορυφαίων Ελλήνων Επιστημονικών Συμβούλων, απέρριψε στο βιβλίο του, με τεκμηριωμένα στοιχεία, το πείραμα των ΜΜ (Michelson και Morley) αναλύοντας την δράση της διττής φύσεως, του Αιθέρα, της Κινητής και Ακινήτου, στην Επίγεια και την Επουράνια Ζωή.

Εδώ, πρέπει να τονισθεί ότι, εφόσον η σύγχρονη επιστημονική κοινότητα αποδεχθεί την νέα θεωρία υπάρξεως του Αιθέρα, θα ανατραπούν πολλές απόψεις, θέσεις και κανόνες για τις έννοιες του Χώρου και του Χρόνου, της Βαρύτητας, της Απροσδιοριστίας και της διάδοσης του Φωτός και γενικότερα των Νόμων και των Κανόνων που διέπουν την κβαντική Φυσική, την Κοσμολογία και την Κοσμογονία.

Δεκαπέντε ακαδημαϊκοί και επιστήμονες από την Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική, προλογίζουν το βιβλίο του Παύλου Πισσάνου, ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ, ενώ ήδη η Αγγλική του έκδοση είναι έτοιμη να κυκλοφορήσει σε όλες τις αγγλόφωνες χώρες του κόσμου

Η επίσημη σελίδα του Π.Πισσάνου.

Read more »

Αρχαία Ελληνική Συνταγή

 Έπειτα από κάποια EMAIL που  πήραμε, σχετικά με την διατροφή,και και τι είχαν στο τραπέζι τους καθημερινά οι αρχαίοι Έλληνες,σε μικρά χρονικά διαστήματα θα κάνουμε αναρτήσεις σχετικά με αυτό το θέμα διότι είναι ενδιαφέρον από πολλές απόψεις και πιο πολύ μας ενδιαφέρει για την υγεία μας διότι όπως είχε πεί και ο ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ -ότι τρώμε είμαστε-...Εδώ http://irakleitos.blogspot.com/2011/01/blog-post.html μια παλιότερη ανάρτηση επί του θέματος.

ΧΟΙΡΙΝΟ ΜΕ ΠΡΑΣΑ ΚΑΙ ΚΥΔΩΝΙΑ

ΥΛΙΚΑ
2 μερίδες χοιρινό φιλέτο
2 πράσα
2 κυδώνια
Σέλινο χοντροκομμένο
1 κουταλάκι μέλι
5 κουταλιές ελαιόλαδο
1 πρέζα κόλιαντρο
1 πρέζα τριμμένα φύλλα αποξηραμμένου απήγανου
2 φύλλα δάφνης
1 πρέζα γλυκάνισο
½ ποτήτι λευκό κρασί
1 πρέζα τζίντζερ
2 κουταλιές ξύδι μπαλσάμικο
Αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι

ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Πλένουμε και κόβουμε το κρέας σε μέτρια κομμάτια. Καθαρίζουμε, πλένουμε και ψιλοκόβουμε το πράσο. Πλένουμε καλά τα κυδώνια, τα καθαρίζουμε από τα κουκούτσια και τα κόβουμε σε χοντρές φέτες. Τσιγαρίζουμε ελαφρά το κρέας με το ελειόλαδο και το πράσο και προσθέτουμε τα υπόλοιπα υλικά εκτός από τα κυδώνια. Προσθέτουμε σταδιακά νερό και τα αφήνουμε να μισοψηθούν επί 1 ½ ώρα. Κατόπιν ρίχνουμε τα κυδώνια (αν θέλουμε με τη φλούδα) μέσα στην κατσαρόλα και τα αφήνουμε να ψηθούν επό 30’ περίπου. Τα σερβίρουμε ζεστά, μόλις δέσει η σάλτσα.

Read more »

Κυριακή 3 Απριλίου 2011

Το Τέλος του Εφιάλτη


 (Σύντομη περιγραφή )

Γιατί περιπολούσαν και ενέδρευαν δέκα χρόνια συνέχεια οι Σπαρτιάτες στο Καλλίδρομο; Γιατί ο Αθηνάδης δολοφόνησε τον Εφιάλτη το 469 π.Χ.; Ποιον ρόλο έπαιξε στη δολοφονία η Φοίβη, η πρώην σύζυγος του Εφιάλτη; Ποιες ήταν οι απόψεις των Σπαρτιατών για τη ζωή και τον θάνατο, την αγάπη και τον έρωτα, τον πόλεμο και την τέχνη, τη μύηση και την αλήθεια; Ποιος ο δικός τους δρόμος για τη γνώση; "Τι θα απογίνω;" είπε η Φοίβη. "Δεν έχω μέλλον, αλλά αυτό αντέχεται. Ανυπόφορο είναι που δεν έχω παρελθόν. Μπορώ να ζήσω χωρείς μέλλον, αλλά θέλω να πεθάνω γιατί το παρελθόν μου είναι μια ψευδαίσθηση. Μια οφθαλμαπάτη. Δεν έχω τίποτα δικό μου πια. Ούτε καν αναμνήσεις..."

