Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2009

Ο ΟΡΚΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΤΟ 324 π.Χ.

(ΣΤΗΝ ΩΠΗ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ ΕΝΩΠΙΟΝ 9.000
ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΥΧΟΝΤΩΝ ΚΑΘΕ
ΦΥΛΗΣ, ΕΛΛΗΝΩΝ - ΠΕΡΣΩΝ ΚΑΙ ΜΗΔΩΝ)

<< Σας εύχομαι, τώρα που τελειώνουν οι πόλεμοι, να ευτυχήσετε με την Ειρήνη. Όλοι οι θνητοί, απ'εδώ και πέρα να ζήσουν σαν ένας λαός, μονοιασμένοι για την κοινή προκοπή. Να θεωρείτε την Οικουμένη Πατρίδα σας, με Κοινούς Νόμους, όπου θα κυβερνούν οι άριστοι, ανεξαρτήτως φυλής. Δεν χωρίζω τους ανθρώπους, όπως κάνουν οι στενόμυαλοι, σε Έλληνες και Βαρβάρους. Δεν με ενδιαφέρει η καταγωγή των πολιτών, ούτε η ράτσα που γεννήθηκαν. Τους καταμερίζω μ'ένα μόνο κριτήριο, την Αρετή. Για μένα, κάθε καλός Ξένος, είναι Έλληνας και κάθε κακός Έλληνας, είναι χειρότερος από Βάρβαρο. Αν ποτέ σας παρουσιαστούν διαφορές, δεν θα καταφύγετε στα όπλα, παρά θα τις λύσετε ειρηνικά. Στην ανάγκη θα σταθώ εγώ διαιτητής σας. Τον ΘΕΟ, δεν πρέπει να τον νομίζετε ως αυταρχικό κυβερνήτη, αλλά ως κοινό ΠΑΤΕΡΑ όλων, ώστε η διαγωγή σας να μοιάζει με τη ζωή που κάνουν τ'αδέλφια στην οικογένεια. Από μέρους μου, θεωρώ όλους, ΙΣΟΥΣ, λευκούς και μελαμψούς. Και θα ήθελα να μην είστε μόνο υπήκοοι της κοινοπολιτείας μου, αλλά μέτοχοι, όλοι συνέταιροι. Όσο περνάει από το χέρι μου, θα προσπαθήσω να συντελεσθούν αυτά που υπόσχομαι >>.
Read more »

Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2009

Ιππότες του τάγματος του Ναού (Ναΐτες)

Το 1118, είκοσι περίπου χρόνια μετά την ίδρυση του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ από τον Γοδεφρίδο ντε Μπουγιόν (Godfrey de Boullion), ο Κόμης Ούγος ντε Παγιάν (Hughes de Payens) ευγενής από την Καμπανία και ο Ιππότης Γοδεφρίδος ντε Σαίντ Ομέρ (Godfrey de Saint-Omer), που είχαν χειροτονηθεί Αυγουστιανοί μοναχοί, έφθασαν στους Αγίους Τόπους και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή γύρω από τα ερείπια του Ναού του Σολομώντος, όπου τους επέτρεψε να μείνουν ο τότε Βασιλιάς των Ιεροσολύμων Βαλδουίνος ο Β΄ (Baldwin II of Jerusalem). Φανερός σκοπός τους ήταν να ιδρύσουν ένα Τάγμα με διπλή ιδιότητα: μοναστική και στρατιωτική για να προστατεύει τους Ευρωπαίους προσκυνητές, που επισκέπτονταν εκείνη την εποχή τους Αγίους Τόπους, και συγκεκριμένα την ευαίσθητη περιοχή απο το λιμάνι του Αγίου Ιωάννη της ΄Ακρα μέχρι την Ιερουσαλήμ. ( Φαράγγι του Σατώ Πελερίν-Chateau Pelerin). Επειδή εγκαταστάθηκαν γύρω απο τον ναό του Σολομώντος, ονομάσθηκαν Ιππότες του Ναού ή Ναΐτες και το Τάγμα τους, Τάγμα του Ναού. Σε λίγο προστέθηκαν και άλλοι 7 Ιππότες. Επειδή στην αρχή αυτοί οι Ιππότες - Μοναχοί ήταν πολύ πτωχοί, ίππευαν ανα δύο σε ένα άλογο. Η σκηνή αυτή αποτυπώθηκε στην σφραγίδα-σύμβολο των Ναϊτών. Οι δύο ιδρυτές είχαν λάβει το χρίσμα απο τον Πατριάρχη Θεόκλητο, που ήταν Βυζαντινός άγιος, απόγονος του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή. Για τον λόγο αυτό αποδόθηκε στους Ναϊτες μία Ιωαννιστική Διδασκαλία. Φαίνεται ότι στην πραγματικότητα, ο Θεόκλητος εγκαταστάθηκε στο πέρασμα και εκεί ήλθαν οι δύο Ιππότες, όπου τους μύησε. Οι 9 αυτοί ιππότες ήταν οι εξής: -Ούγος ντε Παγιάν (Hughes de Payens) -Γοδεφρίδος ντε Σεντ-Ομέρ (Godfrey de Saint-Omer) -Αρσαμπώ ντε Σεντ-Ενιάν (Archambaud of Saint-Aignan) -Παγιάν ντε Μοντιντιέ (Payen of Montidier) -Τζεφρέ Μπισσώ (Geoffrey Bissot) -Ροσσάλ ή Ρολάντ (Rossal ή Roland) -Aντριου ντε Μοντμπαρ (Andrew of Montbard) -Γκοντμάρ (Gondemare) -Γκοντφρουά (Godfroi) Οι ιππότες αυτοί, την ημέρα των Χριστουγέννων του 1119 μ.Χ. στο ναό του Αγίου Τάφου της Ιερουσαλήμ, ενώνονται με τους 3 κλασσικούς μοναστικούς όρκους για πενία, αγνότητα, υποταγή και έναν επιπλέον όρκο για προστασία των προσκυνητών, παρουσία του Πατριάρχη. Έτσι, λοιπόν, συγκροτείται ο πρώτος πυρήνα του Τάγματος των Ναϊτών, των " Φτωχών Ιπποτών του Χριστού ". Στα πρώτα τους βήματα οι Ναΐτες είχαν την υποστήριξη μίας απο τις μεγαλύτερες μορφές της εποχής: του Αγίου Βερνάρδου του Κλερβώ (Saint Bernard of Clairvaux), επικεφαλής του Μοναχικού Κισκερκιανού Τάγματος ( για τον οποίο λέγεται, ότι είχε μυηθεί στις Μυστικές Διδασκαλίες των Πατέρων της Εκκλησίας). Ο άγιος Βερνάρδος, γύρω στο 1127, έπεισε τον Πάπα Ονώριο τον Β΄ να δώσει την επίσημη αναγνώριση της Εκκλησίας, στο Τάγμα του Ναού. Έτσι το Συμβούλιο της Καθολικής Εκκλησίας, που συνεδρίασε το 1128 στην Τρουάγ (Troyes) της Γαλλίας υπό την προεδρία του καρδινάλιου Matthew και του επισκόπου Albano, ενέκρινε το Καταστατικό του Νέου Τάγματος αποτελούμενο από 65 άρθρα. Οι Ναΐτες είχαν έτσι και επίσημη παπική αναγνώριση και εκκλησιαστική υπόσταση. Επικεφαλής του Τάγματος ήταν ο Μάγιστρος. Η πολεμική κραυγή των Ναϊτών Ιπποτών ήταν: "Όχι για μας Κύριε, όχι για μας, αλλά για την Δόξα του Ονόματός Σου." (Non nobis, Domine, non nobis, sed Nomini Tuo da gloriam). Οι Ναΐτες, είχαν δύο λάβαρα: Το λάβαρο της ειρήνης που είχε σχέση με την προσπάθεια δημιουργίας μιας Παγκόσμιας Αδελφότητας , Λευκό με κόκκινο σταυρό στη μέση. Το λάβαρο του πολέμου (Beauceant), που είχε σχέση με τον εσωτερικό πόλεμο, ήταν μισό λευκό μισό μαύρο (άλλες φορές χωρισμένο οριζόντια και σπανιότερα κάθετα) με κόκκινο σταυρό. Το Τάγμα του Ναού, έγινε σιγά-σιγά υπολογίσιμη δύναμη τόσο στην Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη. Η επιρροή και ο πλούτος του αυξανόταν συνεχώς όσο διαρκούσαν οι Σταυροφορίες. Πολλοί νέοι από αριστοκρατικές οικογένειες της Ευρώπης, εντάσσονταν στους Ναΐτες προτιμώντας την ασκητική ζωή του πολεμιστή-μοναχού από εκείνη του ευγενή χωρίς φέουδο. Τον 12ο αιώνα οι Ναΐτες ήταν πανίσχυροι και πολύ πλούσιοι. Σε ριψοκίνδυνες χρηματαποστολές στον άναρχο κόσμο του Μεσαίωνα εκδίδουν πιστωτικά σημειώματα με τα οποία έδιναν εντολή ο ένας στον άλλο να πληρώσουν το διακινούμενο ποσό στον παραλήπτη του. Οι Ναΐτες ήταν λοιπόν οι εφευρέτες της επιταγής. Το Τάγμα του Ναού έγινε πολύ πλούσιο και άρχισε να δανείζει χρήματα σε ευγενείς και βασιλείς, που βρέθηκαν χρεωμένοι στους (πένητες) Ιππότες, γεγονός όμως που αύξησε τη δυσαρέσκεια απέναντί τους. Το 1244 έπεσε η Ιερουσαλήμ και το 1291 το λιμάνι του Αγίου Ιωάννη της ΄Ακρα, το τελευταίο οχυρό των χριστιανών στους Αγίους Τόπους. Οι Ναΐτες είχαν ήδη μεταφέρει το κέντρο βάρους της δύναμής τους από την Παλαιστίνη στη Γαλλία, όπου ο Βασιλιάς Φίλιππος ο Δ', γνωστός σαν Φίλιππος ο Ωραίος, χρεωμένος στους Ναΐτες και ζηλεύοντας τη δημοτικότητά τους και τη μεγάλη περιουσία τους, συνεργαζόμενος με τον Πάπα της Ρώμης Κλήμη Ε΄, αποφάσισε να καταστρέψει το Τάγμα του Ναού και να πάρει τους θησαυρούς του. Την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 1307, ο Φίλιππος κατηγόρησε τους Ναΐτες ως αιρετικούς και διέταξε τη σύλληψή τους. Συνελήφθηκαν τα περισσότερα μέλη του Τάγματος στη Γαλλία και καταδικάσθηκαν σε θάνατο ύστερα από πρόχειρες ιεροεξεταστικές δίκες. Ο τελευταίος Μάγιστρος του Τάγματος, Jacques de Μolay (που στις 20 Απριλίου του 1292 είχε εκλεγεί ως ο 23ος Μεγάλος Μάγιστρος των Ναϊτών), φυλακίσθηκε και αργότερα μετά από προσωπική διαταγή του ίδιου του βασιλιά της Γαλλίας, κάηκε στην πυρά στις 18 Μαρτίου 1314. Μόλις άναψαν οι φωτιές, ο τελευταίος Μάγιστρος των Ναϊτών είπε τα εξής στο συγκεντρωμένο πλήθος: " Η απόφαση που μας καταδικάζει είναι μία άδικη απόφαση αλλά στον ουρανό υπάρχει ένα δικαστήριο, όπου καταφεύγουν οι αδύναμοι. Σε αυτό το δικαστήριο καλώ μέσα σε 40 ημέρες τον Ποντίφικα. Τον βασιλιά, τον καλώ να παρουσιαστεί στο δικαστήριο μέσα σε ένα χρόνο ". Πράγματι, ο πάπας Κλήμης Ε΄ προσβλήθηκε από μία παράξενη ασθένεια και πέθανε στις 20 Απριλίου 1314, Ο βασιλιάς κατέρρευσε πριν περάσει χρόνος και πέθανε μέσα σε φριχτούς πόνους. Οι Ιππότες του Ναού, Πολεμιστές, Ιππότες, Μοναχοί, εκτός από τη φύλαξη των ιερών δρόμων είχαν μία άλλη πιο θαυμάσια αποστολή: να φυλάξουν τις αρετές μέσα στην ανθρώπινη καρδιά και να προσπαθήσουν να αναστηλώσουν ένα κόσμο, που να είναι ένας πνευματικός Ναός για την πνευματική εξέλιξη του ανθρώπου.
Read more »

ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ

Οι επιστήμονες που ασχολούνται με την αναστήλωση της Ακρόπολης, ανυπομονούν να συμβεί ο επόμενος ισχυρός σεισμός! Οχι βέβαια για να προκληθούν ζημιές στο σημαντικότερο μνημείο της χώρας, αλλά για να καταγράψουν με σύγχρονα μηχανήματα τον τρόπο που η δόνηση θα επιδράσει στον Ιερό Βράχο και τα μνημεία του. Στόχος είναι να αποκρυπτογραφηθεί η σεισμική συμπεριφορά της Ακρόπολης, ώστε οι αναστηλωτικές επεμβάσεις να γίνουν όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερες.

Ευνοϊκή συμπεριφορά

Η εξαιρετική αντοχή των μνημείων της Ακρόπολης στο χρόνο είναι αποτέλεσμα της ευνοϊκής σεισμικής συμπεριφοράς του Ιερού Βράχου ή της άριστης κατασκευής των χτισμάτων πάνω σ’ αυτόν; «Η απάντηση είναι εξαιρετικά δύσκολη», εξήγησε η κ. Μαρία Ιωαννίδου, προϊσταμένη της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης του υπουργείου Πολιτισμού, μιλώντας σε συνέδριο που διοργάνωσε χθες ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Πρόγνωσης Σεισμών, με θέμα τις στρατηγικές για την αντισεισμική προστασία των μνημείων. «Η δομή των μνημείων της Ακρόπολης, η επιλογή των υλικών, η υψηλή ποιότητα κατασκευής και οι κατασκευαστικές λεπτομέρειες αποδεικνύουν ότι είχε ληφθεί υπόψη από τους δημιουργούς τους το ενδεχόμενο της σεισμικής καταπόνησης», προσθέτει.

Οπως εκτιμούν οι επιστήμονες, οι ανθρώπινες επεμβάσεις ανά τους αιώνες ευθύνονται πολύ περισσότερο από τους σεισμούς για τις φθορές του μνημείου. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ακρόπολη δεν έχει υποστεί ζημιές από σεισμούς: όπως είχε διαπιστώσει ο Μ. Κορρές στην περίφημη μελέτη του για τον Παρθενώνα, ο σεισμός του 426 π.Χ. προκάλεσε ζημιές στη βορειοανατολική γωνία του ναού, που επισκευάστηκε εκείνη την εποχή. Ρωγμές προκλήθηκαν ή επιδεινώθηκαν στο μνημείο από τους σεισμούς του 1785, 1981 και του 1999.

Μέχρι σήμερα, όμως, γνωρίζουμε για τις ζημιές των σεισμών στην Ακρόπολη, αλλά όχι με ποιο τρόπο προκλήθηκαν. Απάντηση θα κληθεί να δώσει η σύγχρονη τεχνολογία. Οπως ανέφερε η κ. Ιωαννίδου, η παρακολούθηση γίνεται σε δύο επίπεδα: στα μνημεία, για να προσδιορίσει μικρομετακινήσεις τμημάτων και παραμορφώσεις και στο Βράχο της Ακρόπολης, για να καταγράψει τις κινήσεις και τη σεισμική επιτάχυνση.

Επτά επιταχυνσιογράφοι

Τη λεπτομερή παρακολούθηση της δομικής συμπεριφοράς των μνημείων «ανέλαβαν» συστήματα οπτικών ινών με αισθητήρες παραμόρφωσης (στο τείχος της Ακρόπολης και στην πινακοθήκη των Προπυλαίων), 18 μηχανικά ρωγμόμετρα σε υφιστάμενες ρωγμές (στη νοτιοανατολική πλευρά του τείχους) και ένα εκτιασιόμετρο (για να παρακολουθήσει τυχόν μετακινήσεις στο μέσο του νότιου τείχους).

Για δε τη μελέτη της σεισμικής δραστηριότητας, τοποθετήθηκαν στον Ιερό Βράχο 7 επιταχυνσιογράφοι, με τη βοήθεια του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου. «Δυστυχώς, παρ’ ότι επιταχυνσιογράφοι υπήρχαν στην Ακρόπολη ήδη από το 1987, δεν λειτούργησαν όπως έπρεπε στο σεισμό του 1999» αναφέρει στην «Κ» η κ. Ιωαννίδου. «Επομένως, δεν έχουμε πολλές καταγραφές. Μετά την εγκατάσταση των μηχανημάτων έγιναν δύο αξιόλογοι σεισμοί, στην Ανδραβίδα (Ιούνιος 2008) και στο Μαντούδι (Οκτώβριος 2008). Περιμένουμε λοιπόν με ανυπομονησία τον επόμενο ισχυρό σεισμό!». Επίσης, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Αντισεισμικής Τεχνολογίας του ΕΜΠ βρίσκεται σε εξέλιξη διερεύνηση των αναστηλωτικών προτάσεων των τοίχων του σηκού του Παρθενώνα.

Read more »

ΙΧΩΡ


Στον ΙΧΩΡ γίνεται αναφορά απο αρκετούς Αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους,
σοφούς και επιστήμονες, με σημαντικότερους τον Όμηρο, τον Πλάτωνα,
και τον Ιουλιανό.
Η ουσία ΙΧΩΡ (ή ιγώρ) λέγεται ότι είναι η ουσία που κυκλοφορούσε
στο αίμα των Ελλήνων θεών και ξεχώριζαν από τους κοινούς θνητούς.

Γράφει ο Όμηρος.
«ρέε δ’ άμβροτον αίμα θείο, ιχώρ, οις περ τε ρέει μαχάρεσση θεοίσιν».
(ιλιάς Ε 340 και Οδύσσεια 405).

Κατά τον Πλάτωνα «ο ιχώρ, το υγρόν, ο ορός του αίματος είναι απαλός
της μαύρης και της οξείας χολής είναι δριμύς, όταν αναμειγνύεται ένεκα
θερμότητας με αλμυρά συστατικά, τότε το ονομάζουμε οξύ φλέγμα».
(Πλάτων, Τίμαιος, 39, 3).

Κατά την άποψη των φιλοσόφων και αρκετών Ελλήνων σοφών και
ανθρώπων του πνεύματος, πιστεύεται ότι ο ΙΧΩΡ είναι αθάνατη,
άφθαρτη ουσία και δεν υπόκειται στούς νόμους σύνθεσης και αποσύνθεσης.
Είναι η ουσία που έρεε στο αίμα των Ολύμπιων θεών και ρέει στο αίμα
των πυροφόρων Ελλήνων.
Είναι η ουσία που ενεργοποιείται από την ακτινοβολία του Σείριου
και αφυπνίζει όσους έχουν Ελληνικά γονίδια.

Η Ελληνική Μυθολογία με αναφορά της στον γίγαντα Τάλω γράφει οτι
στο αίμα του κυκλοφορούσε ο ΙΧΩΡ.
Ο θείος ΙΧΩΡ του παρείχε την ιδιότητα να πυρακτώνεται και να έχει
τεράστιες δυνάμεις.

Πρίν μερικά χρόνια οι Γερμ
ανοί βρήκαν τα συντρίμια ενός ιπτάμενου δίσκου
και σε ένα από τα κομμάτια του ήταν γραμμένη με αρχαιοελληνική γραφή
η λέξη ¨ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ¨
Μα και σε άλλες αναφορές λέγεται, οτι πολλά απο τα ιπτάμενα αντικείμενα
(UFO) φέρουν το γράμμα Ε¨
Αν όλα αυτά είναι αλήθεια ενισχύεται η άποψη ότι οι Έλληνες είναι
παιδιά των Ανρομείδειων που κατοίκοισαν τον Σείριο και κατόπιν την Γή.
Επέλεξαν σαν χώρο διαμονής την σημερινή ΕΛΛΑΔΑ που την ονόμασαν
τότε ΣΕΛΑΣ, ΗΕΛΛΑΣ ή ΕΛΛΑΣ.
Αυτό χρονολογείται 30.000 περίπου και πλέον χρόνια.
Υπό αυτήν την πραγματικότητα οι Έλληνες δεν είναι απόγονοι
των ανύπαρκτων Ινδοευρωπαίων, όπως υποστηρίζουν οι σιωνιστές.
Η αλήθεια αποκρύπτεται εσκεμμένα.

Τελευταία Γάλλοι βιολόγοι αποφάνθηκαν ότι στό D.N.A των Ελλήνων
υπάρχουν κάποια χρωματοσώματα που τους καθιστούν διαφορετικούς.

Ο ΙΧΩΡ μεταδίδεται από το
ν άνδρα.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες εύκολα νομίζω πως μπορούμε
να κατανοήσουμε σε τι οφείλεται το μένος κατά των Ελλήνων.
Εύκολα μπορούμε να κατανοήσουμε την αγωνία τους να δημιουργήσουν
μέσω της γεννετικής το νέο είδος.
Ενα είδος που θα υποτάσσεται στα σχέδια τους.
Προσπαθούν να υποκαταστήσουν τον ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ.
Ας τους λυπηθεί.
Εύκολα μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί είναι στο στόχαστρο της "παγκοσμιοποίησης".
Εύκολα μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί προσπαθούν 2.000 χρόνια και πλέον
τις προσμείξεις, την διάβρωση και την αφομοίωση του.

ΑΔΙΚΑ ΟΜΩΣ ΤΑΛΑΙΠΩΡΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΔΙΚΑ ΜΑΣ ΤΑΛΑΙΠΩΡΟΥΝ.

ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΓΙΑΤΙ Ο ΙΧΩΡ ΕΙΝΑΙ ΟΥΣΙΑ ΑΝΑΛΕΙΩΤΗ ΑΥΘΑΡΤΗ ΚΑΙ ΑΘΑΝΑΤΗ.
Read more »

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΩΔΩΝΗΣ


Το θέατρο της Δωδώνης είναι από τα μεγαλύτερα και καλύτερα σωζόμενα αρχαία ελληνικά θέατρα, με χωρητικότητα περίπου 18.000 ατόμων. Αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα του ιερού της Δωδώνης και για τον επισκέπτη, που έφθανε από το νότο, ήταν το εμφανέστερο μνημείο, που δέσποζε στο χώρο με τις καμπύλες επιφάνειες και τους επιβλητικούς αναλημματικούς τοίχους του. Κατασκευάσθηκε τον 3ο π.Χ. αιώνα, στο πλαίσιο του φιλόδοξου οικοδομικού προγράμματος που πραγματοποίησε ο Πύρρος, βασιλιάς της Ηπείρου, προκειμένου να αναμορφώσει το πανελλήνιο ιερό και να του δώσει μνημειακό χαρακτήρα.

Το τεράστιο κοίλο του θεάτρου διαμορφώθηκε σε φυσική κοιλότητα στους πρόποδες του όρους Τόμαρος. Επειδή ήταν μεγαλύτερο σε διαστάσεις, δημιουργήθηκε επίχωση, την οποία συγκρατούσαν αναλημματικοί τοίχοι, κτισμένοι κατά το ισοδομικό σύστημα και ενισχυμένοι με έξι πύργους, που προσδίδουν στην πρόσοψη του θεάτρου μνημειακό χαρακτήρα. Οι δύο πλησιέστεροι προς την ορχήστρα πύργοι ήταν μεγαλύτεροι από τους άλλους, καθώς χρησίμευαν και ως κλίμακες για την άνοδο των θεατών στο άνω διάζωμα. Το κοίλο χωριζόταν με τέσσερις οριζόντιους διαδρόμους σε τρία τμήματα (19 σειρές εδωλίων το κάτω, 15 το μεσαίο και 21 το επάνω) και με δέκα κλίμακες σε εννέα κερκίδες. Η κατώτερη σειρά εδωλίων ήταν η λεγόμενη προεδρία, είχε λίθινα καθίσματα και προοριζόταν για τα επίσημα ή τιμώμενα πρόσωπα. Η πρόσβαση των θεατών στο κοίλο γινόταν με μεγάλες κλίμακες, που ξεκινούσαν από τις παρόδους, και η αποχώρησή τους από πλατιά έξοδο στην κορυφή της κεντρικής κερκίδας. Η ορχήστρα δεν αποτελούσε ολόκληρο κύκλο και είχε διάμετρο 18,70 μ. Στο κέντρο της ένας λαξευμένος βράχος αποτελούσε τη βάση του βωμού του Διονύσου, της θυμέλης. Η σκηνή του θεάτρου ήταν διώροφο, ορθογώνιο κτήριο με ισοδομική τοιχοποιία και διαστάσεις 31,20 x 9,10 μ. Στις άκρες του υπήρχαν δύο τετράγωνες αίθουσες, τα παρασκήνια, και μεταξύ αυτών τέσσερις πεσσοί. Στη νότια και βόρεια πλευρά της σκηνής διαμορφώθηκαν δωρικές στοές, οι οποίες περιέβαλλαν το δρόμο που οδηγούσε προς το ιερό, ενώ στο ανατολικό και δυτικό άκρο υπήρχαν οι πάροδοι, από τις οποίες εισέρχονταν οι θεατές και οι ηθοποιοί στην ορχήστρα.

Μετά την καταστροφή του ιερού της Δωδώνης από τους Αιτωλούς, το 219 π.Χ., το θέατρο, όπως και τα άλλα οικοδομήματα του ιερού, επανακατασκευάσθηκαν. Τότε το προσκήνιο έγινε λίθινο και μπροστά από τα παρασκήνια προστέθηκαν δύο μικρότερα δωμάτια, στην εξωτερική πλευρά των οποίων κτίσθηκαν δύο μνημειακά πρόπυλα με ιωνικούς ημικίονες. Με τη μορφή αυτή διατηρήθηκε το θέατρο ως το 167 π.Χ., όταν πλέον η Μακεδονία και η Ήπειρος καταλήφθηκαν από τους Ρωμαίους (Αιμίλιος Παύλος) και το ιερό καταστράφηκε πάλι. Η σκηνή του θεάτρου πυρπολήθηκε, όπως δείχνουν ίχνη φωτιάς, που διαπιστώθηκαν κατά τις ανασκαφές, και ανοικοδομήθηκε με την ανασύσταση του Κοινού των Ηπειρωτών το 148 π.Χ. Στη θέση των κιόνων, που βρίσκονταν μεταξύ των παρασκηνίων, κτίσθηκαν πλέον τοίχοι με ασβέστη και λιθάρια. Η κανονική μορφή του θεάτρου, όμως, δεν διατηρήθηκε για πολύ, αφού στα χρόνια του Αυγούστου, τον 1ο αι. π.Χ., το μνημείο διαμορφώθηκε σε αρένα. Αφαιρέθηκαν οι πρώτες σειρές εδωλίων και κτίστηκε ένας τοίχος ύψους 2,80 μ. για την προστασία των θεατών από τα άγρια ζώα, ενώ η ορχήστρα και η σκηνή καλύφθηκαν με επιχώσεις ύψους 0,50 μ. Η αρένα έφθανε μέχρι τη σκηνή και είχε ωοειδές σχήμα. Σε δύο τριγωνικά δωμάτια, που σχηματίσθηκαν από τον τοίχο προστασίας και τον τοίχο της σκηνής, φυλάσσονταν τα άγρια ζώα. Το θέατρο διατηρήθηκε με αυτή τη μορφή έως τα τέλη του 4ου αι. μ.Χ., οπότε και σταμάτησε να λειτουργεί.

Το μνημείο ανασκάφηκε αρχικά από τον αρχαιολόγο Κ. Καραπάνο, το 1875-1878. Αργότερα, ερεύνησαν το χώρο ο καθηγητής αρχαιολογίας Δ. Ευαγγελίδης με τον Σ. Δάκαρη (1929-1932), οι οποίοι συνέχισαν την ανασκαφική τους δραστηριότητα μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συμβάλλοντας και στην αναστήλωση του θεάτρου.
Read more »

Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2009

ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ-Ο ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΣ (1)


Ο Αλεξανδρος γεννηθηκε την εκτη ημερα του μηνος Εκατομβαιωνα(μεσα Ιουλιου-μεσα Αυγουστου)του 356 π.Χ.,την ιδια ημερα που ο παρανοικος Ηροστρατος πυρπολησε τον ναο της Αρτεμιδος στην Εφεσο.Η γεννηση του συνδεθηκε με μια σειρα πραγματικων γεγονοτων αλλα και θρυλων.Ο Φιλιππος που μολις ειχε κυριευσει την Ποτιδαια, ελαβε την ιδια ημερα αλλα δυο χαρμοσυνα αγγελματα.Οι Ιλλυριοι ειχαν ηττηθει απο τον στρατηγο του Παρμενιωνα,και ενας απο τους αναβατες που ειχε στειλει στους Ολυμπιακους Αγωνες ειχε επιτυχει πρωτη νικη.Εντυπωσιασμενος απο τις συμπτωσεις ο Φιλιππος εσπευσε να συμβουλευθει τους μαντεις και τους οιωνοσκοπους της αυλης οι οποιοι τον διαβεβαιωσαν οτι το παιδι που γεννηθηκε θα ειναι αηττητο, αφου η γεννηση του συνεπεσε με τοσο μεγαλες νικες.Λεγεται επισης οτι οι ιερεις του ναου της Αρτεμιδος στην Εφεσο, που πυρποληθηκε την ημερα εκεινη, προφητευσαν οτι γεννηθηκε αυτος που θα προξενουσε μεγαλες συμφορες στην Ασια.Οι θρυλοι ομως σχετικα με την γεννηση του Αλεξανδρου δεν σταματουν εδω.Συμφωνα με εναν αλλο θρυλο, ο Φιλιππος ζητησε χρησμο απο τους Δελφους σχετικα με τον γιο του, για να λαβει την απαντηση οτι ο Αλεξανδρος ηταν γιος του Αμμωνα!Επισης αναφερεται ενα οραμα του Φιλιππου, οπου ο ιδιος σφραγισε την κοιλια της Ολυμπιαδας με σφραγιδα που ειχε την μορφη λεοντος.Ολοι αυτοι οι θρυλοι φυσικα ηταν μεταγενεστεροι της γεννησης του Αλεξανδρου και εκπορευθηκαν απο την αναγκη να δικαιολογηθουν οι πραξεις του, πραξεις σπουδαιες, που δεν μπορουσαν να αποδοθουν σε εναν κοινο θνητο, αλλα σε ημιθεο, η εστω, σε εναν επιλεγμενο απο τους θεους θνητο. Ο Αλεξανδρος θεωρειτο, μεσω του πατερα του, απογονος του Ηρακλη και μεσω της μητερας του απογονος του Αχιλλεα.Ετσι απο πολυ νωρις ο νεαρος Αλεξανδρος ανηγαγε τους δυο αυτους ηρωες σε προτυπα του.Ως παιδι ο Αλεξανδρος ηταν εξαιρετικα περιεργος φιλομαθης.Ενδιαφεροταν για καθετι το ανθρωπινο, οπως αναφερει ο Πλουταρχος.Ηταν φιλοτιμος με υψηλο και μεγαλοψυχο φρονημα.Παραλληλα ομως ηταν οξυθυμος και βιαιος καποιες φορες.Ηθελε να επιτυχει επιτευγματα μεγαλα, δεν τον ενδιεφεραν τα μικρα και τετριμμενα.Αγαπουσε τους γονεις του, ετρεφε ομως μεγαλυτερη αδυναμια στην μητερα του.Απο πολλυ μικρος βρισκοταν διπλα στον πατερα του παρακολουθωντας τη διακυβερνηση του κρατους.Οταν καποια φορα ο Φιλιππος απουσιαζε και εφθασαν στην Μακεδονια πρεσβεις του Βασιλια των Περσων, ο νεαρος Αλεξανδρος τους δεχθηκε με ευγενεια και συνεχως τους ρωτουσε για τον Βασιλια της Περσιας, για τον στρατο του, για τον τροπο που ο στρατος πολεμουσε, για τους δρομους στην Ασια, για τους διαφορους λαους που συγκροτουσαν την Αυτοκρατορια, για τα ηθη και τα εθιμα τους.Οι πρεσβεις δεν μπορουσαν να μην εντυπωσιασθουν και να μην θαυμασουν αυτο το προικισμενο παιδι, που η ρητορικη του δεινοτητα και η πολυπραγμοσυνη του τους ειχε καταπληξει.Οι αθλητικες εκδηλωσεις δεν προκαλουσαν το ενδιαφερον του Αλεξανδρου.Οταν καποτε τον προκαλεσαν να λαβει μερος στους Ολυμπιακους Αγωνες - γιατι ηταν πολλυ ταχυς στους δρομους - απαντησε οτι θα συμμετειχε μονο αν οι συναγωνιστες του ηταν βασιλιαδες.Διακρινοταν παντως στις ιππικες ασκησεις.
Read more »

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2009

Ίχνη νερού κρυβόταν στις ερήμους της Σελήνης

Η Σελήνη είναι πιο ξηρή από κάθε έρημο στη Γη, τελικά όμως δεν είναι τελείως στεγνή. Τρεις πρόσφατες διαστημικές αποστολές ανίχνευσαν ίχνη υγρασίας, μια εντυπωσιακή ανακάλυψη στην οποία ακόμα και οι υπεύθυνοι των οργάνων δήλωναν δύσπιστοι.

Ίχνη νερού είχαν ανιχνευθεί σε δείγματα που έφεραν από το φεγγάρι οι αποστολές Apollo τις δεκαετίες του '60 και του '70, τότε όμως οι επιστήμονες είχαν απορρίψει τα ευρήματα ως μόλυνση από υγρασία στη Γη. Μέχρι σήμερα, οι πλανητολόγοι νόμιζαν ότι νερό υπάρχει μόνο σε ορισμένους κρατήρες του νότιου πόλου που παραμένουν σε αιώνιο σκοτάδι.

«Ως ένα βαθμό [τα δείγματα] μας είχαν ξεγελάσει» σχολιάζει ο Λάρι Τέιλορ του Πανεπιστημίου του Τενεσί, μέλος μίας από τις τρεις ερευνητικές ομάδες που δημοσιεύουν τα αποτελέσματά τους την Πέμπτη στο κορυφαίο περιοδικό Science.

Οι ερευνητές διασταύρωσαν τα φασματικά δεδομένα από δύο αμερικανικές και μια ινδική αποστολή στη Σελήνη και εκτιμούν ότι δύο λίτρα εδάφους περιέχουν περίπου μια σταγόνα νερού.

«Όταν λέμε 'νερό στη Σελήνη' δεν εννοούμε λίμνες, ωκεανούς ή έστω νερόλακους. Νερό στη Σελήνη σημαίνει μόρια νερού [...] που αλληλεπιδρούν με μόρια βράχων και σκόνης, ειδικά στα ανώτερα χιλιοστά της σεληνιακής επιφάνειας» διευκρίνισε η Κάρλι Πίτερς του Πανεπιστημίου Brown στο Ρόουντ Αϊλαντ, επικεφαλής της πρώτης μελέτης.