Το ιστορικό γεγονός του θανάτου του προδότη και φυγόδικου Εφιάλτη, από κάποιον Αθηνάδη, το 469 πΧ (11 χρόνια μετά τη μάχη των Θερμοπυλών δηλαδή), καταγράφεται από τον Ηρόδοτο, που υπόσχεται πως θα επανέλθει σε μεταγενέστερο βιβλίο του για να αποκαλύψει τους λόγους και τον τρόπο του θανάτου, πράγμα όμως, που τελικά, ποτέ δεν έκανε.
Αυτό το ιστορικό γεγονός του θανάτου του Εφιάλτη και το κενό που αφήνει ο Ηρόδοτος, εκμεταλλεύεται ο Μπαλτάκος και στήνει μια καθ' όλα πιστευτή ιστορία, για το πώς ακριβώς επήλθε 11 χρόνια μετά τις Θερμοπύλες, το τέλος του ανθρώπου που προκάλεσε την τραγωδία των Θερμοπυλών.
Η ιστορία αυτή, ξεκινά από τη μάχη των Θερμοπυλών, μέσα από τα μάτια ενός οπλίτη και είναι τόσο αληθοφανής, με τόσο ζωντανές περιγραφές και λεπτομέρεια, που θα μπορούσε ενδεχομένως να ήταν και η καταγραφή των πραγματικών γεγονότων. Εξ' άλλου ο συγγραφέας, καθώς φαίνεται από τις ευχαριστίες, δεν έχει γράψει το βιβλίο του έτσι αβασάνιστα. Αντιθέτως, είχε επιστρατεύσει μια πλειάδα ανθρώπων, που τον βοήθησαν στη συγγραφή του βιβλίου, από έγκριτους ιστορικούς και ειδικούς πολέμου στην αρχαία Ελλάδα, ως καταδρομείς (ΜΥΚ). Διάβασε, έμαθε, έγραψε, διόρθωσε, ως και πορείες στα βουνά, που διαδραματίζεται η ιστορία έκανε, για να καταφέρει να μας δώσει ένα βιβλίο με τόσο αληθοφανή μυθοπλασία, που να καταφέρνει να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ως το τέλος.

Παράλληλα όμως με την ιστορία, μέσα από συζητήσεις των ηρώων, δίδεται η οπτική της Σπάρτης για διάφορα θέματα. Επιπλέον, ως προμετωπίδα καθενός από τα 18 κεφάλαια του βιβλίου, δίδεται ένα σχετικό χωρίο από τον Πλούταρχο, τον Ξενοφώντα, τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Πλάτωνα κλπ, προκειμένου να διαπιστώσουμε και το ιστορικό υπόβαθρο των αναφορών που γίνονται στα εν λόγω κεφάλαια, σε κάποιους νόμους, ή συνήθειες της Σπάρτης.
Για παράδειγμα μαθαίνουμε πως:
- Οι οπλίτες καλλωπίζονται πριν τη μάχη για να μην προσβάλλουν τους χθόνιους θεούς με την ατημέλητη εμφάνισή τους σε περίπτωση θανάτου τους.
- Από τη στιγμή που παρατάσσεται ο στρατός δεν επιτρέπεται καμιά μετακίνηση γιατί θεωρείται <<αποφυγή>> της μάχης και άρα πράξη ταπεινωτική.
- Επιτρέπεται η ανταλλαγή γυναικών μεταξύ των ομοίων και γι' αυτό δεν υπάρχει μοιχεία, ή ζήλια, καθότι <<ο διπλανός μου δεν είναι άλλος. Είμαι εγώ ο ίδιος, μετά από τόσα χρόνια κοινής ζωής και δυσκολιών και τίποτα δεν μπορεί να παρεισφρήσει ανάμεσά μας>>
- Οι Σπαρτιάτισσες ήταν υπεύθυνες των οικονομικών του οίκου και κατά συνέπεια απολύτως σεβαστά πρόσωπα από τους άντρες τους, αφού η πληρωμή του συσσιτίου και συνεπώς η παραμονή των ανδρών στην κατηγορία των <<ομοίων>>, εξαρτιόταν πλήρως από την οικονομική διαχείριση που θα έκαναν οι γυναίκες τους.
- Τα νομίσματα είναι μεγάλα και σιδερένια για να αποφεύγεται ο αποθησαυρισμός
- Στην Αθήνα κυβερνούν οι πλούσιοι αφού υπάρχει μεγάλη ανισοκατανομή του πλούτου. Στη Σπάρτη όμως πράγματι <<κρατεί ο Δήμος>>, αφού όλοι διαβιούν με ισότητα και αξιοπρέπεια, ενώ για τη διακυβέρνηση του τόπου, επιλέγονται οι συνετοί και γενναίοι.

Κάποια στιγμή όμως, παραδέχεται με πίκρα ο Σπαρτιάτης πως: <<Είμαστε ναυαγοί στο χρόνο. Ναυαγοί στο παρόν. Έπρεπε να ζούμε σε πραγματικές κοινωνίες, όπως στην εποχή του Ηρακλή. Ως ομάδα, ως ένωση ανθρώπων. Είναι κοινωνική η διαβίωση στις άλλες πόλεις; Αυτοί ανταγωνίζονται ο ένας τον άλλον καθημερινά, σε επίπεδο οικονομικό, πολιτικό και προσωπικό.>>
<<Υπερασπιζόμαστε έναν μάταιο σκοπό. Έναν πόλεμο χαμένο πριν καν διεξαχθεί. Υπερασπιζόμαστε έναν τρόπο ζωής λιτό και στερημένο, έναν τρόπο ζωής που αργά ή γρήγορα θα εκλείψει. Δεν μπορούμε να κερδίσουμε. Ποιος δέχεται χωρίς βία να ακολουθήσει έναν τέτοιο τρόπο ζωής;>>

Ένα βιβλίο που θα διαβαστεί ευχάριστα από όλους, που θα χαρούν οι φίλοι της Σπάρτης, θα γνωστοποιήσει αρκετά θέματα από τη φιλοσοφία της στους μη ειδικούς και θα προβληματίσει τους πιστούς της Αθηναϊκής δημοκρατίας, χωρίς ποτέ να γίνει κουραστικό, ή βαρετό.

Το Τέλος του Εφιάλτη
Π. Δ. Μπαλτάκος
Εκδόσεις LIBRO Σελ.321



Read more »

Aχερουσία και κάτω κόσμος

Ο θεός του κάτω κόσμου, ο θεός των νεκρών. Το βασίλειο του πεδίο
συγκέντρωσης όσων αποδημούσαν δικαίων και αδίκων. Το όνομα του Πλούτωνας
(= πλούτος = πλούσιος) του εδώθει κατ? ευφημισμό και γιατί κάτω από τη γη
βρίσκονται τα πολύτιμα μέταλλά και λίθοι. Ακόμη, ίσως γνωστότερο όνομα για τον
θεό είναι το Άδης (= Αϊδής = κρυφός, αυτός που δεν φαίνεται). Ο Άδης είναι ο
αόρατος θεός αφ? ενός επειδή βασιλεύει στο σκοτάδι, αφ? ετέρου εξαιτίας της
κυνής, ένα είδος κράνους (ή κατ? άλλους σκούφιας) που φοράει και η οποία κάνει
όποιον το φοράει αόρατο). Το κράνος αυτό είναι ένα από τα τρία δώρα των
γιγάντων στους θεούς προκειμένου να τους βοηθήσουν στην μάχη κατάληψης της
εξουσίας από τον Κρόνο. Οι γίγαντες πολέμησαν μαζί με τους θεούς ενάντια στον
Κρόνο και τους τιτάνες και ενάντια στο εκατόγχειρες στην συνέχεια. Τα άλλα δύο
τους δώρα είναι ο κεραυνός που έδωσαν στον Δία και η τρίαινα που δωρίσαν στον
Ποσειδώνα.

Ο Άδης δεν εγκαταλείπει σχεδόν ποτέ το βασίλειο του. Η μοναδική ίσως
περίπτωση που ανέβηκε στον επάνω κόσμο ήταν αυτή της αρπαγής της
Περσεφώνης, της κόρης της Θεάς Δήμητρας και μετέπειτα γυναίκας του.
Θαμπωμένος από την ομορφιά της αποφάσισε, ύστερα από την συγκατάθεση και
του Δία να ανέβει και να πάρει από τον Πάνω Κόσμο την Περσεφώνη.
Συντετριμμένη η Δήμητρα την αναζητούσε μάταια ψάχνοντας παντού. Αφού έμαθε
για τον Άδη και την αρπαγή της κόρης της ζήτησε από τον Δία την μεσολάβησή του
προκειμένου να επιστρέψει και πέτυχε να επιστρέφει για μερικούς μήνες και να
ξανακατεβαίνει στο σκοτεινό βασίλειο τους υπόλοιπους μοιράζοντας έτσι την
φροντίδα της σε ζωντανούς και νεκρούς. Αυτός ο μύθος για τους αρχαίους Έλληνες
συμβόλιζε την εναλλαγή των εποχών και ήταν ο λόγος που η γη καρποφορούσε την
άνοιξη όταν η Περσεφώνη ανέβαινε από τον Άδη και η μητέρα της Δήμητρα
χαίρονταν που την έβλεπε και χάριζε την ευφορία στους αγρούς.