Η Πίτερς και οι συνεργάτες της εξέτασαν μετρήσεις του ινδικού σκάφους Τσαντραγιάν-1, το οποίο τέθηκε πέρυσι σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και σταμάτησε να λειτουργεί πριν από ένα μήνα. Τα όργανα του σκάφους κατέγραψαν απορρόφηση της ηλιακής ακτινοβολίας στο μήκος κύματος που αντιστοιχει στο χημικό δεσμό ανάμεσα στο οξυγόνο και το υδρογόνο.

Οι μετρήσεις υποδηλώνουν την ύπαρξη νερού (H2O2) και ριζών υδροξυλίου (-OH).

Δύο άλλες ερευνητικές ομάδες επιβεβαίωσαν την ανακάλυψη σε φασματικά δεδομένα που μετέδωσε το αμερικανικό Deep Impact, το οποίο πέρασε κοντά από τη Σελήνη τον Ιούνιο, καθ' οδόν προς ένα κομήτη, αλλά και το επίσης αμερικανικό Cassini, το οποίο πέρασε από το φεγγάρι πριν δέκα χρόνια και τώρα μελετά το σύστημα του Κρόνου.

Τα δεδομένα εξέπληξαν τους επιστήμονες, ωστόσο η πιθανότατα τρία διαστημικές αποστολές να μεταδώσουν τις ίδιες λανθασμένες μετρήσεις είναι πρακτικά μηδενική.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι [το νερό] υπάρχει εκεί. Είναι αδιαμφιβήτητο» εκτίμησε η Δρ Πίτερς.

Η ερευνήτρια εικάζει ότι το νερό είτε έφτασε στη Σελήνη με κομήτες, είτε σχηματίζεται διαρκώς στην επιφάνειά του από ιόντα υδρογόνου που μεταφέρει ο ηλιακός άνεμος.

Περισσότερα στοιχεία για το νερό της Σελήνης αναμένονται από την αποστολή LCROSS της NASA, της οποίας το ένα σκέλος θα συντριβεί ελεγχόμενα στην επιφάνεια του φεγγαριού τον Οκτώβριο σε μια προσπάθεια να εκτινάξει σταγονίδια.

Read more »

Πάγος ανακαλύφθηκε μέσα σε «εύκρατους» κρατήρες του Αρη

Ουάσινγκτον



Ο Αναγνωριστικός Δορυφόρος του Αρη (MRO) ανακάλυψε πάγο νερού μέσα σε κρατήρες πρόσκρουσης στο μέσο της απόστασης ανάμεσα στο βόρειο πόλο και τον ισημερινό του πλανήτη, αναφέρουν ερευνητές της NASA στο περιοδικό Science.

Πάγος είναι γνωστό ότι υπάρχει στους πόλους του πλανήτη, καθώς και μέσα στο υπέδαφος σε μεσαία γεωγραφικά πλάτη, μέχρι σήμερα όμως δεν είχε εντοπιστεί εκτεθειμένος στην επιφάνεια σε τέτοιες «εύκρατες» περιοχές του πλανήτη.

Η ανακάλυψη σημαίνει ότι «το πρόσφατο κλίμα του Αρη ήταν πιο υγρό από αυτό που βλέπουμε σήμερα» σχολίασε ο Σέιν Μπερν, συνεργάτης της αποστολής MRO και καθηγητής Πλανητικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.

Πέρυσι, το ραντάρ του Αναγνωριστικού Δορυφόρου είχε εντοπίσει ενδείξεις για παγετώνες θαμμένους κάτω από την επιφάνεια σε μεσαία γεωγραφικά πλάτη.

Τώρα, ανίχνευσε πάγο νερού μέσα σε πέντε κρατήρες πρόσκρουσης που έχουν μέγεθος από όσο ένα δωμάτιο όσο ένα μικρό σπίτι.

Το λευκό στρώμα πάγου ήταν εμφανέστερο στη διάρκεια του αρειανού χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι μεγάλο μέρος του εξαχνώθηκε, δηλαδή μετατράπηκε απευθείας από στερεό σε αέριο λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας και πίεσης.

Το φασματόμετρο του σκάφους επιβεβαίωσε σε έναν από τους κρατήρες ότι το λευκό υλικό είναι πάγος νερού, και όχι ξηρός πάγος, δηλαδή πάγος διοξειδίου του άνθρακα.

Read more »

Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2009

ΡΗΤΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΟΦΩΝ

Τον φιλεοντα φιλειν,και το προσιοντι προσειναι(μεταφρ.)Να αγαπας αυτον που σε αγαπα,και να καλοδεχεσαι αυτον που ομοια κανει για σενα.ΗΣΙΟΔΟΣ Αγαπα τον πλησιον μικρα ελαττουμενος(μεταφρ.)Αγαπα τον πλησιον σου και με μικρη ζημια σε βαρος δικος σου.ΘΑΛΗΣ Ους τρεφεις αγαπα(μεταφρ.)Να αισθανεσαι αγαπη γι'αυτους που μεγαλωνεις.ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ Ουτοι συνεχθειν,αλλα συμφιλειν εφυν(μεταφρ.)Γεννηθηκα για να αγαπω και οχι να τρεφω μιση.ΣΟΦΟΚΛΗΣ Αγαπη ακαιρος ισον εστι τω μισειν(μεταφρ.)Αγαπη που δεν εκφραζεται στην καταλληλη στιγμη μοιαζει σα να 'ναι μισος.ΣΩΚΡΑΤΗΣ Ει αναγκαιον ην αδικειν η αδικεισθαι,ελοιμην αν μαλλον αδικεισθαι η αδικειν(μεταφρ.)Αν ηταν αναγκη να αδικω τον αλλον παρα να αδικιεμαιο ιδιος, θα προτιμουσα να αδικιεμαι παρα να αδικω.ΠΛΑΤΩΝ Ουκ ακαιρα λεγειν(μεταφρ.)Μην λες λογια που δεν τα επιτρεπει η περισταση.ΑΙΣΧΥΛΟΣ Εστω δη το αδικειν το βλαπτειν (τινα) εκοντα παρα τον νομον(μεταφρ.)Αδικια ειναι το να βλαπτη κανεις με τη θεληση του τον αλλο καταπατωντας (ετσι) το νομο.ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
Read more »

Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2009

Φαρμακολογία και Αστρονομία στην Οδύσσεια

Για πολλούς αιώνες τα ομηρικά έπη θεωρούνταν απλή καταγραφή μύθων των Ελλήνων της προϊστορικής εποχής, έως ότου ο Σλίμαν, στηριζόμενος σε πληροφορίες από την Ιλιάδα, κατόρθωσε να εντοπίσει τα ερείπια της αρχαίας Τροίας. Από την εποχή εκείνη τα ομηρικά έπη αντιμετωπίζονται με περισσότερη προσοχή από τον επιστημονικό κόσμο και αποτελούν πολλές φορές έναυσμα για ερευνητικές προσπάθειες. Ειδικότερα η Οδύσσεια έχει προσελκύσει για περισσότερα από 100 χρόνια το ενδιαφέρον επιστημόνων από πολλούς κλάδους των φυσικών επιστημών, όπως για παράδειγμα η Γεωλογία, η Παλαιοντολογία, η Φαρμακολογία και η Αστρονομία. Ο λόγος είναι ότι η Οδύσσεια περιέχει πληροφορίες για την Εποχή του Σιδήρου, που είναι μεταγενέστερη από την Εποχή του Χαλκού στην οποία αναφέρεται η Ιλιάδα. Ετσι κατά τεκμήριον μεταφέρει μεταγενέστερες και άρα πιο προηγμένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις.

Ο πρώτος που προσπάθησε να «διαβάσει» τα ομηρικά έπη με το μάτι ενός επιστήμονα των φυσικών επιστημών φαίνεται ότι ήταν ο Κωνσταντίνος Ζέγγελης, καθηγητής της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Ζέγγελης δημοσίευσε στα τέλη του προπερασμένου αιώνα ένα βιβλίο με τίτλο «Η επιστήμη της φύσεως παρ΄ Ομήρω», το οποίο επανεκδόθηκε πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Δεν είναι τυχαία η εμπλοκή ενός χημικού σε αυτό το θέμα, αφού στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια αναφέρονται πάμπολλα θέματα που άπτονται της Χημείας. Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα αναφέρεται στο αντίδοτο που έδωσε ο Ερμής στον Οδυσσέα για να εξουδετερώσει το μαγικό φίλτρο της Κίρκης, με το οποίο αυτή είχε μεταμορφώσει τους άνδρες του Οδυσσέα σε χοίρους. Ο Ομηρος αναφέρει ότι, καθώς ο Οδυσσέας πήγαινε προς το παλάτι της Κίρκης για να σώσει τους συντρόφους του, τον συνάντησε ο Ερμής, ο οποίος του έδωσε το φυτό «μώλυ», που ήταν το αντίδοτο για το φίλτρο της Κίρκης. Ο Ομηρος δεν δίνει καμία άλλη πληροφορία για αυτό το φυτό, εκτός από το ότι έχει άσπρα άνθη, μαύρη ρίζα και ξεριζώνεται δύσκολα. Η άποψη που έχει επικρατήσει σήμερα είναι ότι το «φίλτρο» της Κίρκης ήταν ένα μείγμα αντιχολινεργικών ουσιών, όπως η ατροπίνη και η σκοπολαμίνη, που προκαλούν παραισθήσεις. Επομένως το μώλυ θα έπρεπε να περιέχει ένα αντιχολινεργικό αντίδοτο. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται δύο φυτά που έχουν μαύρη ρίζα, λευκά άνθη και περιέχουν αντιχολινεργικά αντίδοτα: ογάλανθος ο χιονώδηςκαι οελλέβορος. Τα φαρμακολογικά χαρακτηριστικά του γάλανθου ταιριάζουν περισσότερο στη δράση του μώλυ, αλλά ο ελλέβορος έχει μεγαλύτερο

Ο Οδυσσέας σκοτώνει τους μνηστήρες της Πηνελόπης, οι δύο πλευρές ερυθρόμορφου αγγείου (σκύφου)
ριζικό σύστημα και άρα είναι δυσκολότερο να ξεριζωθεί.

Το σημαντικότερο φυσικά σημείο της Οδύσσειας είναι η επιστροφή του ήρωα στην «Ιθάκη». Το όνομα του νησιού είναι σε εισαγωγικά, επειδή κατ΄ αρχήν δεν είμαστε σίγουροι αν η ομηρική Ιθάκη είναι το νησί που γνωρίζουμε σήμερα με αυτό το όνομα. Αν και η επικρατούσα γενικά άποψη είναι ότι η σημερινή Ιθάκη είναι όντως το νησί του Οδυσσέα, υπάρχουν και «αιρετικές» απόψεις που τοποθετούν την ομηρική Ιθάκη σε άλλα νησιά του Ιονίου Πελάγους. Πιο πρόσφατη είναι αυτή μιας βρετανικής ομάδας, που διαπίστωσε ότι η χερσόνησος της Παλλικής στην Κεφαλλονιά ήταν παλαιότερα ανεξάρτητο νησί και θα μπορούσε, έτσι, να είναι
Ο Οδυσσέας με τη βοήθεια του Ερμή μεταμορφώνει τους συντρόφους του πάλι σε ανθρώπους
η ομηρική Ιθάκη. Πέρα από την ταυτοποίηση όμως της πατρίδας του Οδυσσέα, πολύ σημαντικό στοιχείο είναι και η χρονολόγηση της ημέρας της επιστροφής του, αφού έτσι μπορεί να διασταυρωθεί με ανεξάρτητο τρόπο η χρονολόγηση της καταστροφής της Τροίας.

Στην Οδύσσεια περιγράφεται με ασυνήθιστα πολλές λεπτομέρειες η τελική φάση της επιστροφής του Οδυσσέα στην Ιθάκη, με βασικότερο στοιχείο το γεγονός ότι την ημέρα που σκοτώνει τους μνηστήρες της Πηνελόπης καταγράφεται και ένα ασυνήθιστο γεγονός, που θεωρείται η αρχαιότερη καταγραφή ολικής ηλιακής έκλειψης. Σε μετάφραση των Καζαντζάκη- Κακριδή ο μάντης Θεοκλύμενος λέει στους μνηστήρες:«Η αυλή πλημμύρισε ίσκιους, που ξεκινούν στα μαύρα Τρίσκοτα να κατεβούν,κι ο γήλιος από τα ουράνια εχάθη, κι άπλωσε βαριά καταχνιά ολούθε!» . Οι ολικές ηλιακές εκλείψεις είναι σχετικά σπάνιο γεγονός σε έναν συγκεκριμένο τόπο, αφού συμβαίνουν κατά μέσον όρο μία φορά κάθε 360 χρόνια. Επομένως, αν περιορίσει κανείς την περιοχή από την οποία η έκλειψη αυτή φαινόταν ως ολική, θα μπορούσε ίσως να εντοπίσει μια «λογική» ημερομηνία για την ημέρα που συνέβη. Στη διαδικασία αυτή υπεισέρχονται και οι υπόλοιπες πληροφορίες που δίνει ο Ομηρος. Κατ΄ αρχήν ο Ερμής ταξιδεύει δυτικά ως την Ωγυγία και, αφού υποδεικνύει στην Καλυψώ να αφήσει τον Οδυσσέα να επιστρέψει στην πατρίδα του, επιστρέφει ανατολικά. Μετά την αναχώρηση του Ερμή ο Οδυσσέας σαλπάρει με το πλοίο του και ακολουθεί τις οδηγίες της Καλυψούς, πλέοντας έτσι ώστε να παρατηρεί τις Πλειάδες και τον αστερισμό του Βοώτη και έχοντας τη Μεγάλη Αρκτο στα αριστερά του. Στη συνέχεια, περνώντας από το νησί των Φαιάκων, φθάνει στην Ιθάκη όταν ο πλανήτης Αφροδίτη είναι ορατός ως Αυγερινός. Αν ταυτοποιήσουμε τον Ερμή με τον ομώνυμο πλανήτη, τότε όλα τα παραπάνω στοιχεία, δηλαδή η απομάκρυνση του Ερμή δυτικά του Ηλίου και η στροφή του προς ανατολάς, η ταυτόχρονη θέση Πλειάδων και Βοώτη πάνω από τον ορίζοντα και η εμφάνιση της Αφροδίτης ως Αυγερινού συμπίπτουν ταυτόχρονα μία φορά κάθε 2.000 χρόνια! Επειδή είναι ήδη γνωστό από τις αρχαιολογικές ανασκαφές της Τροίας πως η καταστροφή της πόλης συντελέστηκε γύρω στο 1190 π.Χ., είναι φανερό ότι αν κοντά σε αυτή τη χρονιά υπήρξε μια τέτοια «σύμπτωση», το γεγονός αυτό δεν μπορεί να σημαίνει τίποτε περισσότερο από μια ανεξάρτητη επιβεβαίωση της χρονολογίας της καταστροφής της Τροίας. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι όντως μία από τις φορές που όλα τα γεγονότα που περιγράφονται στην Οδύσσεια συνέβησαν ταυτόχρονα ήταν την άνοιξη του 1178 π.Χ., οπότε καταλήγουμε σε ένα πολύ ακριβές συμπέρασμα: ο Οδυσσέας σκότωσε τους μνηστήρες της Πηνελόπης στις 16 Απριλίου 1178 π.Χ., οπότε η καταστροφή της Τροίας είχε συμβεί δέκα χρόνια πριν, όσο διήρκεσαν οι περιπέτειες του Οδυσσέα, δηλαδή το 1188 π.Χ. Το συμπέρασμα δεν αλλάζει αν η ομηρική Ιθάκη μετακινηθεί στη χερσόνησο της Παλλικής, επειδή οι δύο τοποθεσίες απέχουν πολύ λίγο μεταξύ τους. Αξίζει να αναφερθεί ότι οκτώ αρχαίοι συγγραφείς, μεταξύ των οποίων ο Πλάτωνας, ο Ερατοσθένης και ο Ηρόδοτος, έχουν δώσει τις δικές τους εκτιμήσεις για τη χρονολογία της καταστροφής της Τροίας, από τις οποίες εντυπωσιακά κοντά στον παραπάνω υπολογισμό πέφτει η εκτίμηση του Ερατοσθένη, που ήταν 1184 π.Χ.!