Οι πύλες για τον κάτω κόσμο, σύμφωνα με τους αρχαίους καθορίζονταν από δύο
ποταμούς και δύο λίμνες. Η πρώτη περίπτωση είναι αυτή του Κωκυτού ποταμού και
της λίμνης της Στυγός στην Πελοπόννησο και η δεύτερη και γνωστότερη αυτή του
Αχέροντα και της Αχερουσίας λίμνης στην Θεσπρωτία. Ιδιαίτερα για τον Αχέροντα
πίστευαν πως ήταν το ποτάμι στο οποίο ο Χάρος (ως γέρος καμπούρης βαρκάρης)
μετέφερε τις ψυχές των νεκρών στον άλλο κόσμο εισπράττοντας ως εισιτήριο τον
οβολό που τοποθετούσαν στο στόμα του νεκρού. Ακόμη, από εκεί κατά τον Όμηρο
ο Οδυσσέας κατέβηκε στον Κάτω Κόσμο για να συναντήσει τον μάντη Τειρεσία
φεύγοντας από το νησί της Κίρκης. Αχέρων σημαίνει λύπη, ο Αχέροντας είναι το
ποτάμι της λύπης όχι μόνο επειδή από εκεί περνούσαν οι νεκροί στον άλλο κόσμο
αλλά και επειδή αυτός έδωσε νερό στους διψασμένους Τιτάνες όταν αυτοί
πολεμούσαν με τους Θεούς, έτσι ο Δίας τον έκανε πικρό και έκτοτε θεωρείτε το
ποτάμι της Λύπης.

Συνήθως όταν σκεφτόμαστε τον Κάτω Κόσμο, τον σκεφτόμαστε ως ένα μέρος
σκοτεινό, μία φυλακή τεράστια, ένα μέρος τιμωρίας των ψυχών. Οι ψυχές όμως
κατεβαίνοντας εκεί δεν είχαν όλες την ίδια αντιμετώπιση. Οι ψυχές κρίνονταν για
την ζωή τους ως ζωντανές από τον Πλούτωνα αλλά και από τρεις κριτές, μυθικούς
ηγέτες, τον Μίνωα, τον Ραδαμάνθη και τον Αιακό και ανάλογα πήγαιναν είτε στα
Ηλύσια πεδία ή τα νησιά των Μακάρων (= Παράδεισος) αν ήταν έντιμοι, είτε στα
Τάρταρα (= κόλαση) αν δεν ήταν.

Το τραγούδι «Αχερουσία» του Σταύρου Ξαρχάκου, σε στίχους Νίκου Γκάτσου, αναφέρεται στην Αχερουσία λίμνη, που κατά τη μυθολογία μας, υπήρξε μια από τις εισόδους στον Άδη.
Σταύρου Ξαρχάκου – Νίκου Γκάτσου
Ερμηνεία: Σταμάτης Κόκοτας, 1970

Καράβια ταξιδεύουν στην Κίνα στην Ασία
κι ένα μικρό πλεούμενο για την Αχερουσία

Κόσμος το βλέπει στο γιαλό και κείνο προχωράει
χιλιάδες οι αμαρτωλοί κι ο Άδης δεν χωράει

Τρέχει παλεύει ο άνθρωπος και χάνει το μυαλό του
για το σκυλί τον κέρβερο να βρει τον οβολό του

Δόξα και πλούτη και ομορφιά και της ζωής το ψέμαόλα βουλιάζουν κάποτε στου Αχέροντα το ρέμα
Επίσης και ο Δ.Μητροπάνος στο τραγούδι Έρωτας-Αρχάγγελος αναφέρεται στο δρόμο για την Αχερουσία

Σάββατο χαράματα μπρος στην Αχερουσία
χόρεψα ζεϊμπέκικο πάνω στην φωτιά
βήματα γενέθλια για την αθανασία
κι όλες οι αγάπες μου μία ξενιτιά





Read more »

Σάββατο 2 Απριλίου 2011

Τα δρακόσπιτα της Εύβοιας

Στην Εύβοια μεταξύ Καρύστου και Στύρων, υπάρχουν 25 εντυπωσιακά κτίσματα του 6ου αιώνος τα Δρακόσπιτα. Είναι κατασκευασμένα από τεράστιους λίθους, χωρίς θεμέλια και παράθυρα. Κανείς δεν μπορεί να πει μέχρι σήμερα αν είναι κατοικίες θεών ή ανθρώπων, ταφικά κτίρια ή ναοί! Επειδή είναι όλα κτισμένα κοντά σε λατομεία εικάζεται ότι πιθανώτατα πρόκειται για ναούς αφιερωμένους στους θεούς ή στον ήρωα Ηρακλή, που προσωποποιούσε την δύναμη.

Κανείς δεν γνωρίζει ποιοί κατασκεύασαν τα δρακόσπιτα! Ίσως να ήταν οι Δρύοπες (αρχαίοι κάτοικοι της Καρύστου), ή οι Κάρες! Μπορεί και να μη γίνει ποτέ γνωστή η ταυτότητα του κατασκευαστή τους! Τα κτίσματα είναι σκορπισμένα στον χώρο, ογκώδη και ιδιόμορφα! Ο αριστοτεχνικός τρόπος σύνδεσης των τετραγωνισμένων ογκόλιθων είναι μια πραγματική αρχιτεκτονική πρόκληση. Η μοναδικότητα των δρακόσπιτων οδηγεί στο συμπέρασμα, πως οι ντόπιοι είχαν φοβερές ικανότητες στην κατεργασία της πέτρας και πολύ καλές γνώσεις αρχιτεκτονικής.


Η στέγη των δρακόσπιτων, είναι φτιαγμένη με το λεγόμενο εκφορικό σύστημα (βαθμιδωτή κατασκευή). Μεγάλες βαρειές πλάκες σχιστόλιθου συγκλίνουν σε στρώσεις από δύο αντικρινούς τοίχους, και κάθε στρώση εξέχει λίγο περισσότερο από την αμέσως κατώτερή της, έτσι ώστε να η δημιουργηθεί μία πυραμιδωτή στέγη. Φαίνεται εύκολο! Εάν όμως δεν υπολογιστεί καλά το βάρος των πλακών, η σκεπή θα καταρρεύσει! Για ν’ αποφύγουν την κατάρρευση οι κατασκευαστές των δρακόσπιτων χρησιμοποιούσαν μεγάλους ογκόλιθους σαν αντίβαρα πάνω από τις πλάκες! Όλα τα δρακόσπιτα είναι κτισμένα πάνω σε βράχους.


Το σπουδαιότερο και ποιο εντυπωσιακό από τα δρακόσπιτα είναι κατασκευασμένο στη κορυφή της Όχης, στο ψηλώτερο σημείο του βουνού. Είναι φτιαγμένο από μεγάλους ογκόλιθους, που πάρθηκαν από τον γύρω χώρο κι έχουν πελεκηθεί και ταιριαστεί ο ένας με τον άλλον, χωρίς να χρησιμοποιηθεί κανενός είδους συνδετικό υλικό! Το πάχος των τοίχων του είναι περίπου 1,50 μέτρα και το εσωτερικό του 5×10 μέτρα. Η είσοδός του είναι χαρακτηριστική τρίλιθη είσοδος σε σχήμα Π, από μεγάλες κολώνες. Η πλάκα πάνω από την είσοδο ζυγίζει περίπου 10 τόνους!!

Δρακόσπιτο της Όχης

Το 1959 ο καθηγητής της αρχιτεκτονικής σχολής της Θεσσαλονίκης, Νίκος Μουτσόπουλος, ερευνώντας τα δρακόσπιτα, βρήκε σ’ αυτό της Όχης αγγεία, όστρακα κι άλλα αντικείμενα που βρίσκονται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο της Καρύστου. Η άποψη του καθηγητού είναι πως πρόκειται περί Δρυοπικού ναού που έχει χτιστεί πριν από το 700 π.Χ.. Άλλοι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι έχει κατασκευαστεί πριν από τον Τρωϊκό πόλεμο. Κάποιος ξένος αρχαιολόγος, έχει εκφράσει την άποψη ότι ίσως είναι το αρχαιότερο κτίσμα της Ευρώπης!