Ο κ. Χάρης Βάρβογλης είναι καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Read more »

Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 2009

Η γάτα του Schroedinger και κβαντική θεωρία

Η γάτα βρίσκεται σε ένα κουτί, όπου ένα φωτόνιο που εκπέμπεται συναντά ένα ημιεπαργυρωμένο καθρέπτη, από όπου το μέρος της κυματοσυνάρτησης του φωτονίου που τον διαπερνά πέφτει σε έναν ανιχνευτή ο οποίος, αν ενεργοποιειθεί, αυτόματα πυροδοτεί ένα όπλο και σκοτώνει το γάτο. Εαν αποτύχει να ανιχνεύσει το φωτόνιο ο ανιχνευτής, τότε η γάτα είναι ζωντανή.
Η γάτα του τίτλου μας είναι φανταστικό ζώο, αλλά ο Schroedinger ήταν πραγματικό πρόσωπο. Ο Erwin Schroedinger ήταν γερμανός επιστήμονας που συνέβαλε ουσιαστικά στην ανάπτυξη των εξισώσεων στα μέσα της δεκαετίας 1920,του κλάδου των επιστημών που σήμερα είναι γνωστός ως κβαντομηχανική. Το 1935 ο Erwin Schroedinger πρότεινε ένα διάσημο νοητικό πείραμα στο οποίο μια γάτα ήταν κάπως και ζωντανή και νεκρή συγχρόνως. Ο Schroedinger προσπαθούσε να καταδείξει τους περιορισμούς της κβαντομηχανικής: τα κβαντικά σωματίδια όπως τα άτομα μπορούν να είναι σε δύο ή περισσότερες διαφορετικές κβαντικές καταστάσεις συγχρόνως αλλά βέβαια, υποστήριζε, ένα κλασσικό αντικείμενο φτιαγμένο από μεγάλο αριθμό ατόμων, όπως μια γάτα, δεν θα μπορούσε να είναι σε δύο διαφορετικές καταστάσεις. Αλλά τον Ιούλιο του 2000 ο Jonathan Friedman και συνεργάτες του από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (SUNY) έχουν καταδείξει μιά μακροσκοπική κατάσταση για τη γάτα του Schrodinger για πρώτη φορά.
Η κβαντομηχανική θεωρία είναι το σημαντικότερο επίτευγμα της επιστήμης, πολύ σημαντικότερο και με πολύ μεγαλύτερες απευθείας πρακτικές εφαρμογές απ' ό,τι η θεωρία της σχετικότητας. Και επιπλέον, κάνει μερικές πολύ παράξενες προβλέψεις. Ο κόσμος της κβαντομηχανικής είναι στην πραγματικότητα τόσο περίπλοκος, ώστε ακόμη και ο Αlbert Einstein τον έβρισκε ακατανόητο και αρνιόταν να αποδεχθεί όλες τις συνέπειες της θεωρίας που ανέπτυξαν ο Schroedinger και οι συνεργάτες του. 0 Αlbert Einstein, όπως και πολλοί άλλοι επιστήμονες, θεωρούσε προτιμότερο να πιστεύει ότι οι εξισώσεις της κβαντομηχανικής ήταν περισσότερο ένα είδος μαθηματικού τρικ, το οποίο απλώς τύχαινε να είναι εύλογος οδηγός της συμπεριφοράς των ατομικών και υποατομικών σωματιδίων, αλλά ο οποίος απέκρυπτε κάποια βαθύτερη αλήθεια που αντιστοιχούσε περισσότερο προς την καθημερινή μας αίσθηση της πραγματικότητας. Διότι αυτό που λέει η κβαντομηχανική είναι ότι τίποτε δεν μας είναι γνωστό και ότι δεν μπορούμε να πούμε τίποτε για το τι κάνουν τα αντικείμενα όταν δεν τα παρατηρούμε. Η μυστηριώδης γάτα του Schroedinger επινοήθηκε για να κάνει σαφή τη διαφορά μεταξύ του κβαντικού και του καθημερινού κόσμου.

Οι παράξενες ιδιότητες της κβαντομηχανικής

Στην περιοχή της κβαντομηχανικής οι νόμοι της φυσικής όπως τους γνωρίζουμε από την καθημερινή εμπειρία παύουν πλέον να ισχύουν. Τα γεγονότα κυβερνώνται από τις πιθανότητες. Ενα ραδιενεργό άτομο, για παράδειγμα, θα μπορούσε να αποσυντεθεί εκπέμποντας ένα ηλεκτρόνιο, όπως ακριβώς θα μπορούσε και να μην το κάνει. Είναι δυνατόν να δημιουργήσουμε μια πειραματική διάταξη με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει πιθανότητα ακριβώς 50-50 ένα άτομο κάποιου ραδιενεργού υλικού να αποσυντεθεί σε καθορισμένη χρονική στιγμή και ένας ανιχνευτής να καταγράψει το γεγονός όταν πράγματι συμβεί. 0 Schroedinger, το ίδιο αναστατωμένος από τις συνέπειες της κβαντικής θεωρίας όπως και ο Einstein, προσπάθησε to 1935 να δείξει τον παραλογισμό αυτών των συνεπειών, επινοώντας ένα φανταστικό πείραμα στο οποίο μια γάτα τίθεται σε μιά κβαντική υπέρθεση ζωντανών και νεκρών καταστάσεων.
Συγκεκριμμένα για τις ανάγκες του νοητικού πειράματος μιά ζωντανή γάτα τοποθετείται σε κάποιο κλειστό δωμάτιο, ή κουτί που περιέχει ένα ραδιενεργό ύλικό, μαζί με μια φιάλη δηλητήριου, έτσι διαρυθμισμένα ώστε αν η ραδιενεργός αποσύνθεση πράγματι συνέβαινε να σπάσει η φιάλη με το δηλητήριο και να πεθάνει η γάτα. Στον καθημερινό μας κόσμος υπάρχει μια πιθανότητα 50-50 η γάτα να πεθάνει, και χωρίς να κοιτάξουμε στο εσωτερικό του κουτιού μπορούμε να πούμε, αρκετά εύκολα, ότι η γάτα που βρίσκεται μέσα είναι είτε ζωντανή είτε νεκρή.
Που όμως συναντούμε την παραξενιά του κβαντικού κόσμου; Σύμφωνα με τη θεωρία, καμιά από τις δύο δυνατότητες που υπάρχουν για το υλικό, και επομένως και για τη γάτα, δεν είναι πραγματική, εκτός και αν παρατηρηθεί. Η ατομική αποσύνθεση ούτε έχει συμβεί ούτε δεν έχει συμβεί και η γάτα ούτε έχει πεθάνει ούτε ειναι ζωντανή, μέχρις ότου κοιτάξουμε στο εσωτερικό του κουτιού και δούμε τι έγινε!
Οι θεωρητικοί που αποδέχονται την καθαρή εκδοχή της κβαντομηχανικής ισχυρίζονται ότι η γάτα υπάρχει σε κάποια απροσδιόριστη κατάσταση, ούτε ζωντανή ούτε νεκρή, έως ότου κάποιος παρατηρητής κοιτάξει στο κουτί και δει πώς παν τα πράγματα. Τίποτε δεν είναι πραγματικό, εκτός εάν παρατηρείται.
Η ιδέα ήταν ανάθεμα μεταξύ άλλων και για τον Einstein. Σε ό, τι αφορά τη μη πραγματική κατάσταση της γάτας του Schroedinger, την είχε απορρίψει, υιοθετώντας ότι θα έπρεπε να υπάρχει κατά βάθος κάποιος ωρολογιακός μηχανισμός (συγκεκαλυμμένες μεταβλητές ή παράμετροι), ο οποίος και κατευθύνει τη θεμελιώδη πραγματικότητα των καταστάσεων. Ξόδεψε πολλά χρόνια προσπαθώντας να επινοήσει διάφορα τεστ τα οποία ίσως αποκάλυπταν αυτή τη θεμελιώδη πραγματικότητα, αλλά πέθανε πριν καταστεί δυνατό να πραγματοποιήσει ένα τέτοιο πείραμα.
Είναι αλήθεια πως αυτό το κλουβί με τη γάτα δίνει ακριβώς το παράδειγμα που χρειάζονται οι Φυσικοί για να δείξουν τη δύναμη της ερμηνείας των πολλών κόσμων στην κβαντομηχανική. Η έκπληξη βρίσκεται στο ότι τα ίχνη οδηγούν όχι σε μία πραγματική, αλλά σε δύο γάτες!
Οι εξισώσεις της κβαντομηχανικής μας λένε ότι στο εσωτερικό του κλουβιού του περίφημου πειράματος με τη σκέψη, που επινόησε ο Schroedinger υπάρχουν παραλλαγές μιας κυματοσυνάρτησης "ζωντανής γάτας» και «νεκρής γάτας» που και οι δύο είναι το ίδιο πραγματικές. Η τυπική ερμηνεία της σχολής της Κοπενχάγης θεωρεί αυτές τις δυο δυνατότητες από διαφορετική προοπτική και ισχυρίζεται, κατ' επέκταση, ότι αμφότερες οι κυματικές συναρτήσεις είναι ισοδύναμα μη πραγματικές και ότι μία μόνον από αυτές αποκρυσταλλώνεται ως πραγματική όταν κοιτάξουμε στο εσωτερικό του κλουβιού.
Η ερμηνεία που δίνουν ορισμένοι φυσικοί αποδέχεται και τις δυο κβαντικές συναρτήσεις όπως ακριβώς έχουν και ισχυρίζεται ότι και οι δύο γάτες είναι πραγματικές. Υπάρχει μια ζωντανή γάτα και υπάρχει και μια νεκρή γάτα. Βρίσκονται όμως σε διαφορετικούς κόσμους. Το ραδιενεργό υλικό στο εσωτερικό του κλουβιού δεν επρόκειτο συγχρόνως να είχε αποσυντεθεί ή να μην είχε αποσυντεθεί, αλλά τα έκανε και τα δυο.
Δύο καταστάσεις μπορεί να δημιουργήθηκαν στη μία το ραδιενεργό άτομο αποσυντέθηκε και η γάτα απεβίωσε, ενώ στην άλλη το άτομο δεν αποσυντέθηκε και η γάτα είναι ζωντανή. Μοιάζει σαν επιστημονική φαντασία αλλά πηγαίνει πολύ βαθύτερα από οποιαδήποτε επιστημονική φαντασία και βασίζεται στις μαθηματικές εξισώσεις της κβαντομηχανικής.

Νέα πειράματα ενισχύουν την κβαντική θεωρία

Η ιδέα αυτή παρέμεινε σαν μια θεωρητική παραξενιά μέχρι τη δεκαετία του '80 όταν προτάθηκε ότι, υπό τους κατάλληλους όρους, ένα μακροσκοπικό αντικείμενο με πολλούς μικροσκοπικούς βαθμούς ελευθερίας θα μπορούσε να συμπεριφερθεί σαν κβαντικομηχανικό σωματίδιο, υπό τον όρο ότι αυτό έχει αποσυνδεθεί αρκετά από το περιβάλλον του. Αν και πολλή πρόοδος έχει σημειωθεί στην επίδειξη της μακροσκοπικής κβαντικής συμπεριφοράς των διάφορων συστημάτων όπως σε υπεραγωγούς, σε μαγνήτες νανοκλίμακας, σε ιόντα παγιδευμένα και ψυχθέντα με λέιζερ, σε φωτόνια μιάς μικροκυματικής κοιλότητας και σε C60 μόρια, δεν έχει υπάρξει καμία πειραματική επίδειξη μιάς κβαντικής υπέρθεσης αληθινών μακροσκοπικών ευδιάκριτων καταστάσεων.
Το καλοκαίρι όμως του 1982, στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, στη Γαλλία, μια ομάδα με επικεφαλής τον Αλαίν Ασπέ ολοκλήρωσε μια σειρά πειραμάτων που είχαν σχεδιαστεί για την καταγραφή της πραγματικότητας που βρίσκεται κάτω από τον μη πραγματικό κόσμο των κβάντα. Σ' αυτή την κατά βάθος πραγματικότητα - τον θεμελιώδη ωρολογιακό μηχανισμό - δόθηκε η ονομασία συγκεκαλυμμένες παράμετροι και το πείραμα αφορά στη συμπεριφορά δύο φωτονίων , που κινούνται από μία πηγή προς αντίθετες κατευθύνσεις. Τα δυο φωτόνια της ίδιας πηγής μπορούν να παρατηρηθούν από δύο ανιχνευτές οι οποίοι μετρούν μία ιδιότητα που ονομάζεται πολικότητα. Σύμφωνα με την κβαντική θεωρία αυτή η ιδιότητα δεν υπάρχει έως ότου μετρηθεί. Σύμφωνα με την ιδέα των συγκεκαλυμμένων παραμέτρων, κάθε φωτόνιο έχει μία «πραγματική» πολικότητα από τη στιγμή που δημιουργείται. Επειδή τα δύο φωτόνια εκπέμπονται ταυτοχρόνως οι πολικότητές τους είναι συσχετισμένες. Αλλά η φύση της συσχετίσεως που πράγματι καταγράφεται είναι διαφορετική σύμφωνα προς τις δύο όψεις της πραγματικότητος.
Τα αποτελέσματα αυτού του αποφασιστικού πειράματος είναι αναμφισβήτητα. Το είδος του συσχετισμού που προβλέπεται από τη θεωρία των συγκεκαλυμμένων παραμέτρων δεν βρέθηκε, και επιπλέον, για μια ακόμη φορά όπως προβλεπόταν από την κβαντική θεωρία, η μέτρηση που γίνεται πάνω στο ένα φωτόνιο έχει ακαριαία επίδραση στη φύση του άλλου φωτονίου. Κάποια αλληλεπίδραση τα συνδέει, χωρίς να μπορεί να εξιχνιαστεί, παρόλο ότι κινούνται προς αντίθετες κατευθύνσεις με την ταχύτητα του φωτός και η θεωρία της σχετικότητος μας λέει ότι τίποτε δεν μπορεί να ταξιδέψει ταχύτερα από το φως. Τα πειράματα απέδειξαν ότι δεν υπάρχει καμιά κατά βάθος πραγματικότητα στον κόσμο. Η «πραγματικότητα», με την καθημερινή αίσθηση που έχουμε γι' αυτήν , δεν είναι καλός οδηγός όταν σκεφτόμαστε τα στοιχειώδη σωματίδια που απαρτίζουν το σύμπαν. επιπλέον, την ίδια στιγμή αυτά τα σωματίδια φαίνεται ότι είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένα σε ένα αδιαίρετο όλον, καθένα ενήμερο του τι συμβαίνει στα άλλα.
Αλλά και κατά τη διάρκεια του 2000 δημοσιεύτηκαν πειραματικά στοιχεία που δείχνουν ότι μια υπεραγώγιμη κβαντική συσκευή παρέμβασης (superconducting quantum interference devices -SQID) μπορεί να τεθεί σε μιά υπερθεση δύο κατάστασεων μαγνητικής ροής: Μία κατάσταση που αντιστοιχεί σε μερικά microamperes του ρεύματος που ρέει κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού, και μιά άλλη που αντιστοιχεί στο ίδιο ποσό του ρεύματος αλλά που ρέει αντίθετο προς την φορά των δεικτών του ρολογιού.
Συγκεκριμμένα πριν από λίγους μήνες (Ιούλιος 2000) ο Jonathan Friedman και συνεργάτες του από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (SUNY) αλλά και στο Delft έχουν καταδείξει μιά μακροσκοπική κατάσταση για τη γάτα του Schrodinger για πρώτη φορά. Οι συσκευές που χρησιμοποιούν έχουν σχήμα δακτυλίου, στις οποίες σταθερά ρεύματα, φιαγμένα από δισεκατομμύρια ζευγάρια ηλεκτρονίων, μπορούν να κυκλοφορήσουν είτε προς την φορά των δεικτών του ρολογιού είτε αντίθετα χωρίς αποσύνθεση.
Η συσκευή τους αυτή γίνεται από το νιόβιο, που είναι υπεραγώγιμο στις θερμοκρασίες των 40 millikelvin που χρησιμοποιούνται στο πείραμα, και από οξείδιο του αργιλίου, το οποίο ενεργεί ως εμπόδιο. Μια ασπίδα παλλάδιου και χρυσού προστατεύει τη συσκευή από τις αλληλεπιδράσεις με το περιβάλλον που ειδάλλως θα εμπόδιζε τις κβαντικές υπερθέσεις που μελετώνται στο πείραμα.
Το σύστημα μπορεί να αναπαρασταθεί σαν ένα πηγάδι δυναμικού με δύο ελάχιστα, και τα δύο περιέχουν αρκετές καταστάσεις δεσμεύσεων, που χωρίζονται από ένα φράγμα. Ο Friedman και οι συνάδελφοι του αρχίζουν με ένα ρεύμα περίπου 1 microamp που ρέει, για παράδειγμα, στην κατεύθυνση κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού. Έπειτα φωτίζουν το SQUID με μικροκύματα που διεγείρουν το σύστημα σε μιά κατάσταση κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού με την υψηλότερη ενέργεια. Το σύστημα μπορεί τώρα να αλλάξει από την μία κατάσταση (κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού) στην αντίθετη προς την φορά των δεικτών του ρολογιού, και ξανά πάλι αντίθετα.
Ουσιαστικά η ερώτηση είναι εάν το σύστημα θυμάται ή ξεχνά την κβαντική κατάσταση του καθώς αλλάζει. Για να απαντήσει σε αυτό η ομάδα των φυσικών μετρά την πιθανότητα της εύρεσης του ρεύματος που ρέει στην αντίθετη προς την φορά των δεικτών του ρολογιού κατεύθυνση καθώς η μορφή του διπλού-φρεατίου δυναμικού αλλάζει. Τα αποτελέσματα είναι ακριβώς όπως προβλέπονται με να υποθέσουν ότι το σύστημα είναι σε μιά μακροσκοπική υπέρθεση των καταστάσεων. Η διαφορά μεταξύ των δύο καταστάσεων αντιστοιχεί σε ένα ρεύμα 2 έως 3 microamps ή σε μια μαγνητική ορμή των 10 δισεκατομμυρίων κατά Bohr magnetons, η οποία είναι "αληθινά μακροσκοπική" σύμφωνα με τον Friedman και τους συναδέλφους του.