Οι δράκοι είναι μυθικές μορφές, της παγκόσμιας Μυθολογίας, που παίρνουν διάφορες μορφές κι έχουν μεγάλες φυσικές και πνευματικές δυνάμεις! Σε πολλές περιπτώσεις είναι φύλακες μεγάλων θησαυρών και των μυστικών του θανάτου και της αθανασίας. Ετσι και στην λαϊκή παράδοση της Εύβοιας εχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας, πολλές ιστορίες, για δράκους που ζούσαν στα πέτρινα πανάρχαια σπίτια ή σπηλιές.



Το μυστήριο των δρακόσπιτων δεν έχει λυθεί! Ήταν οι Δρύοπες, οι Κάρες ή οι δράκοι οι δημιουργοί τους; Ήταν ναοί αφιερωμένοι στους Έλληνες θεούς ή κατοικίες δράκων; Θα μάθουμε ποτέ άραγε;
Read more »

Παρασκευή 1 Απριλίου 2011

Το αττικό ημερολόγιο

Στην αρχαία Ελλάδα δεν υπήρχε ή δεν έχει βρεθεί κάποιο επίσημο θρησκευτικό ημερολόγιο που να προσδιορίζει τις ημέρες των εορτών του έτους. Μόνο στα τέλη του 5ου αι. π.Χ. ο Αθηναίος Νικόμαχος συνέταξε έναν κώδικα θρησκείας για την πόλη των Αθηνών. Τον κώδικα τον έγραψε βουστροφηδόν επάνω σε τοίχους που είχαν στηθεί γι' αυτό το σκοπό. Το ημερολόγιό του κατέγραφε τις ετήσιες θυσίες, τις θυσίες που γίνονταν κάθε δυο χρόνια κτλ.

Από τον κώδικα έχουν σωθεί μόνο μερικά αποσπάσματα κι από τις μοναδικές πληροφορίες που παίρνουμε απο αυτόν γίνεται φανερό το πλήθος των δεδομένων που μας λείπουν προκειμένου να έχουμε πλήρη εικόνα για τις λατρευτικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων.

Οι Αθηναίοι κάθε χρόνο όριζαν ως ένα από τα ανώτερα κρατικά αξιώματα το βασιλέα, με ρόλο να επιστατεί σε θέματα θρησκείας. Σαν δικαστής ήταν πρόεδρος του δικαστηρίου που ήταν αρμόδιο να δικάζει υποθέσεις ασέβειας. Το ιερατικό του καθήκον ήταν ο προσδιοριμός των ημερομηνιών που γίνονταν οι γιορτές.

Ο πρώτος αττικός μήνας άρχιζε με την εμφάνιση της νέας σελήνης (νουμηνία) μετά τη θερινή ισημερία, δηλαδή γύρω στις 15 Ιουλίου. Ο πρώτος μήνας (μέσα Ιουλίου - μέσα Αυγούστου) του αττικού ημερολογίου ήταν ο Εκατομβαιών που είχε πάρει το όνομά του από τα Εκατόμβαια, μία γιορτή που γινόταν προς τιμή του Απόλλωνα. Κατά τη διάρκεια του μήνα γιορτάζονταν στην Αθήνα εκτός από τα Εκατόμβαια, τα Κρόνια, τα Συνοίκια και τα Παναθήναια (με κορυφαία τη μέρα των γενεθλιών της Θεάς Αθηνάς, στις 28 του μήνα).

Ο δεύτερος μήνας (μέσα Αυγούστου - μέσα Σεπτεμβρίου) ονομαζόταν Μεταγειτνιών και είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Μεταγείτνια προς τιμή του Απόλλωνα, του θεού που παράστεκε στην αλλαγή γειτόνων. Το μήνα αυτό γίνονταν και τα Ηράκλεια στο Κυνόσαργες.

Ο τρίτος μήνας του έτους (μέσα Σεπτεμβρίου - μέσα Οκτωβρίου) ονομαζόταν Βοηδρομιών κι είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Βοηδρόμια που γινόταν κι αυτός προς τιμή του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές του μήνα ήταν τα Γενέσια, μια γιορτή της Αρτέμιδος Αγροτέρας, και τα Μυστήρια που είχαν διάρκεια πολλών ημερών

Ο τέταρτος μήνας (μέσα Οκτωβρίου - μέσα Νοεμβρίου) ονομαζόταν Πυανεψιών, από τη γιορτή Πυανέψια που γινόταν και πάλι προς τιμή του Απόλλωνα. Το μήνα αυτό γιορτάζονταν πολλές γιορτές όπως τα Προηρόσια, τα Οσχοφόρια, τα Θήσεια, τα Στήνια, τα Θεσμοφόρια, τα Χαλκεία και τα Απατούρια

Ο πέμπτος μήνας (μέσα Νοεμβρίου - μέσα Δεκεμβρίου) ονομαζόταν Μαιμακτηριών, από τη γιορτή Μαιμακτήρια που γινόταν προς τιμή του Δία, επειδή τον θεωρούσαν θεό των θυελλών (μαίμαξ = θυελλώδης). Το μήνα αυτό γίνονταν στην Αθήνα και τα Πομπαία.

Ο έκτος μήνας (μέσα Δεκεμβρίου - μέσα Ιανουαρίου), είχε το όνομα Ποσειδεών, από τα Ποσείδεα μια γιορτή προς τιμή του Ποσειδώνα. Το μήνα αυτό γίνονταν ακόμη τα Αλώα και τα Κατ' αγρούς Διονύσια.

Ο έβδομος μήνας (μέσα Ιανουαρίου - μέσα Φεβρουαρίου) ονομαζόταν Γαμηλιών, από τη γιορτή Γαμήλια, τον "ιερό γάμο" του Δία με την Ήρα. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Λήναια.

Ο όγδοος μήνας ήταν ο Ανθεστηριών (μέσα Φεβρουαρίου - μέσα Μαρτίου). Ο μήνας είχε πάρει το όνομά του από τα Ανθεστήρια που γίνονταν προς τιμή του Διονύσου. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Διάσια.

Ο ένατος μήνας (μέσα Μαρτίου - μέσα Απριλίου) ονομαζόταν Ελαφηβολιών, από τη γιορτή Ελαφηβόλια, προς τιμή της Άρτεμης. Επίσης γιορτάζονταν Ασκληπίεια, τα εν άστει Διονύσια και τα Πάνδια.

Ο δέκατος μήνας (μέσα Απριλίου - μέσα Μαΐου) ονομαζόταν Μουνιχιών από τη γιορτή Μουνίχια προς τιμή της Άρτεμης. Ο μήνας είχε ακόμη την Εορτή του Έρωτα (στις 4 του μήνα), την Πομπή προς το Δελφίνιον και τα Ολυμπιεία.

Ο ενδέκατος μήνας (μέσα Μαΐου - μέσα Ιουνίου) ονομαζόταν Θαργηλιών από τη γιορτή Θαργήλια, προς τιμή της Άρτεμης και του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές ήταν τα Βενδίδια, τα Πλυντήρια και τα Καλλυντήρια.

Και ο δωδέκατος μήνας ονομαζόταν Σκιροφοριών από τη γιορτή Σκιροφόρια προς τιμή του Ποσειδώνα. Τον ίδιο μήνα γιορτάζονταν τα Διιπόλιεια και τα Διισωτήρια.

Στο αττικό ημερολόγιο κανένας μήνας δεν έχει πάρει το όνομά του από κάποια γιορτή της Αθηνάς μολονότι η Αθηνά ήταν η θεά της πόλης. Τα ονόματα έχουν την τάση να ευνοούν γιορτές του Απόλλωνα και της Άρτεμης.
Επίσης όλα τα ονόματα των εορτών είναι στον πληθυντικό αριθμό.


    



Read more »

Ο περιστρεφόμενος ναός του Επικουρίου Απόλλωνος

Νοτιοδυτικά της Ανδρίτσαινας σε απόσταση 14 χλμ., σε ένα επιβλητικό και άγριο ορεινό τοπίο,
σε υψόμετρο 1.130 μ., στο όρος Κωτίλι, στην τοποθεσία που στην αρχαιότητα ονομαζόταν Βάσσες (που σημαίνει μικρή κοιλάδα μέσα στα βράχια), βρίσκεται ο μεγαλοπρεπής ναός του Επικουρίου Απόλλωνα, ένας από τους μεγαλύτερους ναούς της Αρχαιότητας.

Ο ναός του Επικουρίου Απόλλωνα είναι έργο του αρχιτέκτονα του Παρθενώνα Ικτίνου. Κατασκευάστηκε γύρω στα 420 π.Χ. πάνω σε παλαιότερο ναό, από τους κατοίκους της Φιγάλειας προς τιμήν του Απόλλωνα σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη σωτηρία τους από λοιμό. Το επίθετο Επικούριος δόθηκε στον Απόλλωνα γύρω στο 650 π.Χ., την εποχή των πολέμων με τους Σπαρτιάτες.

Είναι δωρικός περίπτερος κτισμένος από ντόπιο ασβεστόλιθο, ενώ μαρμάρινα ήταν τα κιονόκρανα του σηκού, ορισμένα μέρη της οροφής και της στέγης και ο γλυπτός διάκοσμος. Αποτελείται από πρόναο, σηκό και οπισθόδομο, έχει προσανατολισμό από βορρά προς νότο με διαστάσεις 14,48x38,24μ. στο επίπεδο του στυλοβάτη.