Επίλογος

Η αναζήτηση για τη γάτα του Schroedinger ήταν η αναζήτηση της κβαντικής πραγματικότητας. Από αυτή τη σύντομη περιγραφή ίσως φανεί ότι η έρευνα έχει αποδειχθεί άκαρπη, εφόσον δεν υπάρχει πραγματικότητα με την καθημερινή έννοια του όρου. Αλλά αυτά δεν είναι καθόλου το τέλος της ιστορίας, και αυτή η αναζήτηση ίσως μας οδηγήσει σε μια νέα κατανόηση που υπερβαίνει, και παρ' όλα αυτά περιέχει, τη συνηθισμένη ερμηνεία της κβαντομηχανικής. Το μονοπάτι είναι μακρύ και αρχίζει με κάποιον επιστήμονα (τον Schroedinger) ο οποίος θα μπορούσε και να ήταν περισσότερο τρομοκρατημένος από τον Einstein εάν μπορούσε να δει τις απαντήσεις που σήμερα έχουμε στα ερωτήματα που τον παίδευαν. 0 Ισαάκ Νεύτων, μελετώντας τη φύση του φωτός πριν τρεις αιώνες, ούτε που θα μπορούσε να έχει ιδέα για το ότι περπατούσε στο μονοπάτι που οδηγεί στη γάτα του Σραίντιγκερ.
Read more »

Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2009

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ

Μέγας φιλόσοφος της αρχαιότητος. Ο πρώτος που επινόησε την ατομική θεωρία, ή την δέχτηκε από το δάσκαλό του Λεύκιππο, για να τη διαμορφώσει και να την επεκτείνει σε όλα τα φυσικά φαινόμενα, θεμελιώνοντας τη θεωρία επιστημονικά, και ανοίγοντας τις πύλες στις Φυσικές επιστήμες. Γεννήθηκε στα Άβδηρα από πλουσιότατο πατέρα. Το μερίδιο της πατρικής περιουσίας (100 τάλαντα, ποσό τεράστιο), το δαπάνησε σε μακρά ταξίδια, για να ικανοποιήσει την επιστημονική του περιέργεια. Επεσκέφθη, ανάμεσα στις άλλες χώρες, την Αίγυπτο, τη Βαβυλωνία, την Αραβία, την Αιθιοπία. Έμεινε αρκετό χρονικό διάστημα στην Αθήνα, όπου μάλιστα άκουσε το Σωκράτη να συζητά, δίχως όμως να έλθει σε γνωριμία με αυτόν. Δεν ήταν καθόλου φιλόδοξος και προτιμούσε το «λάθε βιώσας». Λέγει ο ίδιο. «Ήλθον γαρ, φησίν, εις Αθήνας και ου τις με έγνωκεν». Επέστρεψε στα Άβδηρα, όπου έζησε βίο ερημίτη, συγγράφοντας, ερευνώντας και διδάσκοντας. Ήταν τόσο δυνατός ο έρωτάς του στην επιστημονική έρευνα, ώστε έλεγε ότι προτιμούσε να βρει μια «αιτιολογία» (δηλαδή την επιστημονική εξήγηση ενός φαινομένου), παρά να του δινόταν ο θρόνος του βασιλείου της Περσίας.

Τα συγγράμματά του τα έγραψε στην ιωνική διάλεκτο, και περιλαμβάνουν όλους τους κλάδους της ανθρώπινης γνώσης: μαθηματικά, φυσική, ιατρική, γεωπονία, ηθική, ποίηση, μουσική, ζωγραφική, γραμματική, αισθητική, φωνητική και πολεμική τέχνη. Ο Δημόκριτος υπεστήριξε ότι το «ον» (το σύμπαν), είναι μεν αιώνιο, αναλλοίωτο και άφθαρτο, ωστόσο δεν είναι «απλούν» όπως πίστευαν οι Ελεάτες φιλόσοφοι, αλλά «πολλαπλούν». Αφού, κατά τον Δημόκριτο, το ον είναι πολλαπλούν, σύγκειται δηλαδή από απειροελάχιστα τεμάχια ύλης (τα άτομα) που είναι αιώνια, άφθαρτα, αναλλοίωτα και αδιάσπαστα, πρέπει αναγκαστικά αυτά να έλθουν σε σχέση προς άλληλα, για να γεννηθεί εκείνο που ονομάζουμε κίνηση.

Τα άπειρα σε αριθμό και σε σχήμα άτομα στροβιλίζονται στο άπειρο, όπως η σκόνη στον αέρα και, καθώς συνωθούνται, σχηματίζουν απείρους κόσμους, (τον «Μέγα Διάκοσμο»), σ' ένα από τους οποίους ανήκει και η Γη. Τα πάντα γίνονται κατά μηχανική αναγκαιότητα. Ο Δημόκριτος δίνει σαφή εξήγηση της γεννήσεως των αστερισμών και υποστηρίζει, ακόμα, πως και η ψυχή αποτελείται από λεία, λεπτά και στρογγυλά άτομα, που το σώμα τα εισπνέει από τον αέρα, δίνοντας έτσι και στον ψυχικό βίο καθαρά υλιστική και μηχανική λειτουργία. Από τα «Ηθικά» του περισώθηκαν 230 αποσπάσματα, τα περισσότερα αποφθέγματα. Μόλις μετά δύο χιλιετηρίδες, ο Βάκων και ο Γκασσαντί, ανέσυραν το γίγαντα Δημόκριτο στην επιφάνεια, και μόνο κατά τον ΙΘ' αιώνα, κατανοήθηκε η υψίστη σημασία της φιλοσοφίας του, η οποία οδήγησε στην ερμηνεία των νόμων του ήχου, του φωτός, της θερμότητας, καθώς και στις χημικές και φυσικές μεταβολές (διάσπαση ατόμου) σε ευρύτατη έκταση. Επί Σωκράτους, η αναζήτηση των φυσικών νόμων για την ερμηνεία και την κατανόηση του όντος, έληξε, για να αναπτυχθεί η φιλοσοφία «της χρήσιμης αρετής» και η πολιτική φιλοσοφία, όπως ο ίδιος ο Δημόκριτος έλεγε.

Ο βίος του σοφού Αβδηρίτη περιβάλλεται από την αχλή του θρύλου και του μυστηρίου, πολλά δε θαυμάσια αναφέρονται, γύρω από τα τελευταία ιδίως χρόνια της ζωής του, από διαφόρους συγγραφείς, όπως η συνάντησή του με τον Ιπποκράτη και ο διάλογος που έλαβε χώρα μεταξύ τους. Όμως, τη γνησιότητα όλων αυτών των βιογραφικών στοιχείων, την αμφισβητεί η κριτική. Πάντως, ένα από τα γνωρίσματα του Δημόκριτου που δεν αμφισβητείται, είναι ότι γελούσε πολύ, και κάθε στιγμή, βλέποντας πόσο μηδαμινά και αστεία ήταν όλα τα σοβαρά και σπουδαία των ανθρώπων, μπροστά στο μεγαλείο του Κόσμου. Γι' αυτό και ονομάσθηκε «Γελασίνος». Και, ακόμα, ότι οι Αβδηρίτες τον λάτρεψαν σαν θεό και, ύστερα από το θάνατό του, του έστησαν χάλκινο ανδριάντα. Πέθανε σε βαθύτατο γήρας.
Read more »

ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ

Η ομοιοπαθητική είναι ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό σύστημα με δικές του αρχές θεωρίας και πρακτικής που ανακαλύφθηκε στην Γερμανία πριν από 2 αιώνες. Η ομοιοπαθητική ιατρική μπορεί εύκολα να ενσωματωθεί στην θεραπευτική φαρέτρα της ολιστικής ιατρικής και να συνεισφέρει με τα σημαντικά οφέλη της.

Οι βασικές έννοιες στην ομοιοπαθητική είναι τέσσερις:
1. Η ομοιοπαθητική προσπαθεί να θεραπεύσει τις ασθένειες ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού.

2. Η θεραπεία επιτυγχάνεται χορηγώντας ομοιοπαθητικά σκευάσματα που παρασκευάζονται από πολύ μικρές ποσότητες ουσιών, που αν χορηγούνταν σε μεγάλες δόσεις σε υγιή άτομα θα προκαλούσαν τα ίδια συμπτώματα που προσπαθούν να θεραπεύσουν (νόμος των ομοίων).

3. Η ομοιοπαθητική θεραπεία είναι εξατομικευμένη. Το κατάλληλο ομοιοπαθητικό σκεύασμα επιλέγεται σύμφωνα με την συνολική εικόνα του ασθενούς, δηλαδή τόσο τα συμπτώματα που παρουσιάζει, όσο και τη συναισθηματική και νοητική του κατάστασή, τον τρόπο ζωής και άλλα.

4. Τέλος, η θεραπεία συμβαίνει με συγκεκριμένο τρόπο από «μέσα προς τα έξω» και «από πάνω προς τα κάτω» (πχ, ένα εξάνθημα μπορεί να μην μειωθεί η έκτασή του μετά από μερικές ημέρες αγωγής, αλλά να «κατέβει» από τον κορμό στα πόδια. Αυτό η εξέλιξη είναι αποδεκτή και περιμένουμε, εν καιρώ, τον πλήρη ίαση).

Στο πρώτο ραντεβού ο ομοιοπαθητικός λαμβάνει ένα μακρύ και αναλυτικό ιστορικό του ασθενούς και είναι το πιο σημαντικό ραντεβού. Συνήθως διαρκεί μιάμιση με δύο ώρες. Τα υπόλοιπα διαρκούν λιγότερο και είναι λιγότερο αναλυτικά και εστιάζονται στις αλλαγές που προκάλεσε η χορήγηση των σκευασμάτων. Τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα είναι φάρμακα και η παραγωγή τους ρυθμίζεται από την Ελληνική Φαρμακοποιία. Βασίζονται κυρίως σε φυσικές πρώτες ύλες και η παρασκευή τους χαρακτηρίζεται από δύο σημαντικά βήματα που δεν εφαρμόζονται στην κλασσική φαρμακοποιία: την διαδοχική αραίωση και την δυναμοποίηση. Θεωρείται ότι τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα δεν έχουν παρενέργειες με την συνήθη έννοια του όρου. Κατά την ομοιοπαθητική θεραπεία μπορούν να εμφανιστούν διάφορα ήπια, βραχύχρονα και αναστρέψιμα συμπτώματα που δεν υπήρχαν, αλλά αυτό συνήθως δεν είναι πρόβλημα. Μία από τις πιο γνωστές περιπτώσεις είναι η ομοιοπαθητική επιδείνωση. Κατά την έναρξη της αγωγής (τις πρώτες 5-10 ημέρες) ένα ποσοστό ασθενών (20-30%) εμφανίζει μια ήπια επιδείνωση των συμπτωμάτων του. Η επιδείνωση είναι σχεδόν πάντα ανεκτή και σε σπάνιες περιπτώσεις η αναστολή της αγωγής για μερικές ημέρες προκαλεί λύση των συμπτωμάτων.

Από την φύση της η ομοιοπαθητική δεν θεραπεύει παθήσεις, αλλά ανθρώπους. Η ομοιοπαθητική θεραπεύει ανθρώπους με ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, που περιλαμβάνει αλλεργίες, πονοκεφάλους, ρινίτιδες, άσθμα, άγχος, έλκος, δυσκοιλιότητα και άλλα. Τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα μπορούν να συνδυαστούν με κλασσικά φάρμακα. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως, σύντομα γίνεται κατανοητό ότι η δόση του κλασσικού φαρμάκου μπορεί να μετριαστεί ή και να διακοπεί εντελώς. Ο χρόνος που απαιτείται μέχρι να δράσει το σκεύασμα διαφέρει ανάλογα με την περίπτωση. Σε οξείες παθήσεις μπορεί να πάρει λεπτά ή και ακόμα δευτερόλεπτα. Σε χρόνιες καταστάσεις, δηλαδή σε συμπτώματα που είναι εγκατεστημένα πολλά χρόνια, ίσως χρειαστούν μήνες. Πάντως, από τις πρώτες εβδομάδες περιμένουμε βελτίωση των συμπτωμάτων, αν και μερικές φορές περισσότερη υπομονή μας αποζημιώνει.

Ένα πρόβλημα για πολλούς ασθενείς είναι η διακοπή του καφέ. Η καφεΐνη είναι ένα ισχυρό διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος και η χρήση της πρέπει να είναι περιορισμένη. Παλιότερα οι ομοιοπαθητικοί συνιστούσαν αυστηρή διακοπή του καφέ. Η σύγχρονη εμπειρία δείχνει ότι ένας ελληνικός καφές την ημέρα δεν επηρεάζει συνήθως την αγωγή.

Αν και η ομοιοπαθητική είναι γνωστή για τις θεραπευτικές επιτυχίες σε παθήσεις που θεωρούνται «ανίατες» από την κλασσική ιατρική, έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα και σε συχνές παθήσεις, όπως κοινό κρυολόγημα, πυρετός, γαστρεντερίτιδα, τραυματισμούς, διαστρέμματα, εγκαύματα, επούλωση πληγών και άλλα.

Read more »

Βρέθηκε μαύρη τρύπα ίση με 1.000.000.000 ήλιους μας

Ιάπωνες αστρονόμοι από το πανεπιστήμιο της Χαβάης ανακάλυψαν την πιο υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που βρέθηκε ποτέ, σε γαλαξία, που απέχει περίπου 12,8 δισεκατομμύρια έτη φωτός από το δικό μας. Η τερατώδης μαύρη τρύπα περιέχει ύλη τουλάχιστον 1.000.000.000 φορές περισσότερη από τον ήλιο μας.


Οι αστρονόμοι ξαφνιάστηκαν που βρήκαν έναν τόσο μεγάλο γαλαξία να υπάρχει σε μια εποχή που το σύμπαν είχε μόνο το 1/16 της σημερινής ηλικίας του και παράλληλα να "φιλοξενεί" μια τέτοια γιγάντια μαύρη τρύπα.

Όπως εκτιμούν, τόσο ο γαλαξίας και η μαύρη τρύπα πρέπει να σχηματίστηκαν τρομερά γρήγορα στο πρώιμο σύμπαν.

Αντίθετα με τις μικρότερες μαύρες τρύπες, που θεωρούνται ότι σχηματίζονται όταν ένα πολύ μεγάλο άστρο πεθαίνει και καταρρέει προς το εσωτερικό του, η προέλευση των τεράστιων μαύρων οπών παραμένει ένα άλυτο μυστήριο.

Μια εκδοχή είναι ότι προέρχονται από τη συγχώνευση μικρότερων μαύρων οπών. Όταν σχηματίζονται, τέτοιες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες συνεχίζουν να μεγαλώνουν, επειδή η τρομακτική βαρύτητά τους έλκει συνεχώς ύλη από το γύρω χώρο τους.

Η ενέργεια που απελευθερώνεται στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, εξηγεί το έντονο φως που εκπέμπεται από την περιοχή γύρω από τις μαύρες τρύπες.

Η ανακάλυψη έγινε από τον αστρονόμο Τομοτσούγκου Γκότο του πανεπιστημίου της Χαβάης και τους συνεργάτες του, με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου "Σουμπάρου" στο όρος Μάουνα Κέα, και δημοσιεύτηκε στο αστρονομικό περιοδικό "Monthly Notices" της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρίας του Λονδίνου.

Read more »

Τα Ελευσίνια μυστήρια

Ένα από τα μεγαλύτερα και ευρέως γνωστά μυστήρια της ελληνικής θρησκείας είναι αυτά που οι έλληνες καθιέρωσαν προς τιμήν της Θεάς της μαύρης γης και της γονιμότητας της, Δήμητρας. Τα μυστήρια πήραν το όνομα τους από την περιοχή της Ελευσίνας και περιείχαν δυο βασικά στοιχεία. Από το ένα μέρος ήταν το αγροτικό στοιχείο, το οποίο αποτελεί και την βασικότερη δικαιοδοσία της Θεάς, ως Θεάς της γεωργίας και δοτειρας όλων των αγαθών που βγαίνουν για τους ανθρώπους από τα σπλάχνα της μητέρας Γης. Από το άλλο μερος, βρισκοταν το εσχατολογικο στοιχείο, με την ίδια την Δήμητρα να εγγυάται στους μύστες μια ευτυχισμένη μεταθανάτιο ζωή. Το δεύτερο αυτό στοιχείο θεωρείτε νεώτερο και από μια δεδομένη χρονική περίοδο είχε καταλάβει σημαντική θέση στις πνευματικές αναζητήσεις των Ελλήνων.