Ο ναός του Επικουρίου Απόλλωνα είναι το πρώτο μνημείο στην Ελλάδα που η Unesco συμπεριέλαβε (1986) στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς.


Ο ναός αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα μνημεία της κλασικής αρχαιότητας. Είναι ο καλύτερα διατηρημένος ναός μετά το ναό του Ηφαίστου (Θησείο) στην Αθήνα. Κατέχει σημαντική θέση στην ιστορία της ελληνικής αρχιτεκτονικής, αφού συνδυάζει με ξεχωριστό τρόπο τα αρχαϊστικά στοιχεία, που καθόριζε η τοπική θρησκευτική παράδοση, με τις τολμηρές ανανεωτικές ιδέες του δημιουργού του.

Η στενόμακρη κάτοψη της περίστασης (Η σειρά από κίονες που περικύουν τον σηκό), όπως και ο αριθμός των κιόνων (6x15 αντί του κανονικού για την εποχή 6x13) και η διάταξή τους (μεγαλύτερα μετακιόνια διαστήματα στις στενές πλευρές) είναι αρχαϊκά χαρακτηριστικά και παραπέμπουν στον μεγάλο ναό του Απόλλωνος στους Δελφούς. Τα στοιχεία όμως αυτά "δένουν" αρμονικά με γνωρίσματα της κλασικής αθηναϊκής αρχιτεκτονικής, όπως είναι η λεπτότητα των κιόνων, το χαμηλό ύψος της κρηπίδας και του θριγκού και η ευρυχωρία του προδόμου και του οπισθοδόμου. Η μεγάλη όμως καινοτομία του μνημείου έγκειται στη διαμόρφωση του εσωτερικού του.


Στο σηκό (Ο κύριος εσωτερικός χώρος στους αρχαίους ελληνικούς ναούς, αποκλειστικά αφιερωμένος για την φύλαξη του αγάλματος του θεού) υπάρχει η ιδέα της κιονοστοιχίας κατά τις τρεις πλευρές, όπως στον Παρθενώνα και το ναό του Ηφαίστου στην Αθήνα, όμως οι κίονες στις μακρές πλευρές δεν είναι ελεύθεροι. Παρουσιάζονται από τους τοίχους ως λεπτά εγκάρσια χωρίσματα, που καταλήγουν σε ιωνικούς ημικίονες με ιδιόμορφα κοινόκρανα και βάσεις. Στη στενή πλευρά του σηκού, απέναντι από την είσοδο, ο ελεύθερος κίονας έφερε το πρώτο στην ιστορία της αρχιτεκτονικής κορινθιακό κιονόκρανο.

Η κιονοστοιχία στήριζε ιωνικό θριγκό (Το μέρος των αρχαίων κτιρίων που βρίσκεται πάνω από τους κίονες), με ανάγλυφη ζωφόρο (Σπουδαίο αρχιτεκτονικό στοιχείο που προσδίδει κομψότητα στο επιστέγασμα των κτιρίων. Αποτελεί μια διακοσμητική ταινία που περιτρέχει το οικοδόμημα. Βρίσκεται συνήθως στην εξωτερική όψη του κτιρίου που μαζί με το γείσο και το επιστύλιο αποτελούν το λεγόμενο θριγκό), που περιέτρεχε εσωτερικά και τις τέσσερις πλευρές του σηκού.
Η ζωφόρος του ναού αποτελεί ένα πραγματικό αριστούργημα στο οποίο η ζωντάνια και η έκφραση των μορφών, καθώς και ο συνδυασμός της πλοκής των σκηνών, το κατατάσσουν στους καλύτερους γλυπτικούς διάκοσμους της αρχαιότητας. Την αποτελούσαν 23 πλάκες με μήκος 31 μ., εκ των οποίων οι έντεκα δυτικά εικονίζουν κενταυρομαχία και οι έντεκα ανατολικά αμαζονομαχία.
Μέσα στο ναό υπήρχε και μεγάλο (12 πόδια) χάλκινο άγαλμα του Απόλλωνα.

Το μεγαλύτερο μέρος από τις πλάκες της ζωφόρου βρίσκονται από το 1814 στο Βρετανικό Μουσείο, ενώ άλλα μέρη της κοσμούν τις προθήκες του μουσείου του Λούβρου και του Μονάχου!

Σήμερα γίνονται εργασίες συντήρησης του ναού από τους επιστήμονες της Επιτροπής Επικουρίου Απόλλωνος, η οποία εποπτεύει το έργο και έχει έδρα την Αθήνα.







Read more »

Share