Ο ΣΧΕΤΙΚΟΣ ΜΕ ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΜΥΘΟΣ

Όπως γινόταν σε όλες τις εορτές της ελληνικής θρησκείας, ο μύθος έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο, περισσότερο ως το μέσο για την διαμόρφωση των εκάστοτε ιεροτελεστιών. Τα μυστήρια της Ελευσίνας βασίζονταν στον μύθο της αναζήτησης της Περσεφόνης από την μητέρα της Δήμητρα μετά την αρπαγή της από τον άρχοντα του κάτω κόσμου Πλούτωνα. Ο μύθος διηγείται πως ο Ζευς έδωσε την συγκατάθεση του στον αδελφό του Πλούτωνα να νυμφευθεί την κόρη της Δήμητρας κάνοντας την βασίλισσα των νεκρών. Στην συνέχεια αναφέρεται στην αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, την ώρα που η Κόρη έπαιζε με τις φίλες της Ωκεανίδες, μαζεύοντας λουλούδια στους κάμπους της Ελευσίνας.. Ο Πλούτων έκανε να φυτρώσει από την Γη θαυμάσιο άνθος που τράβηξε την προσοχή της Κόρης.
Στην προσπάθεια της όμως να το κόψει, η Γη άνοιξε και ο άρχοντας των νεκρών φάνηκε με το άρμα του, σκορπώντας τον τρόμο στις νεαρές Θεές, αρπάζοντας κατόπιν την Περσεφόνη και μεταφέροντας την στο Βασίλειο του κάτω από την Γη. Οι φωνές της Κόρης κατά την αρπαγή της οδήγησαν στην αναζήτηση της από την μητέρα της Δήμητρα..
Γεμάτη πόνο για τον χαμό του παιδιού της, η Θεά περιπλανήθηκε εννέα ημέρες αναζητώντας παντού την κόρη της. Πολυτιμη στάθηκε η βοήθεια της Θεάς Εκάτης και του Ηλίου, την δέκατη ημέρα, ο οποίος την πληροφόρησε για το τι είχε συμβεί. Η λύπη και η οργή της Θεάς μετά από αυτό έγιναν ακόμη μεγαλύτερες. Η Θεά μεταμορφώθηκε σε φτωχή και ηλικιωμένη ζητιάνα και αποσύρθηκε στην Ελευσίνα, όπου και έτυχε καλής υποδοχής από τον βασιλιά του τόπου Κελεό και την σύζυγο του Μετανειρα. Κατά την διάρκεια της παραμονής της στο ανάκτορο του Κελεού, η Θεά ανέλαβε την ανατροφή του μικρού του γιου Δημοφωντα, με σκοπό να τον κάνει αθάνατο. Για να το επιτύχει η Θεά, έτρεφε το παιδί με αμβροσία, δυναμώνοντας το με την αθάνατη πνοή της, ενώ τις νύχτες το τοποθετούσε κρυφά σε φλόγες για να κάνει το σώμα του άφθαρτο. Δυστυχώς, η περιέργεια της Μετανειρας, που άρχισε να φωνάζει τρομαγμένη μόλις αντίκρισε την τροφό να τυλίγει το σώμα του παιδιού της στις φλόγες, οδήγησε στο να ματαιώσει η Θεά τα σχέδια που είχε για τον μικρό Δημοφωντα. Ακολούθως η Δήμητρα αποκαλύπτει την πραγματική της υπόσταση στην οικογένεια του Κελεού, τονίζοντας στην Μετανειρα ότι, πλέον δεν θα μπορέσει να χαρίσει την αθανασία στον μικρό της γιο, αλλά αντί για αυτό, προβλέπει πως τον περιμένουν μεγάλες δόξες και τιμές. Δίνει επίσης εντολή στον Κελεό να χτίστη προς τιμήν της περίλαμπρο ναό και βωμό στον τόπο της Ελευσίνας.. Η εντολή πραγματοποιήθηκε με μεγάλη προθυμία από τον λαό της Ελευσίνας. Η Θεά επέλεξε τον ναό την για διαμονή της. Βαθιά λυπημένη για την κόρη της, έφερε μια φοβερή και σκληρή χρονιά για τους ανθρώπους, κάνοντας την Γη άγονη και μαστίζοντας τον πληθυσμό από την πείνα. Η στάση αυτή της Δήμητρας οδήγησε τον Δια σε μια προσπάθεια συμβιβασμού των πραγμάτων. Οι Θεοί, ένας ένας, ζητούσαν από την Δήμητρα να κοπάσει την οργή της, προσφέροντας της πλούσια δώρα, ωστόσο η ίδια παρέμενε ανένδοτη. Τελικά η λύση δόθηκε με την αποστολή του Ερμή στον Άδη, με σκοπό να πείσει τον Πλούτωνα να επιστρέψει την Περσεφόνη στην μητέρα της .Ο Πλούτωνας δέχτηκε, αλλά φοβούμενος μήπως η Περσεφόνη τον εγκαταλείψει, όταν επιστρέψει στην συντροφιά των υπόλοιπων Ολύμπιων Θεών, της προσέφερε μερικούς σπόρους ροδιάς, που θα την εμπόδιζαν από το να τον ξεχάσει .Το αποτέλεσμα ήταν να μένει το 1/3 του έτους με τον νόμιμο σύζυγο της (συμβολικά η περίοδος αυτή σημαίνει τον μαρασμό της φύσης κατά τους ψυχρούς χειμερινούς μήνες) και τα 2/3 με την μητέρα της και τους υπόλοιπους Ολύμπιους Θεούς (περίοδος που σημαίνει την αναγέννηση της φύσης, με την ανάπτυξη του νεαρού άνθους από τον σπόρο που κοιμάται τον χειμώνα μέσα στο χώμα).
Στον Ομηρικό Ύμνο προς την Δήμητρα, τα πρώτα λόγια της Θεάς όταν ξανασυνάντησε την κόρη της είναι τα εξής: “Παιδί μου, δεν έφαγες τίποτε, ε; …μίλα…Τώρα πια που γύρισες, θα μείνεις μαζί μου και με τον πατέρα σου, τον άρχοντα των σύννεφων και όλοι οι Αθάνατοι θα σε τιμούν. Μα αν έφαγες, θα ξαναγυρίσεις στα έγκατα της Γης, τέσσερις μήνες κάθε χρόνο θα μένεις εκεί και τους άλλους οκτώ μαζί με εμένα και τους άλλους Θεούς. Όταν η Γη θα σκεπάζετε από τα μυρωμένα λουλούδια της άνοιξης, θα βγαίνεις πάλι από τα βαθιά ερέβη, θαύμα μεγάλο για τους Αθάνατους Θεούς και τους θνητούς ανθρώπους…”Ακολουθεί η αποστολή της Ρέας στην Δήμητρα, η οποία ζήτησε από την Θεά να δεχθεί τον συμβιβασμό. Η Δήμητρα δέχθηκε και ως αποτέλεσμα της παύσεως της οργής της η Γη γέμισε λουλούδια και καρπούς..
Πριν η Θεά αναχωρήσει για τον φωτεινό Όλυμπο, δίδαξε στους άρχοντες της Ελευσίνας Τριπτόλεμο ,Διοκλή, Εύμολπο και Κελεό , τα Ελευσίνια μυστήρια, σε ανάμνηση της αναζήτησης και της ανάκτησης της κόρης της Περσεφόνης. Η Θεά δίδαξε επίσης στον Τριπτόλεμο την καλλιέργεια του σίτου, αναθέτοντας του την αποστολή να την διαδώσει σε όλους τους ανθρώπους της Γης.
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ , ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΝΟΗΜΑ ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες περί προελεύσεως των Ελευσίνιων μυστήριων. Σύμφωνα με μια από αυτές, τα μυστήρια έχουν τις ρίζες τους στον χθόνιο χαρακτήρα της Πελασγικής λατρείας. Η λατρεία των Πελασγών θεωρείτε ότι, περιστρεφόταν γύρω από την Γη, τις χθόνιες θεότητες της, αλλά και το μυστήριο της ζωής και του θανάτου. Η κάθοδος των Αχαιών και των Ιώνων οδήγησε σε μια ένωση της λατρείας ουράνιων και χθόνιων Θεοτήτων, ενώ με το πέρασμα του χρόνου, η λατρεία των τελευταίων απέκτησε μυστηριακό χαρακτήρα. Βάση θεωρείων που αναπτύχθηκαν από διάφορους μελετητές, οι οποίοι διεξήγαγαν μακροχρόνιες έρευνες επάνω σε αυτές τις τελετουργίες και στις αρχές της γέννησης τους, τα Ελευσίνια μυστήρια θεωρείτε ότι, αντλούν την καταγωγή τους από την Αίγυπτο. Ένας από τους πιο γνωστούς μελετητές που υποστήριξε αυτή την άποψη είναι ο Paul Foucart.
O Foucart, θεωρούσε ότι, η ίδια η λατρεία της Δήμητρας είχε την καταγωγή της στην Αίγυπτο, ενώ της ίδιας άποψης φαίνετε πως ήταν ο Ηρόδοτος, ο Διόδωρος ο Σικελιώτης και ο Πλούταρχος. Άλλοι μελετητές όμως, όπως ο Brillant, φαίνονται πιο επιφυλακτικοί, λέγοντας πως η υπόθεση της αιγυπτιακής προέλευσης των μυστηρίων δεν είναι απαραιτήτως και απορριπτέα ,ωστόσο όμως στερείτε επαρκών αποδείξεων, ενώ από την άλλη πλευρά μπορούμε να βρούμε εντός των ορίων του ελληνικού εδάφους όλα τα απαραίτητα στοιχεία βάση των οποίων γίνεται δυνατόν να εξηγήσουμε την καταγωγή των μυστηρίων.
Τα Ελευσίνια μυστήρια θεωρείτε ότι, διεξάγονταν στον τόπο της Ελευσίνας πολύ πριν την ανάληψη τους από τους Αθηναίους. Γύρω στον 7ο αιώνα παχχ λέγετε ότι, ξέσπασε μακροχρόνιος πόλεμος ανάμεσα στην Αθήνα και την Ελευσίνα.
Ο πόλεμος οδήγησε στην ήττα των Ελευσίνιων, με αποτέλεσμα οι Αθηναίοι να αναλάβουν την διοίκηση και την εποπτεία τους. Με την ανάληψη τους από τους Αθηναίους, τα μυστήρια απόκτησαν μεγάλη φήμη και αίγλη. Μεγάλη ήταν σε αυτό η συμβολή των Πεισιστρατιδων, ωστόσο τα Ελευσίνια μυστήρια θεωρείτε πως έφτασαν στο απόγειο της ακμής τους την εποχή του Περικλή. Ειδικό ψήφισμα των Αθηναίων την περίοδο αυτή όριζε την καταβολή χρηματικών ποσών υπέρ του τελεστηριου της Ελευσίνας από τους Αθηναίους γαιοκτήμονες ,τους συμμάχους και τους κληρούχους, ενώ παράλληλα όλοι οι Έλληνες καλούνταν σε πρόσφορα δωρεών με αντάλλαγμα το δικαίωμα της ελεύθερης συμμετοχής στα μυστήρια. Ουσιαστικά, τα μυστήρια έγιναν από τότε ανοιχτά προς όλους τους Έλληνες , συμπεριλαμβανομένου και των δούλων και σε μεταγενέστερη περίοδο έγιναν ανοιχτά και στους Ρωμαίους. Οι βάρβαροι αποκλείονταν από τα μυστήρια, αρχικά όσοι από αυτούς δεν γνώριζαν την ελληνική γλώσσα, ενώ αργότερα , μετά τις καταστροφές που προκάλεσαν οι Πέρσες στα Αθηναϊκά ιερά, επήλθε και ο πλήρης αποκλεισμός τους.
Οι διαπραξαντες κάποιο σοβαρό παράπτωμα και όσοι είχαν προβεί σε ιερόσυλες πράξεις αποκλείονταν από τα μυστήρια, όποιο και να ήταν το αξίωμα τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Νέρωνας, στον οποίο δεν επετράπη η συμμετοχή. Μια σημαντική αλλαγή που επήλθε από την εποχή που οι Αθηναίοι ανέλαβαν τα μυστήρια ήταν ότι, αυτά απέκτησαν διττό χαρακτήρα. Τα μυστήρια διακρίνονταν πλέον στα μικρά, που τελούνταν τον μήνα Ανθεστηρίων, στην Άγρα, ένα προάστιο της πόλεως των Αθηνών και στα μεγάλα Ελευσίνια, που τελούνταν στην Ελευσίνα από την 15η έως την 23η Βοηδρομιωνος.
Παρ’ολες τις αλλαγές που προέκυψαν από την προσάρτηση της Ελευσίνας στην Αθηναϊκή πόλη-κράτος , ο τόπος διεξαγωγής των μυστηρίων εξακολουθούσε να είναι η Ελευσίνα, ενώ η διοργάνωση των τελετών παρέμεινε στα χέρια των Ελευσίνιων. Από το βασιλικό Ελευσινιακο γένος των Ευμολπιδων, θεωρείτε ότι, καταγόταν ο ιεροφάντης, ο ανώτατος λειτουργός των μυστηρίων, ενώ από το γένος των Κυρικων κατάγονταν ο δαδούχος, ο ιεροκήρυκας και ο επί βωμού ιερέας. Στον ιεροφάντη οι Αθηναίοι απέδιδαν τιμές ανάλογες με εκείνες των πολιτικών αρχόντων. Ο ιεροφάντης, το αξίωμα του οποίου ήταν κληρονομικό, είχε μια σειρά από αρμοδιότητες με κυριότερη την επίδειξη των ιερών αντικειμένων στους μύστες.
Μαζί με αυτό ήταν επιφορτισμένος με την ευθύνη της εποπτείας επάνω στην οργάνωση των μυστηρίων με στόχο την όσο το δυνατόν καλύτερη και αρτιότερη διεξαγωγή τους. Επιπλέον, ο ιεροφάντης θεωρείτο και ως ο ερμηνευτής των άγραφων θειων νόμων. Το θηλυκό αντίστοιχο του ιεροφάντη ήταν η ιεροφαντιδα. Υπήρχαν δυο ιεροφαντιδες, μια για την Δήμητρα και μια για την Κόρη, οι οποίες προέρχονταν επίσης από το γένος των Ευμολπιδων.

Ο δαδούχος, είναι το αμέσως επόμενο ιερατικό αξίωμα. Θεωρείτε πως ο τίτλος αυτός προέρχεται από τις δάδες που κρατούσε κατά την διάρκεια των ιεροτελεστιών, με στόχο την ρύθμιση του φωτισμού και της συσκότισης του τελεστηριου, κατή που (θεωρητικά και πάλι) είχε τεράστια σημασία για τα δρώμενα που λάμβαναν χώρα την νύχτα με την συμμετοχή των μυστών και μακριά από τα βλέμματα των αμύητων. Ο ιεροκήρυκας κήρυττε την επίσημη έναρξη των μυστήριων, κατά την έναρξη δε της τελετής, επέβαλε ιερά σιγή. Ο επί βωμού ιερέας είχε ως αρμοδιότητα την πραγματοποίηση της θυσίας των ζώων στον βωμό που βρισκόταν στον ιερό περίβολο του τελεστηριου της Θέας.
Το νόημα, η αλλιώς η ουσία των Ελευσίνιων μυστηρίων παραμένει για τον σύγχρονο άνθρωπο αλλά και στην αρχαιότητα για κάθε αμύητο, κάτι το άγνωστο. Ενώ από την μια πλευρά υπάρχουν επαρκής ιστορικές μαρτυρίες που αφορούν όλα όσα τα μυστήρια περιελάμβαναν μέχρι την στιγμή που η πομπή προς τιμή της Θεάς έφτανε στον ιερό χώρο του τελεστηριου, τα στοιχεία που από την άλλη διαθέτουμε για τα όσα γίνονταν μέσα στο τελεστηριο (κάτι που αποτελούσε και το κύριο μέρος των μυστηρίων) είναι πάρα πολύ ελάχιστα. Το αίτιο για αυτήν την μυστικότητα μπορεί να θεωρηθεί ότι, ”πατάει” σε δυο βάσεις, μια θρησκευτικού και μια πολιτικού χαρακτήρα. Όσο αφορά την θρησκευτική πλευρά του ζητήματος, μια αναδρομή στον ομηρικό ύμνο είναι αρκετή.
Στο τέλος λοιπόν του ύμνου προς τη Δήμητρα διαβάζουμε:
“Η Δήμητρα εμυησε όλους εις τα σεβαστά μυστήρια της, τα οποία δεν επιτρέπετε ούτε να τα παραμελούμε, ούτε να τα διερευνούμε, ούτε να τα κοινολογούμε”
Πράγματι, αυτή η αρχή τηρήθηκε με μεγάλη αυστηρότητα από τους αρχαίους συγγραφείς. Ο Παυσανίας για παράδειγμα, εμφανίζετε ιδιαίτερα επιφυλακτικός, λέγοντας πως ένα Όνειρο τον εμπόδισε από το να περιγράψει τα όσα είδε στο εσωτερικό του εν άστει Ελευσίνιου και για αυτό τον λόγο περιορίστηκε σε εξωτερικές περιγραφές γενικού χαρακτήρα. Όσο αφορά τώρα την πολιτική-νομική πλευρά του ζητήματος, θα πρέπει να σημειωθεί πως υπήρχε για τα μυστήρια η επιβολή δια του νόμου της ιερής τους μυστικότητας. Όποιος δηλαδή τύγχανε γνωστής των όσων γίνονταν την νύχτα στο εσωτερικό του τελεστηριου και προέβαινε στην κοινοποίηση τους, τιμωρειτο με την ποινή του θανάτου. Πιο συγκεκριμένα, ο Διαγόρας ο Μήλειος, επικηρύχθηκε από τους Αθηναίους για δυο τάλαντα για την σύλληψη του και για ένα τάλαντο για τον θάνατο του, με την κατηγορία του ότι, διακωμώδησε τα ιερά μυστήρια .
Ο Αλκιβιάδης, κατηγορούμενος για διακωμώδηση των μυστηρίων, καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο. Ο τραγικός ποιητής Αισχύλος κατηγορήθηκε ότι, σε κάποιες τραγωδίες του προέβη σε αποκάλυψη μέρους των ιερών απόρρητων. Κινδύνεψε να καταδικαστεί, αλλά τελικά απαλλάχτηκε. Ο δε ρήτορας Ανδοκίδης, μόλις διέφυγε την ποινή του θανάτου. Ένας άλλος νόμος , που θεσπίστηκε με την παρέμβαση του ρήτορα Λυκούργου τον 4ο αιώνα παχχ, ήταν και αυτός της επιβολής προστίμου της τάξεως των έξι χιλιάδων δραχμών. Ο νόμος επέβαλε την ποινή αυτή σε όσους συμμετείχαν στην πομπή των μυστηρίων και χρησιμοποιούσαν πολυτελή μεταφορικά μέσα για να φτάσουν από την Αθήνα ως την Ελευσίνα, μιας και αυτό θεωρήθηκε από κάποιους ως πρόκληση για το δημοκρατικό πολίτευμα της πόλεως. Ο πρώτος που παρέβη τον νόμο ήταν η σύζυγος του ρήτορα, με αποτέλεσμα ο πρώτος που κατέβαλε το πρόστιμο να είναι ο ίδιος ο Λυκούργος.
Θεσμοθετημένη επίσης από την πολιτεία ήταν η ιερή εκεχειρία, βάση της οποίας έπρεπε να σταματήσει κάθε εχθροπραξία κατά την διάρκεια των μυστηρίων.
Η εκεχειρία αυτή αναγγελλόταν από ειδικούς κήρυκες, τους σπονδοφόρους .Επιπλέον , υπήρχε ειδικός νόμος, ο οποίος απαγόρευε την διενέργεια κάθε κατάσχεσης η ακόμη και την προσωποκράτηση των οφειλετών, τους οποίους εδίωκαν ποινικά οι πιστωτές τους.
Το μεγαλύτερο μέρος από τις λίγες μαρτυρίες που έχουν φτάσει ως τις μέρες μας για το μυστικό κομμάτι των τελετών αντλούν την καταγωγή τους από χριστιανούς συγγραφείς. Εξαιτίας όμως του μένους των χριστιανών συγγραφέων απέναντι σε οτιδήποτε το παγανιστικό, η αποδοχή των γραφωμενων τους, θα πρέπει να γίνετε με πολύ μεγάλη επιφύλαξη. Από τις ελάχιστες μαρτυρίες που μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστες, αλλά και από τις παραστάσεις των μυστηρίων σε έργα τέχνης, οι περισσότεροι σύγχρονοι ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα του ότι τα όσα γίνονταν στο εσωτερικό του τελεστηριου ήταν δρώμενα που παρίσταναν τον μύθο της Δήμητρας και της Κόρης.
Ένα πιθανό σενάριο είναι και το εξής: Ο ιεροφάντης που υποδυόταν τον Θεό Πλούτωνα, άρπαζε την ιέρεια της Θεάς, που υποδυόταν την Κόρη. Εν συνέχεια, η Κόρη, οδηγειτο ακούσια στον Άδη, όπου και τελειτο ο ιερός τους γάμος .
Στην συνέχεια οι νύστες παρακολουθούσαν τις περιπλανήσεις της Δήμητρας προς αναζήτηση της Κόρης, τα τεκταινόμενα στο ανάκτορο του Κελεού, την άνοδο της Κόρης από τον Άδη, συνοδεία του Ερμού ,τον οποίο πιθανόν να υποδυόταν ο ιεροκυρυξ, τη συνάντηση Δήμητρας και Περσεφόνης υπό το δυνατό φως από τις δάδες που θα κρατούσαν αναμμένες ο δαδούχος και οι μύστες και τέλος την αναχώρηση του Τριπτόλεμου με εντολή της Θεάς να διδάξει στους ανθρώπους τον τρόπο καλλιέργειας της γης, που η ίδια η Θεά του έμαθε.
ΤΟ ΙΕΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΚΑΙ ΚΟΡΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ

Ο χώρος της μύησης στην Ελευσίνα, το τελεστηριο, είχε τετράγωνο σχήμα (54χ54) με ολόγυρα κλιμακωτά καθίσματα χωρητικότητας 3000 θέσεων, ενώ δεν είχε καθόλου παράθυρα. Ο εσωτερικός του χώρος ήταν διάσπαρτος από έξι επάλληλες σειρές επτά κιόνων η κάθε μια (6χ7=42 κίονες). Το πρώτο τελεστηριο οικοδομήθηκε κατά την εποχή του Πεισίστρατου στην θέση ενός κτίσματος που είχε την μορφή ναού και που άνηκε στην εποχή του Σόλωνος. Στο κέντρο υπήρχε ένα ορθογώνιο κτίσμα, το άδυτο (η ανάκτορο),όπου φυλάγονταν η ιερά κύστη με τα ιερά αντικείμενα των μυστηρίων. Στην κορυφή του κτηρίου η στέγη έφερε άνοιγμα, γνωστό και ως οπαιο. Από το οπαίο γίνονταν ορατή στους έξω παρευρισκόμενους η λάμψη από τις δάδες που κρατούσε ο δαδούχος και οι μύστες την ώρα της νυχτερινής μύησης, σύμφωνα με την πληροφορία του Δίωνος. Το τελεστηριο της εποχής του Περικλή το έκτισε ο αρχιτέκτονας του Παρθενώνος, Ικτίνος.

Στα βόρεια του τελεστηριου βρισκόταν το Πλουτώνιο, το ιερό του Πλούτωνος, κτισμένο δίπλα σε μια φυσική σπηλιά. Ήταν ένας μυστικός χώρος που συμβολικά θεωρείτο ότι, αποτελούσε ένα πέρασμα, το οποίο συνέδεε τον κόσμο των νεκρών με αυτόν των ζωντανών. Στον περίβολο της Θεάς υπήρχε και το ιερό πηγάδι ,γνωστό με την ονομασία Καλλιχωρον Φρεαρ ,επάνω στο οποίο, λέγετε ότι, είδε καθίσει η Δήμητρα μεταμορφωμένη σε ηλικιωμένη ζητιάνα κατά την διάρκεια της αναζήτησης της Κόρης. Σε εκείνο το σημείο θεωρείτο ότι, είχε πραγματοποιηθεί και η συνάντηση της Θεάς με τις κόρες του Κελεού, οι οποίες οδήγησαν την Δήμητρα στο πατρικό τους ανάκτορο.

ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ (ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΓΡΑΣ)

Ο βασικός σκοπός των μικρών Ελευσίνιων ήταν η προετοιμασία των μυστών για τα μεγάλα μυστήρια. Τα μικρά Ελευσίνια τελούνταν κατά τον μήνα Ανθεστηρίων (Φεβρουάριο) στην Άγρα, προάστιο της πόλεως των Αθηνών. Δυστυχώς, σήμερα διαθέτουμε πολύ ελάχιστες μαρτυρίες για τα όσα γίνονταν σε αυτά τα μυστήρια. Πιθανολογείτε, ότι περιελάμβαναν και αυτά, όπως και τα μεγάλα Ελευσίνια, την παράσταση λειτουργικού δράματος ,το οποίο αναφερόταν στον μύθο της γέννησης, του θανάτου και της δεύτερης γέννησης του Θεού Διόνυσου και πιθανόν (η σύνδεση με τα μεγάλα μυστήρια να γινόταν με) την παράσταση της ενώσεως του Διόνυσου με την Κόρη. Ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν ότι, τα μικρά μυστήρια ιδρύθηκαν με στόχο την μύηση του Ηρακλή, ο οποίος εξέφρασε την επιθυμία να συμμετάσχει στις τελετουργίες προς τιμή της Θεάς.
Από τα λίγα στοιχεία που διαθέτουμε, γνωρίζουμε ότι, οι υποψήφιοι μύστες διδάσκονταν πρώτα από τον ιεροφάντη και κατόπιν από τους μυσταγωγούς, οι οποίοι κατάγονταν από τις οικογένειες των Ευμολπιδων και των Κυρικων. Είναι γνωστό επίσης ότι, γίνονταν σε αυτά καθαρτήριες τελετές με πλύσιμο των μυστών στον Ιλισό.
ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ

Τα μεγάλα Ελευσίνια μυστήρια διαρκούσαν εννέα ημέρες, από την 14η μέχρι την 22η Βοηδρομιωνος (Σεπτεμβρίου) και συμβόλιζαν την περιπλάνηση της Θεάς Δήμητρας.
Tα μυστήρια περιελάμβαναν τις εξής εκδηλώσεις και τελετουργίες:

1.Ομαδα εφήβων, ύστερα από κατάλληλη προετοιμασία, που διαρκούσε ορισμένο διάστημα, πήγαιναν από την Αθήνα στην Ελευσίνα με στόχο να σχηματίσουν την πομπή των ιερών, τα οποία φυλάσσονταν με άκρα μυστικότητα στο εν Ελευσίνα τελεστηριο της Θεάς. Τα ιερά αντικείμενα (την εμφάνιση και το νόημα των οποίων γνώριζαν μόνο οι ιερείς της Θεάς και οι μυημένοι στα μυστήρια της), μεταφέρονταν πανηγυρικά στην Αθήνα. Εν συνέχεια, από την Αθήνα θα έπρεπε να τα επαναφέρουν στην Ελευσίνα. Πολλοί ερευνητές αλλά και όσοι έχουν γενικά ασχοληθεί με τα μυστήρια, έχουν προσπαθήσει να εξηγήσουν τι μπορεί να ήταν τα ιερά αντικείμενα της Θεάς. Το μόνο όμως που πραγματικά γνωρίζουμε για αυτά τα αντικείμενα είναι ότι, το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου ήταν καλά φυλαγμένα στο άδυτο του ναού της Δήμητρας, όπου μόνο ο ιεροφάντης είχε το δικαίωμα εισόδου ,ότι επίσης, κατά την μεταφορά τους από και προς την Ελευσίνα ήταν κλεισμένα σε ειδικά κιβώτια από ξύλο οξιάς, δεμένα με πορφυρές μάλλινες ταινίες, ενώ κατά την διάρκεια των μυστηρίων, τα αντικείμενα αυτά επιδεικνύονταν μόνο στους μύστες, σε ορισμένη χρονική στιγμή και με απόλυτη μυστικότητα. Όλα αυτά δεν μας αφήνουν άλλο περιθώριο παρά μόνο για να διατυπώσουμε διάφορες υποθέσεις σχετικές με τα ιερά αντικείμενα. Η επικρατέστερη άποψη επάνω στα ιερά αντικείμενα της Θεάς είναι ότι, επρόκειτο για παλαιά (ίσως αρχαϊκά) αγάλματα η και σύμβολα Θεοτήτων, το ποιο πιθανό της Δήμητρας και της Κόρης.
Όπως ήδη αναφέραμε, κατά την μεταφορά τους από την πομπή των ιερέων και των εφήβων, που σήμαινε και την πρώτη ημέρα των μυστηρίων (14η Βοηδρομιωνος) ,τα αντικείμενα αυτά ήταν με ασφάλεια κλεισμένα μέσα σε κιβώτια. Η μεταφορά αυτών των κιβωτίων, γνωστά και ως ελευσινιακες κύστες, ήταν καθήκον των ιεροφαντιδων της Δήμητρας και της Κόρης, οι οποίες έφερναν τα κιβώτια στην Αθήνα ανεβασμένες σε άρμα που έσερναν βόδια. Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία πληροφορία για την ακριβής πορεία που ακολουθούσε η πομπή των ιερών για να φτάσει από την Ελευσίνα στην Αθήνα. Από την στιγμή που η πομπή έφτανε σε απόσταση δυο χιλιομέτρων από το Δίπυλο των Αθηνών, σταματούσε.
Ένα άτομο που συμμετείχε στην πομπή και ήταν αφιερωμένο στην υπηρεσία των δυο Θεαίνων, γνωστός και ως Φαιδρυντης, έμπαινε από το Δυπιλο στην Αθήνα με σκοπό να συναντήσει την ιέρεια της Αθηνάς και να της αναγγείλει την άφιξη των ιερών και την είσοδο τους στην πόλη της Παλλάδος. Την ημέρα εκείνη ολόκληρη η πόλη συγκεντρώνονταν για να υποδεχτεί και να τιμήσει τα ιερά. Όλοι οι αξιωματούχοι και οι πολίτες των Αθηνών με τις γυναίκες τους και τα παιδία τους πήγαιναν προς συνάντηση των ιερών της Θεάς και τα συνόδευαν μέχρι τον τόπο διαμονής τους, που ήταν το Ελευσίνιο των Αθηνών, στους πρόποδες της Ακρόπολης.

2.Την 15η Βοηδρομιωνος ακολουθούσε ο αγυρμος (συγκέντρωση) και η πρόρρηση (επίσημη ανακοίνωση όλων εκείνων για τους οποίους απαγορευόταν η μύηση στα μυστήρια της Θεάς). Αναφέραμε ήδη το ποιοι ήταν αυτοί που δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν στα μυστήρια .Αυτό που συμπληρωματικά θα αναφέρουμε εδώ είναι ότι, όσοι δεν μπορούσαν να μυηθούν δεν αποκλείονταν ως ηθικοί ένοχοι, αλλά ως ακάθαρτοι-μιαροί, σε μια κατάσταση δηλαδή, που θεωρείτο ότι, δεν ήταν αρεστή στην Θεά. Ο αγυρμος λάμβανε χώρα στη Ποικίλη Στοά της Αθηναϊκής αγοράς. Εκεί συγκεντρώνονταν το πλήθος των πολιτών, οι υποψήφιοι μύστες οι άρχοντες της πόλεως των Αθηνών και οι ιερείς της Θεάς. Οι ιερείς της Δήμητρας ανακοίνωναν την έναρξη των μεγάλων μυστηρίων, ενώ ακολουθούσε η πρόρηση.

3.Την 16η Βοηδρομιωνος λάμβανε χώρα η τελετή “Αλαδε μυσται” δηλαδή “Οι μύστες στην θάλασσα”. Οι υποψήφιοι συγκεντρώνονταν και σχηματίζοντας πομπή έφταναν στην θάλασσα του Φαλήρου. Κάθε υποψήφιος έφερε μαζί του και ένα μικρό γουρουνάκι. Οι μελλοντικοί μύστες όταν έφταναν στην θάλασσα, πραγματοποιούσαν μια τελετουργία που θεωρείτε πως είχε ως στόχο της τον καθαρμό των μυστών ώστε κατάλληλα προετοιμασμένοι και αρεστοί στην Θεά, να μπορούν να συμμετάσχουν στα μυστήρια της. Η τελετουργία περιελάμβανε την εμβαπτιση των υποψήφιων στο θαλασσινό νερό καθώς και των ζώων που έφεραν μαζί τους και εν συνέχεια την σφαγή των μικρών γουρουνιών. Γενικά θεωρείτο ότι, τόσο το θαλασσινό νερό, όσο και το αίμα των ζωών που θυσιάζονταν ότι είχαν καθαρτήριες ιδιότητες, την ικανότητα δηλαδή να εξαγνίζουν τον υποψήφιο μύστη από κάθε μίασμα. Σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς, η ημέρα αυτή εκτός από ημέρα καθαρμού ήταν και ημέρα νηστειών, κατά την οποία οι μύστες μετά την επιστροφή τους στην Αθήνα παρέμεναν στα σπίτια τους νηστεύοντας.

4.Η 17η Βοηδρομιωνος ήταν ημέρα θυσιών .Κατά αυτήν τελούνταν μεγάλη θυσία προς τιμή της Θεάς στο εν άστει Ελευσίνιο κάτω από την Ακρόπολη. Η προσφορά προς την Θεά περιελάμβανε επιπλέον ένα ψάρι (μπαρμπούνι) και λίγο κριθάρι από την περιοχή της Ελευσίνας, ενώ οι ιερουργοί της Θεάς απαγορευόταν να γευτούν και τα δυο.. Οι προσφορές γίνονταν στο όνομα της Αχθειας (Λυπημένης) Δήμητρας.

5.Την 18η Βοηδρομιωνος τελειτο μεγάλη θυσία προς τιμή του Θεού Ασκληπιού στο εν άστει Ελευσίνιο των Αθηνών. Την ημέρα αυτή οι Αθηναίοι υποδέχονταν τις εξέχουσες ξένες προσωπικότητες που έρχονταν στην Αθήνα για να μυηθούν στα μυστήρια.. Η εορτή προς τιμή του Θεού έφερε την ονομασία Επιδαυρεια. Η σύνδεση των Επιδαυρειων με τα Ελευσίνια μυστήρια βασίζετε σε μύθο κατά τον οποίο, ο Ασκληπιός, ο Θεός της ιατρικής, έφτασε στην Αθήνα μετά την έναρξη των μυστηρίων. Για να μπορέσει και αυτός να μυηθεί, θεσπίστηκε δεύτερη θυσία ανάλογη με εκείνη της προηγούμενης ημέρας.

6.Την 19η Βοηδρομιωνος γινόταν η μεγάλη πομπή από το εν άστει Ελευσίνιο της Ακρόπολης προς το τελεστηριο της Θεάς στην Ελευσίνα. Κατά την πομπή αυτή, τα ιερά αντικείμενα της Θεάς επέστρεφαν στον τόπο όπου φυλάσσονταν το μεγαλύτερο μέρος του έτους. Η πομπή έφερε την ονομασία του Ίακχου, Θεότητας που οδηγούσε τους μύστες στον δρόμο τους προς την Ελευσίνα. Το άγαλμα του Ίακχου ηγειτο της πομπής ,ήταν ανεβασμένο σε άρμα και συνοδεύονταν από ιερέα. Αμέσως μετά από το άρμα του Ίακχου, ακολουθούσε το άρμα στο οποίο επέβαιναν οι ιέρειες της Δήμητρας και μετέφεραν τα κιβώτια με τα ιερά αντικείμενα. Κατόπιν ακολουθούσαν οι ιερείς της Θεάς, οι οποίοι κατάγονταν από το γένος των Ευμολπιδων και των Κυρηκων. Μετά από αυτούς έρχονταν οι μύστες και τέλος το πλήθος των ευσεβών πολιτών που συμμετείχαν στην πομπή προς τιμή της Θεάς.
Ο Foucart θεωρεί ότι, η πομπή ήταν διαμορφωμένη ως εξής: “Στις πρώτες γραμμές της πομπής, θα ήταν οι αξιωματούχοι, εκείνοι στους οποίους είχαν ανατεθεί τα πολιτικά και θρησκευτικά λειτουργήματα, στην συνεχεία οι Αρεοπαγίτες, τα μέλη των Πεντακοσίων, τέλος δε το πλήθος των πολιτών μαζί με τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, κατά φυλές και δήμους, με επικεφαλής τους δημάρχους. Ειδική θέση στην πομπή θα είχε προβλεφθεί για τους απεσταλμένους των άλλων πόλεων. Σκοπός των αποστολών αυτών, θα ήταν βέβαια η εκδήλωση ευλάβειας προς τις Θεές, αλλά και φιλίας προς τον Αθηναϊκό λαό. Οι μέτοικοι, των οποίων άλλωστε ο αριθμός ήταν μεγάλος, δεν είχαν θέση στις γραμμές των πολιτών”.
Η πομπή προς την Ελευσίνα δεν ήταν βέβαια συνεχής.
Όταν η πομπή έφτανε μπροστά από ναούς η ναΐσκους αλλά και ηρώα, στα οποία τιμούσαν ήρωες σχετικούς με την Δήμητρα, σταματούσε, πρόσφερε θυσίες και σπονδές, έψαλε ύμνους και χόρευε. Σύμφωνα δε με άλλους μελετητές, η πομπή κινειτο με χορευτικό βηματισμό και όλοι οι συμμετέχοντες αναφωνούσαν τις λέξεις “ Ιακχ ω Ιακχε”. Όταν έφτανε η πομπή στην γέφυρα του Ελευσινιακου Κηφισού, λάμβαναν χώρα οι γνωστοί γεφυρισμοι. Πρόκριτο περί πειραγμάτων και αστείων φράσεων από τους κατοίκους της Ελευσίνας προς τους συμμετέχοντες στην πομπή. Οι γεφυρισμοι έχουν ερμηνευτεί με διάφορους τρόπους από τους σύγχρονους μελετητές. Άλλοι υποστηρίζουν ότι, επρόκειτο περί ευκαιρίας για εξωτερίκευση των δημοκρατικών ένστικτων του πλήθους, ενώ άλλοι θεωρούν τους γεφυρισμους ως πράξη με καθαρά θρησκευτική σημασία, ανατρέχοντας στον Ομηρικό ύμνο προς την Θεά, όπου αναφέρονται τα αστεία της Ιαμβης προς την Δήμητρα στο παλάτι του Κελεού, τα οποία έκαναν την Θεά να ξεχάσει για λίγο την λύπη της για τον χαμό της Κόρης της..
Όταν η πομπή έφτανε στην Ελευσίνα αργά το βράδυ έμπαινε στον ιερό χώρο της Θεάς. Εκεί, δίπλα στο Καλλιχωρον Φρεαρ, γινόταν μια τελευταία ιεροτελεστία, κατά την οποία έψαλαν ύμνους κινώντας αναμμένους πυρσούς. Στην συνέχεια, τα ιερά αντικείμενα τοποθετούνταν στην θέση φύλαξης τους, στο άδυτο του τελεστηριου, ενώ το άγαλμα του Ίακχου, φιλοξενειτο είτε στον ναό, είτε στο σπίτι κάποιου ευλαβούς ιδιώτη.




7.Την 20η Βοηδρομιωνος λάμβανε χώρα το μυστικό μέρος των μυστηρίων. Για το μέρος αυτό έχουν διατυπωθεί πολλές και διαφορετικές υποθέσεις και αυτό λόγο της έλλειψης στοιχείων από τις αρχαίες πηγές για τα όσα πραγματοποιούνταν στο εσωτερικό του τελεστηριου. Κατά τον Foucart οι τελετές στην Ελευσίνα γίνονταν με την ακόλουθη σειρά: Μετά από μια βραδιά ανάπαυσης ακολουθούσαν θυσίες στον βωμό της Θεάς και ίσως επισκέψεις των τοποθεσιών από τις οποίες σύμφωνα με τον μύθο είχε περάσει η Δήμητρα. Όταν φαίνονταν τα αστέρια στον νυχτερινό ουρανό οι μύστες και οι ιερουργοί της Δήμητρας και της Κόρης κλείνονταν στο τελεστηριο. Εκεί οι μύστες παρακολουθούσαν λειτουργικό δράμα αφιερωμένο στις περιπλανήσεις της Θεάς μέχρι την εύρεση της Κόρης. Ακολουθούσε η μύηση πρώτου βαθμού στο τελεστηριο.
Μετά από ένα 24ωρο,την νύχτα της 21ης Βοηδρομιωνος, οι μύστες παρακολουθούσαν λειτουργικό δράμα, που παρίστανε την ένωση του Διός και της Δήμητρας. Ακολουθούσε ο ύψιστος βαθμός μύησης με την ονομασία Εποπτεία. Την τελευταία ημέρα (22η Βοηδρομιωνος) γινόταν η τελετή των πλυμμοχοων. Κατά την τελετή αυτή ανύψωναν δυο δοχεία (πλημμοχοες) ένα προς την ανατολή και ένα προς την δύση και έχυναν το περιεχόμενο τους προφέροντας μυστικές φράσεις.
Πριν εισέλθουν στο τελεστηριο οι υποψήφιοι μύστες έπρεπε να εκτελέσουν διάφορες πράξεις, οι κυριότερες από τις οποίες έχουν φτάσει μέχρι τις μέρες μας από μια φράση που διέσωσε ο Κλημης από την Αλεξάνδρεια: “Νήστεψα, ήπια τον Κυκεώνα ,έλαβα από την Κύστη και αφού γεύτηκα, τοποθέτησα πάλι στο καλάθι, πήρα εκ νέου από το καλάθι και τοποθέτησα στην κύστη” .Ο Κυκεώνας ήταν ένα είδος ποτού , που σύμφωνα με τον Ομηρικό ύμνο, πρώτη η ίδια η Θεά είχε υπαγορεύσει την συνταγή του στους ανθρώπους. Λέγεται ότι, ήταν ένα είδος παχύρρευστου ποτού, που αποτελείτο από νερό, αλεύρι και δυόσμο. Το καλάθι και η κύστη ήταν κιβώτια από ξύλο οξιάς με διαφορετικό σχήμα. Το καλάθι ήταν κάπως επιμήκεις, ενώ η κίστη ήταν ορθογώνια και είχε καπάκι είτε επίπεδο είτε κυρτό Μερικοί έχουν υποθέσει ότι, τα κιβώτια αυτά είχαν, εκτός από τα ιερά αντικείμενα , διάφορα γλυκίσματα, παρασκευασμένα από τους ιερουργούς της Θεάς. Κατά τον Foucart, τόσο ο Κυκεώνας, όσο και τα γλυκίσματα ήταν για τους μύστες ιερά.
Την παρασκευη του Κυκεώνα, όπως ήδη αναφέραμε, την είχε υπαγορεύσει η ίδια η Θεά, ενώ τα γλυκίσματα παρασκευάζονταν από σιτάρι και κριθάρι, δώρα και τα δυο της Θεάς, που τα ετοίμαζαν οι λειτουργοί της και τα μοίραζαν στον ναό της εν ονόματι της Δήμητρας.
Μετά από αυτή την τελετή, ο ιερέας ή η ιέρεια της Δήμητρας στεφάνωναν τις κεφάλες των μυστών με ταινίες. Κατόπιν, οι μύστες εισέρχονταν στο τελεστηριο μαζί με τους ιερουργούς των δυο Θεαίνων. Τότε πιθανολογείτε ότι, δινόταν το πρώτο λειτουργικό δράμα που ως θέμα του θα είχε την αρπαγή της Κόρης από τον Πλούτωνα, τον πόνο της Δήμητρας και την αναζήτηση της Κόρης από την μητέρα Θεά και ακολούθως, την επιστροφή της Κόρης από τον κάτω κόσμο και την συνάντηση Δήμητρας και Περσεφόνης υπό το δυνατό φως από τις δάδες που κρατούσαν οι μύστες και ο δαδούχος.
Σύμφωνα με κάποιες πενιχρές μαρτυρίες από τον Πλούταρχο, οι μύστες έβλεπαν στην αρχή πορείες χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση, κουραστικές επιστροφές στο ίδιο σημείο, ατελείωτες έρευνες μέσα στο σκοτάδι. Πριν να τελειώσει αυτό ο τρόμος έφτανε στο κατακόρυφο. Ξαφνικά θαυμάσιο και δυνατό φως διέσχιζε το σκοτάδι και η σκηνή μεταφερόταν σε μέρος λαμπερό όπου αντηχούσαν φωνές και χοροί, ιεροί λόγοι και θεϊκές εμφανίσεις που ενέπνεαν θρησκευτικό δέος και σεβασμό. Άλλοι συγγραφείς κάνουν λόγο για εμφανίσεις από τις οποίες άλλες ήταν τρομακτικές και άλλες φιλικές και οι οποίες εμφανίζονταν καθώς οι μύστες προχωρούσαν στο τελεστηριο. Δεν υπάρχουν ωστόσο σωζόμενες μαρτυρίες για το τι ακριβώς ήταν αυτές οι εμφανίσεις. Ήταν αγάλματα, ζωγραφισμένα πανιά … οι αιθέριες μορφές που επιτυγχάνονταν με κατάλληλη χρήση του φωτός;

Η μετάβαση των μυστών από το σκοτάδι στο φως, από τον φόβο στην γαλήνη, μας κάνει να σκεφτούμε ότι, στην ουσία έβλεπαν περιοχές από τον κόσμο των νεκρών, αλλά και τον δρόμο που θα έπρεπε να ακολουθήσουν για να φτάσουν μπροστά στον Πλούτωνα και την Περσεφόνη. Μετά από την θέαση της σκοτεινής πλευράς του Βασιλείου του Άδη, έρχονταν στους μύστες εικόνες από την φωτεινή πλευρά του άλλου κόσμου , τα Ιλίσια Πεδία, τα οποία είναι ο τόπος διαμονής των δίκαιων ψυχών και τα οποία υπόσχονταν η Δήμητρα και η Περσεφόνη στους μυημένους στα μυστήρια τους.
Ακολουθούσε η πιο επίσημη πράξη της μύησης ,κατά την οποία ο αρχιερέας της Δήμητρας άνοιγε την θύρα του ανάκτορου, ενός επιμήκους ορθογώνιου κτίσματος στο κέντρο του τελεστηριου, το οποίο είχε μια πόρτα στην μια από τις δυο μακρές πλευρές, δίπλα από την οποία βρισκόταν ο αρχιερατικός θρόνος .Ο αρχιερέας (ιεροφάντης) της Θεάς, ήταν ο μόνος που είχε δικαίωμα εισόδου σε αυτό το σημείο που ήταν και το άδυτο του τελεστηριου, στο οποίο φυλάσσονταν με ασφάλεια τα ιερά αντικείμενα. Όταν έβγαινε από το ανάκτορο έφερε στα χέρια του τα ιερά των δυο Θεαίνων και μέσα στο άπλετο φως από τις δάδες τα επεδείκνυε στους μύστες. Οι μύστες έπρεπε στην συνέχεια να πάρουν τα αντικείμενα, να εκτελέσουν με αυτά κάποια έργα , να τα τοποθετήσουν σε καλάθι και μετά πάλι στην ιερή κύστη. Κατά τον Foucart ανάμεσα στα αντικείμενα αυτά περιλαμβανόταν και ένα αρχαίο άγαλμα της Δήμητρας, το οποίο ο ιεροφάντης το επεδείκνυε στους μύστες στολισμένο με πλούσια ενδύματα και πολύτιμα κοσμήματα. Σύμφωνα με τον ίδιο συγγραφέα, το άγαλμα εικόνισε την Θεά να κρατάει σύμβολα που ήταν άγνωστα στους αμύητους. Στην συνέχεια, ο ιεροφάντης προχωρούσε στην επεξήγηση των συμβόλων αυτών στους μύστες αλλά και σε μια σειρά από οδηγίες και φράσεις που οι μύστες έπρεπε να προφέρουν για την αποφυγή των κινδύνων που θα συναντούσαν στην μεταθανάτια ζωή.

8.Η 21η Βοηδρομιονως ήταν και η ιερότερη νύχτα των μυστηρίων . Κατά αυτή, λάμβανε χώρα ο ύψιστος βαθμός μύησης , γνωστός και ως Εποπτεία .Για να μπορέσει κανείς να λάβει μέρος στην εποπτεία, ήταν απαραίτητη προετοιμασία διάρκειας ενός έτους.
Σύμφωνα με τον Ιπολλυτο (χριστιανό συγγραφέα του 2ου αιώνα μαχχ) το κεντρικό μέρος της εποπτείας ήταν ένα στάχυ, το οποίο το είχε θερίσει ο ιεροφάντης της Θεάς και το οποίο φυλασσόταν μέσα στο άδυτο του τελεστηριου ναζί με τα ιερά αντικείμενα. Το στάχυ αυτό επιδεικνυόταν από τον ιεροφάντη στους μύστες ως σύμβολο της ανεξάντλητης δημιουργικής δύναμης της μητέρας Γης.
Τα δρώμενα που λάμβαναν χώρα κατά την εποπτεία, θεωρείτε πως ήταν μια παράσταση της ιερογαμιας του Διός με την Δήμητρα .Η ένωση αυτή πιθανόν να παριστάνονταν από την ιέρεια της Δήμητρας και τον ιεροφάντη. Μετά το τέλος του λειτουργικού δράματος της ιερογαμιας ο ιεροφάντης έρχονταν μπροστά στους μύστες και αναφωνούσε “Ιερον ετεκε ποτνια κουρον,Βριμω Βριμων” (Γέννησε η σεβαστή Θεά νέο , η δυνατή το δυνατό). Οι μύστες αναφωνούσαν στον ουρανό και την μητέρα Γη με τα “Υε-Κυε” (Βρέξε-Καρποφόρησε). Σύμφωνα με τον Foucart, το παιδί αυτό που γεννήθηκε από την Θεά ήταν κατά πάσα πιθανότητα ο Πλούτος.
Οι τελετουργίες της μύησης την νύχτα της εποπτείας έκλειναν με την φράση “Κονξ-ομ,παξ”.

9.Η 22η Βοηδρομιονως ήταν και η τελευταία ημέρα των μυστήριων. Κατά την ημέρα αυτή γίνονταν και οι σπονδές στους νεκρούς, γνωστές και ως πλημμοχοες. Όπως ήδη αναφέραμε, οι μύστες ύψωναν δυο πήλινα αγγεία γεμάτα με άγνωστο σε εμάς υγρό, το ένα προς την ανατολή και το άλλο προς την δύση και αφού έχυναν το περιεχόμενο τους πρόφεραν μια σειρά από μυστικές φράσεις . Μετά το τέλος αυτής της τελετής γίνονταν εκδηλώσεις με χορούς και τραγούδια και εν συνέχεια η πομπή με το άγαλμα του Ίακχου επέστρεφε στην Αθηνά.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

Η πρώτη πράξη ιεροσυλίας στο ιερό της Ελευσίνας πραγματοποιήθηκε το 170 μαχχ, όταν ξένοι εισβολείς κατέστρεψαν τον ιερό χώρο της Θεάς. Ωστόσο, το ιερό ανοικοδομήθηκε από τον Μάρκο Αυρήλιο. Μετά από αυτό, ο Μάρκος Αυρήλιος, ήταν το μοναδικό πρόσωπο, που ενώ δεν είχε το δικαίωμα, εισήλθε στο άδυτο του ναού της Θεάς. Ο τελευταίος ρωμαίος αυτοκράτορας που μυήθηκε στα μυστήρια ήταν ο γνωστός και ως εστεμμένος φιλόσοφος, Ιουλιανός. Ο αυτοκράτορας Ιουλιανός προσπάθησε με κάθε τρόπο να στηρίξει τα ελληνικά μυστήρια, αλλά δυστυχώς, ο σύντομος χρόνος της βασιλείας του δεν επέτρεψε να γίνει κάτι τέτοιο.

Με την έλευση του χριστιανισμού και την όλο και μεγαλύτερη διάδοση του στα εδάφη της αυτοκρατορίας, τα μυστήρια υπέστησαν τρομερές επιθέσεις. Ο ρωμαίος αυτοκράτορας Θεοδόσιος Ι, με ειδικό διάταγμα του 392 μαχχ, διέταξε το κλείσιμο όλων των ελληνικών ιερών, στην προσπάθεια του να πατάξει την αντίσταση των Ελλήνων στον εκχριστιανισμο τους. Το θανάσιμο πλήγμα ενάντια στα ιερά μυστήρια δόθηκε από τον αρχηγό των Γότθων, Αλάριχο, ο οποίος, συνοδευόμενος από χριστιανούς ιερείς και μοναχούς, πυρπόλησε το τελεστηριο της Ελευσίνας. Η ολοκληρωτική καταστροφή του ιερού συνοδεύτηκε από την σφαγή ολόκληρου του ιερατείου, συμπεριλαμβανόμενου και του ιεροφάντη ,ο οποίος κατά την μαρτυρία του Ευναπιου ,δεν ήταν γνήσιος γόνος της οικογένειας των Ευμολπιδων, αλλά κάποιος ιερέας από τις Θεσπιές με ηγετικό ρόλο στα μυστήρια του Μίθρα.
Ο τελευταίος γνήσιος και νόμιμος ιεροφάντης της Θεάς ήταν ο Νεστόριος. Στα τελευταία του λόγια, ο σεβάσμιος ιερέας, ανήγγειλε την αρχή της μεγάλης πνευματικής νύχτας για την ανθρωπότητα.
Read more »

Share